Gan nhiễm mỡ được hình thành từ hai nguyên nhân là do rượu và các nguyên nhân khác. Vậy bạn đã biết gan nhiễm mỡ không do rượu là gì, đối tượng có nguy cơ cao, mức độ nguy hiểm của bệnh và cách điều trị như thế nào. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu thông tin về bệnh qua bài viết dưới đây.
Menu xem nhanh:
1. Khái quát về bệnh gan nhiễm mỡ không gây ra bởi rượu bia
1.1 Bệnh gan nhiễm mỡ không khởi phát từ rượu bia – nguyên nhân gây bệnh
Gan nhiễm mỡ không do sử dụng bia rượu (NAFLD) là một trong hai dạng bệnh của gan nhiễm mỡ được hình thành bởi tình trạng có lượng mỡ dư thừa trong gan nhiều. Lượng mỡ thừa tích tụ lớn hơn hoặc bằng 5% trọng lượng gan được hình thành do nhiều nguyên nhân khác mà không phải do thói quen uống nhiều hoặc quá nhiều rượu thường xuyên.
Một số nguyên nhân có thể gây nên bệnh gan nhiễm mỡ không xuất phát từ rượu gồm: Thừa cân béo phì, chỉ số cholesterol và triglycerides cao, lượng đường trong máu cao, kháng insulin, tác dụng phụ của thuốc…
1.2 Triệu chứng của gan nhiễm mỡ không do rượu
Ở giai đoạn đầu của gan nhiễm mỡ đa số thường không có triệu chứng điển hình của bệnh. Phần lớn bệnh nhân có triệu chứng khi ở giai đoạn nặng hoặc đã có biến chứng.
– Đau vùng bụng hạ sườn bên phải do lượng mỡ gan lớn chèn ép đến các mô và tế bào dẫn đến hiện tượng đau bụng
– Cơ thể suy nhược, hay mệt mỏi, cân nặng giảm sút
– Bụng phình to hơn bất thường, trướng bụng do tích dịch
– Có hiện tượng mao mạch – mạch máu xuất hiện dưới da
Lý giải cho điều này là lượng chất béo dư thừa trong gan lớn, dẫn đến quá trình vận chuyển máu và chất dinh dưỡng đi nuôi cơ thể gặp khó khăn. Tình trạng ứ máu trong hệ thống tĩnh mạch cửa khiến máu phải chuyển hướng vào tĩnh mạch rốn và mao mạch ở thành bụng dẫn đến mạch máu xuất hiện dưới da rõ ràng
– Bàn chân bị sưng phù, vàng da, vàng mắt…
Một số triệu chứng của gan nhiễm mỡ không hình thành do uống rượu bia
1.3 Đối tượng có nguy cơ cao mắc gan nhiễm mỡ không do rượu
Đối tượng dễ mắc NAFLD thường bao gồm nhóm người có nguy cơ cao như sau:
– Người mắc béo phì, thừa cân: Theo WHO nếu chỉ số BMI ở người trưởng thành trong khoảng 25 – 29.9 được coi là thừa cân. Và BMI lớn hơn hoặc bằng 30 là béo phì. Có đến 90% bệnh nhân gan nhiễm mỡ không do sử dụng rượu gặp vấn đề thừa cân nặng.
– Tiểu đường type 2: Tỷ lệ mắc NAFLD khá cao ở bệnh nhân mắc đái tháo đường
– Những người bị rối loạn mỡ máu: Lượng chất béo trung tính (triglyceride) trong máu cao, HDL cholesterol (cholesterol tốt) trong máu thấp cũng dễ mắc bệnh gan nhiễm mỡ không do bia rượu. Có đến khoảng 59% bệnh nhân rối loạn mỡ máu mắc NAFLD.
– Đối tượng mắc hội chứng chuyển hóa, hội chứng buồng trứng đa nang, hội chứng ngưng thở khi ngủ
– Mắc các bệnh lý nội tiết: suy giáp, suy tuyến yên, suy tuyến sinh dục, cắt tá tràng tụy.
– Tỷ lệ bệnh gan nhiễm mỡ không bởi rượu bia còn tăng theo tuổi, nguy cơ mắc NAFLD ở nam giới cao gấp 2 lần nữ giới, bệnh cũng khác nhau giữa người da trắng, da vàng và da đen. Điều này được lý giải là do sự khác biệt về yếu tố gen.
