Áp xe là gì và điều trị như thế nào?
Chào bạn, cảm ơn bạn đã chia sẻ. Dựa trên mô tả, rất có thể bạn đang gặp phải áp xe – một ổ mủ hình thành do nhiễm trùng khu trú trong mô mềm. Đây là phản ứng tự nhiên của cơ thể khi cố gắng “giam” vi khuẩn lại để tránh lây lan. Tuy nhiên, nếu không xử trí đúng cách, áp xe có thể gây biến chứng nghiêm trọng. Tôi sẽ giải thích rõ hơn ngay sau đây.
Áp xe là gì? Sự hình thành và nguyên tắc điều trị
Áp xe là ổ mủ khu trú nằm trong mô mềm (da, cơ, nội tạng…) do nhiễm trùng vi khuẩn, thường là Staphylococcus aureus. Khi vi khuẩn xâm nhập qua vết thương, lỗ chân lông, tuyến bã… hệ miễn dịch sẽ huy động bạch cầu đến “chiến đấu”. Quá trình này tạo ra mủ – hỗn hợp gồm vi khuẩn chết, bạch cầu, mô hoại tử và dịch viêm.
Nguyên tắc điều trị áp xe không phải là dùng kháng sinh đơn thuần, mà phải dẫn lưu mủ – tức là rạch tháo mủ để loại bỏ ổ nhiễm trùng. Kháng sinh chỉ hỗ trợ trong trường hợp có dấu hiệu nhiễm trùng lan rộng, sốt cao hoặc ở người có bệnh nền (tiểu đường, suy giảm miễn dịch).
Nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết và cách xử trí áp xe
Nguyên nhân thường gặp
– Viêm nang lông hoặc tuyến mồ hôi bị bít tắc, nhiễm trùng.
– Vết thương hở (trầy xước, tiêm chích, phẫu thuật) không được sát khuẩn đúng cách.
– Nhiễm trùng răng, amidan, ruột thừa… có thể dẫn đến áp xe nội tạng.
– Bệnh lý nền như tiểu đường, suy giảm miễn dịch làm tăng nguy cơ.
Dấu hiệu cảnh báo bạn nên đi khám ngay
– Sưng, nóng, đỏ, đau tại một vùng da cụ thể, ngày càng lan rộng.
– Cảm giác căng cứng dưới da, có thể sờ thấy khối mềm khi áp xe “chín”.
– Sốt, mệt mỏi, ớn lạnh – dấu hiệu nhiễm trùng toàn thân.
– Áp xe tái phát nhiều lần hoặc xuất hiện ở vùng nhạy cảm (mặt, hậu môn, nách, háng).
Hướng dẫn xử trí và phòng ngừa tái phát
– Không nặn, chích hoặc đắp lá lên áp xe – dễ làm nhiễm trùng lan sâu.
– Đến cơ sở y tế để rạch tháo mủ vô trùng – đây là bước điều trị then chốt.
– Giữ vệ sinh da sạch sẽ, đặc biệt sau khi cạo râu, wax lông hoặc có vết trầy xước.
– Kiểm soát tốt các bệnh nền như tiểu đường, tránh dùng chung vật dụng cá nhân (khăn, dao cạo).
– Nếu bác sĩ kê kháng sinh, hãy dùng đủ liều, đúng phác đồ – không tự ý ngưng sớm.
Áp xe tuy thường bắt đầu từ một “mụn nhọt” nhỏ, nhưng nếu chủ quan, có thể tiến triển thành nhiễm trùng huyết hoặc tổn thương mô lan rộng. Trong phòng khám, tôi từng gặp nhiều bệnh nhân vì ngại đi viện mà để áp xe vỡ mủ tại nhà, dẫn đến sẹo xấu, nhiễm trùng tái phát hoặc phải nhập viện. Vì vậy, hãy coi áp xe là tình trạng cần can thiệp y khoa – không phải chuyện “để vài ngày sẽ tự khỏi”. Nếu bạn nghi ngờ mình có áp xe, đừng chần chừ – hãy đến gặp bác sĩ càng sớm càng tốt.
