Ho kéo dài không dứt do nguyên nhân gì?

Chào bạn,

Ho kéo dài (trên 3 tuần) thường không phải do cảm cúm thông thường. Trong đa số trường hợp, nguyên nhân nằm ở những vấn đề mạn tính hoặc kích thích kéo dài ở đường thở – chứ không phải nhiễm trùng cấp tính. Tôi sẽ giải thích rõ hơn để bạn hiểu và biết khi nào cần đi khám.

Những nguyên nhân phổ biến gây ho kéo dài

– Hội chứng chảy dịch mũi sau: Dịch mũi từ viêm xoang hoặc dị ứng chảy xuống họng, gây kích thích và ho – đặc biệt khi nằm hoặc sáng sớm.

– Trào ngược dạ dày – thực quản (GERD): Axit từ dạ dày trào lên kích thích niêm mạc họng và thanh quản, gây ho khan, thường kèm cảm giác vướng cổ, ợ chua hoặc đắng miệng.

– Hen suyễn không điển hình: Một số người không có khò khè hay khó thở rõ rệt, mà chỉ biểu hiện duy nhất là ho – đặc biệt về đêm hoặc sau gắng sức.

– Viêm phế quản mạn tính hoặc tổn thương do hút thuốc: Người hút thuốc lâu năm dễ bị ho “sáng sớm” kèm khạc đờm, do niêm mạc phế quản bị kích thích mạn tính.

– Tác dụng phụ của thuốc: Một số thuốc điều trị tăng huyết áp (như nhóm ức chế men chuyển – ACE inhibitors) có thể gây ho khan dai dẳng ở 10–20% người dùng.

– Nhiễm trùng kéo dài hoặc biến chứng sau virus: Một số trường hợp ho kéo dài sau cảm cúm do niêm mạc đường thở còn nhạy cảm, gọi là “ho phản xạ tăng cảm”.

Dấu hiệu cảnh báo bạn nên đi khám ngay

– Ho kéo dài trên 3 tuần không cải thiện dù đã dùng thuốc.

– Khạc ra máu, sụt cân không rõ nguyên nhân, sốt kéo dài.

– Khó thở, khò khè, hoặc đau ngực kèm theo.

– Có tiền sử hút thuốc, tiếp xúc bụi nghề nghiệp hoặc bệnh phổi mạn tính.

Cách giảm ho và phòng ngừa tái phát

– Xác định và loại bỏ yếu tố kích thích: Nếu nghi do trào ngược, tránh ăn khuya, giảm cà phê – rượu – đồ cay; nếu do dị ứng, giữ nhà sạch bụi, thay ga gối thường xuyên.

– Duy trì độ ẩm không khí: Không khí khô làm niêm mạc họng dễ bị kích ứng – dùng máy tạo ẩm vào mùa lạnh hoặc trong phòng máy lạnh.

– Không lạm dụng thuốc ho: Thuốc ức chế ho chỉ nên dùng tạm thời; nếu ho có đờm, cần hỗ trợ long đờm thay vì kìm ho.

– Ngừng hút thuốc: Đây là bước quan trọng nhất nếu bạn là người hút thuốc – dù chỉ 5–10 điếu/ngày.

Lời khuyên từ bác sĩ

Trong phòng khám, tôi thường gặp nhiều bệnh nhân lo lắng rằng ho lâu ngày là dấu hiệu ung thư phổi – nhưng thực tế, đa số trường hợp là do các nguyên nhân lành tính như trào ngược, dị ứng hoặc tác dụng phụ thuốc. Tuy nhiên, ho kéo dài là tín hiệu cơ thể đang “kêu cứu”, và việc tìm đúng nguyên nhân sẽ giúp bạn điều trị hiệu quả, tránh dùng thuốc sai cách. Nếu ho không dứt sau 2–3 tuần, bạn nên đi khám chuyên khoa hô hấp để được đánh giá toàn diện – có thể cần nội soi họng, chụp X-quang phổi hoặc test chức năng hô hấp.