Người béo phì thừa cân có nguy cơ cao mắc gan nhiễm mỡ
2. Mức độ nguy hiểm của bệnh gan nhiễm mỡ không do nguyên nhân rượu bia
Gan nhiễm mỡ chia làm 3 giai đoạn từ nhẹ đến nặng tương ứng với 3 cấp độ có lượng mỡ khác nhau 5-10 %, >10-25%, > 30% so với trọng lượng gan. Đây là bệnh có thể chuyển biến từ cấp độ 1 sang 3. Ở giai đoạn 1 và 2 bệnh có thể được điều trị khỏi, gan có thể phục hồi về trạng thái tốt. Tuy nhiên khi đã sang giai đoạn 3 bệnh sẽ để lại nhiều tổn thương cho gan, khó phục hồi lại hoàn toàn.
Mặc dù ở giai đoạn cuối của bệnh, bạn cũng cần tuân thủ điều trị để tránh nhiều diễn biến phức tạp hơn sau này như xơ gan, ung thư gan. Tốc độ chuyển sang xơ và ung thư là rất nhanh khi người bệnh chủ quan.
Ngoài ra, gan nhiễm mỡ không hình thành từ uống rượu bia là nguyên nhân phổ biến làm tăng men gan.
Một số biến chứng nặng nề và xa nhất của bệnh có thể kể đến là những ảnh hưởng nặng nề đến sức khỏe nếu không phát hiện và điều trị kịp thời. Có đến 12-40% người mắc gan nhiễm mỡ không do bia rượu sẽ chuyển biến sang viêm gan nhiễm mỡ không do sử dụng rượu (NASH). Từ 12-25% bệnh nhân mắc NASH chuyển biến sang xơ gan và khoảng 7% bệnh nhân mắc xơ gan sẽ chuyển biến sang ung thư gan.
3. Bệnh nhân cần làm gì khi phát hiện gan nhiễm mỡ không từ rượu bia
Khi đã đến cơ sở y tế thăm khám và phát hiện bệnh, bạn cần tuân thủ theo hướng dẫn điều trị của bác sĩ để gan nhanh chóng phục hồi, và hoạt động trở lại bình thường, tránh các biến chứng nguy hiểm khác đến sức khỏe.
– Đối với người mắc gan nhiễm mỡ do béo phì, thừa cân, bạn cần giảm cân nặng một cách khoa học, đưa chỉ số cơ thể BMI về trong khoảng 18.5 – 24.9. Việc giảm mỡ toàn thân cũng sẽ có tác động đến lượng mỡ thừa trong gan giảm. Tuy nhiên bạn cũng tránh giảm cân cấp tốc điều này sẽ tạo ra gánh nặng thêm cho gan và gây thêm nhiều bệnh khác.
– Khi đã xác định có lượng mỡ thừa trong gan bạn chắc chắn cần phải điều chỉnh chế độ ăn uống hợp lý để tránh làm gia tăng hơn nữa lượng mỡ tích tụ.
+ Nên bổ sung rau củ quả tươi, nên ăn tối thiểu 300 gram rau xanh và 200 gram trái cây tươi
+ Sử dụng dầu thực vật thay thế mỡ động vật, hạn chế ăn thực phẩm giàu cholesterol
+ Loại bỏ thức ăn nhanh, không nên ăn thực phẩm có hàm lượng đường fructose cao…
– Bên cạnh đó người bệnh cần luyện tập thể dục thể thao hàng ngày tối thiểu là 30 phút. Bạn có thể lựa chọn các hình thức vận động tùy theo sức khỏe của bản thân để lượng mỡ trong gan có thể giảm. Việc luyện tập luyện là yếu tố quyết định rất cao để giải quyết được lượng mỡ thừa tích tụ.
– Nếu được chỉ định điều trị bằng thuốc, bệnh nhân cần tuân thủ liều lượng và ngày uống tránh ngắt quãng làm bệnh tình khó thuyên giảm
– Cuối cùng bạn cần theo dõi thăm khám sức khỏe định kỳ, để bác sĩ đánh giá tình trạng sức khỏe, mức độ điều trị, từ đó có hướng điều trị thích hợp kịp thời.
Người mắc bệnh gan nhiễm mỡ cần luyện tập thể dục thể thao hàng ngày để giảm lượng mỡ thừa trong gan
Gan nhiễm mỡ không do nguyên nhân từ rượu bia là bệnh có nhiều biến chứng nguy hiểm nếu để tình trạng dai dẳng kéo dài. Chính vì thế không nên chủ quan về sức khỏe của bản thân, khi có các dấu hiệu bất thường hãy đến ngay cơ sở y tế uy tín để thăm khám và có hướng điều trị hiệu quả. Đồng thời bạn cũng cần có chế độ ăn uống, sinh hoạt lành mạnh để bảo vệ lá gan của mình.
