Triệu chứng đau dạ dày như thế nào?

Chào bạn,
Đau dạ dày là triệu chứng rất phổ biến, nhưng lại có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau – từ viêm nhẹ đến các bệnh lý nghiêm trọng như loét hay thậm chí ung thư dạ dày. Việc nhận biết đúng triệu chứng và phản ứng kịp thời sẽ giúp bạn tránh được những biến chứng nguy hiểm. Dưới đây, tôi sẽ chia sẻ rõ hơn về các biểu hiện đặc trưng của từng bệnh lý dạ dày, cũng như cách xử lý khi cơn đau xuất hiện bất ngờ – đặc biệt là vào ban đêm.
Các triệu chứng điển hình theo từng bệnh lý dạ dày
Mỗi bệnh lý dạ dày có biểu hiện riêng, dù đôi khi chúng chồng lấn khiến người bệnh dễ nhầm lẫn:
– Viêm dạ dày nhẹ: Thường chỉ gây ợ hơi, trào ngược axit nhẹ, đau rát vùng thượng vị (phần bụng trên rốn) và cảm giác đầy hơi, khó tiêu sau ăn.
– Viêm dạ dày do vi khuẩn HP (Helicobacter pylori): Đau âm ỉ hoặc nóng rát ở vùng bụng trên, đặc biệt rõ khi đói; kèm theo buồn nôn, chán ăn, sụt cân không rõ nguyên nhân và hơi thở có mùi hôi dai dẳng.
– Đau dạ dày dữ dội (nghi ngờ biến chứng): Cơn đau đột ngột, dữ dội, liên tục; có thể nôn ra máu hoặc đi phân đen (dấu hiệu xuất huyết tiêu hóa); kèm theo mệt mỏi, da xanh, nhợt nhạt do thiếu máu cấp.
– Trào ngược dạ dày – thực quản (GERD): Ợ nóng, cảm giác axit trào lên cổ họng, nóng rát sau xương ức; khó nuốt hoặc cảm giác vướng ở cổ; ho khan kéo dài, nhất là về đêm.
– Loét dạ dày: Đau theo chu kỳ – thường xuất hiện khi đói hoặc vài giờ sau ăn; kèm theo ợ hơi, chướng bụng và rối loạn tiêu hóa.
– Ung thư dạ dày: Giai đoạn sớm thường không có triệu chứng rõ rệt. Khi bệnh tiến triển, bạn có thể thấy sụt cân nhanh, chán ăn kéo dài, mệt mỏi toàn thân, nôn máu hoặc đi phân đen.
Dấu hiệu cảnh báo cần đi khám ngay
Bạn nên đến cơ sở y tế nếu xuất hiện bất kỳ dấu hiệu sau:
– Đau bụng dữ dội, không thuyên giảm sau khi nghỉ ngơi hoặc dùng thuốc thông thường.
– Nôn ra máu (máu tươi hoặc màu cà phê) hoặc đi phân đen, hôi thối.
– Sụt cân không chủ ý trong thời gian ngắn.
– Khó nuốt, nuốt vướng kéo dài trên 2 tuần.
– Triệu chứng tái phát nhiều lần dù đã thay đổi chế độ ăn và sinh hoạt.
Cách xử lý cơn đau dạ dày ban đêm tại nhà
Khi cơn đau ập đến giữa đêm, bạn có thể áp dụng một số biện pháp sau để làm dịu tạm thời:
– Uống một cốc nước ấm: Giúp pha loãng axit dạ dày, làm dịu niêm mạc và giảm cảm giác bỏng rát.
– Nằm nghiêng bên trái: Tư thế này giúp hạn chế axit trào ngược lên thực quản – đặc biệt hữu ích nếu bạn bị trào ngược dạ dày.
– Đắp gạc ấm hoặc túi chườm ấm nhẹ lên vùng thượng vị: Nhiệt độ ấm giúp giãn cơ trơn, giảm co thắt dạ dày và xoa dịu cơn đau.
– Hít thở sâu, thư giãn: Căng thẳng làm tăng tiết axit dạ dày. Một vài phút hít thở chậm, đều có thể giúp bạn giảm kích thích thần kinh phế vị – yếu tố thúc đẩy co bóp và tiết dịch vị.
Nguyên nhân phổ biến gây đau dạ dày
Trong phòng khám, tôi thường gặp các nguyên nhân sau:
– Nhiễm vi khuẩn HP: Đây là thủ phạm hàng đầu gây viêm và loét dạ dày – tá tràng.
– Chế độ ăn uống không lành mạnh: Ăn quá no, bỏ bữa, ăn khuya, tiêu thụ nhiều đồ cay – chua – nhiều dầu mỡ.
– Thói quen sinh hoạt có hại: Thức khuya, hút thuốc, uống rượu bia – tất cả đều làm suy yếu lớp bảo vệ niêm mạc dạ dày.
– Lạm dụng thuốc giảm đau: Đặc biệt là nhóm NSAID (như ibuprofen, aspirin) – chúng ức chế chất bảo vệ niêm mạc, dễ dẫn đến viêm loét.
– Căng thẳng kéo dài: Ảnh hưởng trực tiếp đến hệ thần kinh thực vật, làm tăng tiết axit và co thắt dạ dày.
Lưu ý khi muốn giảm đau dạ dày ngay lập tức
Một số mẹo dân gian có thể hỗ trợ, nhưng cần thận trọng:
– Trà gừng ấm: Gừng có tính chống viêm nhẹ và giúp làm dịu co thắt dạ dày – nhưng không dùng khi bạn đang nôn ra máu hoặc nghi ngờ loét.
– Massage nhẹ vùng bụng theo chiều kim đồng hồ: Có thể giúp cải thiện nhu động ruột, giảm đầy hơi – nhưng tránh ấn mạnh nếu đau dữ dội.
– Nghỉ ngơi, tránh vận động mạnh: Dạ dày cần được “yên tĩnh” để hồi phục.
Tuy nhiên, không nên tự ý dùng thuốc giảm đau hoặc thuốc ức chế axit kéo dài mà không có chỉ định y khoa – vì có thể che lấp triệu chứng của bệnh lý nghiêm trọng.
Đau dạ dày không chỉ là “bệnh vặt” – nó có thể là dấu hiệu cảnh báo tổn thương niêm mạc, loét hoặc thậm chí ung thư nếu kéo dài. Nếu bạn thường xuyên bị đau, đặc biệt kèm theo sụt cân, nôn máu hay phân đen, hãy đi nội soi dạ dày sớm. Việc chẩn đoán chính xác – nhất là xác định có nhiễm HP hay không – sẽ giúp điều trị hiệu quả và ngăn ngừa biến chứng về sau.
Bạn đừng chủ quan với những cơn đau “quen thuộc”. Sức khỏe dạ dày là nền tảng cho cả hệ tiêu hóa – và cho chính sức khỏe tổng thể của bạn.