Bạch cầu cao là gì và có nguy hiểm không?
Chào bạn,
Bạch cầu cao (hay còn gọi là leukocytosis) là tình trạng số lượng bạch cầu trong máu vượt ngưỡng tham chiếu bình thường — thường trên 11.000 tế bào/μL ở người lớn. Đây không phải là một bệnh, mà là phản ứng sinh lý hoặc dấu hiệu cảnh báo cơ thể đang chống lại một tác nhân gây hại nào đó, từ nhiễm trùng thông thường cho đến các rối loạn miễn dịch hoặc bệnh lý ác tính.
Dưới đây, tôi sẽ giải thích rõ hơn để bạn hiểu nguyên nhân, mức độ nguy hiểm và cách xử trí phù hợp.
Nguyên nhân phổ biến khiến bạch cầu tăng cao
Tăng bạch cầu là phản ứng tự nhiên của hệ miễn dịch, nhưng mức độ và loại bạch cầu tăng sẽ gợi ý nguyên nhân cụ thể:
– Nhiễm trùng: Vi khuẩn (như viêm phổi, viêm amidan), virus (sốt xuất huyết giai đoạn đầu), nấm hoặc ký sinh trùng.
– Viêm hoặc tổn thương mô: Chấn thương, bỏng, sau phẫu thuật, nhồi máu cơ tim.
– Rối loạn miễn dịch: Lupus ban đỏ hệ thống, viêm khớp dạng thấp.
– Stress thể chất hoặc tinh thần: Tập luyện quá sức, lo âu kéo dài, cơn đau cấp.
– Sử dụng thuốc: Corticosteroid, epinephrine, lithium… có thể làm tăng bạch cầu trung tính.
– Bệnh lý ác tính: Ung thư máu (như leukemia), u lympho — tuy hiếm gặp hơn nhưng cần loại trừ nếu bạch cầu tăng rất cao (>30.000/μL) hoặc kèm theo thiếu máu, xuất huyết.
Trong phòng khám, tôi thường thấy nhiều bệnh nhân hoảng hốt khi nghe “bạch cầu cao”, nhưng thực tế phần lớn trường hợp chỉ do viêm họng, cảm cúm hoặc stress — hoàn toàn có thể hồi phục.
Dấu hiệu cảnh báo bạn nên đi khám ngay
Không phải lúc nào bạch cầu cao cũng nguy hiểm, nhưng bạn cần lưu ý nếu xuất hiện các biểu hiện sau:
– Sốt kéo dài > 3 ngày không rõ nguyên nhân.
– Mệt mỏi cực độ, sụt cân không chủ ý.
– Dễ bầm tím, chảy máu chân răng, xuất huyết dưới da.
– Hạch to không đau, gan/lách to.
– Kết quả xét nghiệm cho thấy bạch cầu tăng rất cao (>25.000–30.000/μL) hoặc xuất hiện tế bào non (blast cells).
Những dấu hiệu này có thể gợi ý bệnh lý sâu xa hơn, đặc biệt là các rối loạn tạo máu, và cần được đánh giá bằng xét nghiệm máu chuyên sâu hoặc tủy đồ nếu cần.
Làm sao giảm bạch cầu cao và phòng ngừa tái phát?
Điều quan trọng nhất: không điều trị “bạch cầu cao” mà điều trị nguyên nhân gốc rễ.
– Nếu do nhiễm trùng, dùng kháng sinh hoặc thuốc kháng virus theo chỉ định.
– Nếu do viêm, kiểm soát tình trạng viêm bằng thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs) hoặc corticosteroid ngắn ngày.
– Tránh tự ý dùng thuốc giảm đau, kháng sinh khi chưa rõ chẩn đoán — điều này có thể che lấp triệu chứng và làm chậm việc phát hiện bệnh thật.
– Duy trì lối sống lành mạnh: ngủ đủ, giảm stress, ăn uống cân bằng để hỗ trợ hệ miễn dịch hoạt động ổn định.
– Tái khám và xét nghiệm máu định kỳ nếu bạn có tiền sử bệnh mạn tính hoặc từng có kết quả bất thường.
Khi nào cần làm thêm xét nghiệm chuyên sâu?
Tôi thường chỉ định công thức máu đầy đủ (CBC với phân tích bạch cầu) trước tiên. Nếu nghi ngờ bệnh lý máu, bạn có thể cần:
– Phết máu ngoại vi: Quan sát hình dạng và loại bạch cầu.
– CRP, ESR: Đánh giá mức độ viêm.
– Xét nghiệm chức năng gan/thận, LDH: Hỗ trợ chẩn đoán bệnh lý ác tính.
– Chọc hút tủy xương: Chỉ thực hiện khi có dấu hiệu nghi ngờ leukemia hoặc rối loạn sinh tủy.
Bạch cầu cao đa phần là phản ứng bảo vệ tự nhiên của cơ thể, thường lành tính và tự hết khi nguyên nhân được giải quyết. Tuy nhiên, nếu tăng bạch cầu kéo dài, mức độ cao bất thường hoặc đi kèm triệu chứng toàn thân, bạn không nên chủ quan. Việc tìm đúng nguyên nhân — chứ không chỉ “giảm con số” — mới là chìa khóa điều trị hiệu quả và an toàn.
Nếu bạn vừa nhận kết quả xét nghiệm và đang lo lắng, hãy mang theo phiếu máu đến gặp bác sĩ nội tổng quát hoặc chuyên khoa huyết học để được tư vấn cụ thể. Đừng tự chẩn đoán qua mạng — vì cùng một con số, nhưng ý nghĩa lâm sàng có thể rất khác nhau tùy từng người.
