U tuyến yên có chữa được không?

Chào bạn, tôi hiểu cảm giác lo lắng khi nghe đến “u tuyến yên” – một thuật ngữ nghe có vẻ nghiêm trọng. Nhưng xin bạn yên tâm: hầu hết các khối u tuyến yên là lành tính và hoàn toàn có thể điều trị hiệu quả, thậm chí chữa khỏi hoàn toàn nếu được phát hiện và can thiệp đúng cách.
U tuyến yên có chữa khỏi được không?
Câu trả lời ngắn gọn là: Có, trong đa số trường hợp. Tuyến yên tuy nhỏ – chỉ bằng hạt đậu – nhưng lại là “trung tâm điều khiển” của hệ nội tiết. Khi có khối u, dù lành tính, cũng có thể ảnh hưởng đến hormone, thị lực hoặc chức năng não. Tuy nhiên, nhờ tiến bộ trong chẩn đoán hình ảnh và điều trị nội khoa – ngoại khoa, hơn 90% bệnh nhân u tuyến yên có thể kiểm soát tốt bệnh hoặc khỏi hẳn.
Khả năng chữa khỏi phụ thuộc vào loại u
– U tuyến yên lành tính (adenoma): Chiếm hơn 95% các trường hợp. Đây không phải ung thư, không di căn, và thường đáp ứng rất tốt với điều trị. Nhiều bệnh nhân sau điều trị có thể sống bình thường, không cần dùng thuốc suốt đời.
– U tiết prolactin (prolactinoma): Là loại phổ biến nhất. Thuốc như cabergoline hoặc bromocriptine có thể làm teo khối u trong vài tháng, đưa nồng độ prolactin về bình thường, phục hồi kinh nguyệt, khả năng sinh sản – mà không cần phẫu thuật.
– U tiết hormone khác (ACTH, GH, TSH): Có thể cần phối hợp thuốc, phẫu thuật và đôi khi xạ trị. Ví dụ, u tiết GH gây bệnh to đầu chi – nếu được mổ sớm, nhiều người có thể hồi phục gần như hoàn toàn.
– U ác tính (carcinoma tuyến yên): Rất hiếm (<0,2% trường hợp), thường chỉ được chẩn đoán khi đã di căn. Dù khó điều trị hơn, nhưng vẫn có thể kiểm soát bằng phác đồ tích cực.
Các phương pháp điều trị hiện nay
Tùy vào loại u, kích thước và ảnh hưởng đến cơ thể, chúng tôi có thể lựa chọn:
– Điều trị nội khoa: Hiệu quả rõ rệt với prolactinoma. Một số thuốc mới cũng giúp kiểm soát u tiết GH hoặc ACTH.
– Phẫu thuật qua mũi (transsphenoidal): Phương pháp tiêu chuẩn để loại bỏ khối u lớn, chèn ép dây thần kinh thị giác hoặc không đáp ứng thuốc. Tỷ lệ thành công cao, ít xâm lấn, hồi phục nhanh.
– Xạ trị định vị (radiosurgery): Dành cho u sót sau mổ, tái phát, hoặc không mổ được. Hiệu quả chậm (mất vài tháng đến vài năm) nhưng kiểm soát tốt lâu dài.
– Theo dõi chủ động: Với u nhỏ (<1 cm), không tiết hormone và không gây triệu chứng, chúng tôi thường chỉ định chụp MRI định kỳ 6–12 tháng/lần thay vì can thiệp ngay.
Dấu hiệu cảnh báo cần đi khám ngay
Bạn nên đến chuyên khoa nội tiết nếu có:
– Nhức đầu kéo dài, đặc biệt vùng trán hoặc sau mắt
– Mờ mắt, mất thị trường (nhìn không rõ hai bên)
– Rối loạn kinh nguyệt, tiết sữa bất thường ở nữ
– Suy giảm sinh dục, mệt mỏi, sụt cân không rõ nguyên nhân
– Dấu hiệu của hội chứng Cushing (béo trung tâm, da mỏng, rạn da) hoặc to đầu chi (tay chân to, hàm nhô)
– Tuân thủ điều trị: Đặc biệt với thuốc điều trị prolactinoma – ngưng thuốc sớm dễ gây tái phát.
– Tái khám định kỳ: Dù không còn triệu chứng, bạn vẫn cần theo dõi hormone và MRI theo lịch.
– Chế độ sống lành mạnh: Ngủ đủ, giảm stress, hạn chế rượu bia – vì stress và lối sống ảnh hưởng đến trục dưới đồi – tuyến yên.
– Không tự ý dùng thực phẩm chức năng “kích thích hormone”: Có thể làm trầm trọng thêm tình trạng rối loạn nội tiết.
Trong hơn 15 năm làm chuyên khoa nội tiết, tôi đã gặp rất nhiều bệnh nhân u tuyến yên – từ sinh viên trẻ đến người lớn tuổi – và phần lớn đều sống khỏe, làm việc bình thường sau điều trị. Quan trọng nhất là phát hiện sớm, chẩn đoán đúng loại u và điều trị phù hợp.
Vì vậy, bạn đừng quá lo lắng. Hãy đến cơ sở y tế có chuyên khoa nội tiết để được đánh giá toàn diện – từ xét nghiệm hormone đến MRI tuyến yên. Với phác đồ cá thể hóa, u tuyến yên hoàn toàn không phải “án tử”, mà là một rối loạn có thể kiểm soát tốt, thậm chí chữa khỏi.
Nếu bạn cần, tôi sẵn sàng giải thích rõ hơn về từng loại u và lựa chọn điều trị phù hợp với tình trạng cụ thể của bạn.