Đi ỉa ra máu tươi khi nào cần đi khám bác sĩ?
Chào bạn,
Việc đi ỉa ra máu tươi là một triệu chứng khá phổ biến trong thực hành lâm sàng, và đa phần các trường hợp không quá nguy hiểm, thường liên quan đến bệnh trĩ hoặc nứt kẽ hậu môn. Tuy nhiên, máu tươi trong phân cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo những vấn đề nghiêm trọng hơn ở đường tiêu hóa dưới, nên không nên chủ quan.
Dưới đây, tôi sẽ chia sẻ rõ hơn để bạn hiểu nguyên nhân, khi nào cần đi khám, và cách xử trí phù hợp.
Nguyên nhân thường gặp khiến bạn đi ỉa ra máu tươi
– Bệnh trĩ: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất. Máu thường đỏ tươi, nhỏ giọt hoặc phun thành tia sau khi đại tiện, không trộn lẫn với phân. Trĩ nội độ 1–2 thường chỉ gây chảy máu mà không đau.
– Nứt kẽ hậu môn: Thường kèm theo cảm giác xé rách, đau rát dữ dội khi đi cầu, máu tươi dính trên bề mặt phân hoặc giấy vệ sinh.
– Polyp trực tràng hoặc đại tràng: Một số polyp lành tính có thể dễ vỡ và chảy máu khi phân đi qua.
– Viêm loét đại trực tràng: Dù thường gây tiêu chảy kèm nhầy máu, nhưng đôi khi biểu hiện ban đầu chỉ là máu tươi đơn thuần.
– Ung thư trực tràng: Hiếm gặp ở người trẻ, nhưng nếu bạn trên 40 tuổi, có tiền sử gia đình hoặc sụt cân không rõ nguyên nhân, cần loại trừ khả năng này.
Dấu hiệu cảnh báo bạn nên đi khám ngay
– Máu không chỉ xuất hiện vài lần mà kéo dài trên 1 tuần hoặc tái phát thường xuyên.
– Phân thay đổi hình dạng (mỏng như bút chì), đi cầu nhiều lần trong ngày, hoặc cảm giác mót rặn liên tục.
– Kèm theo sụt cân không rõ nguyên nhân, mệt mỏi kéo dài, hoặc thiếu máu (da xanh, chóng mặt).
– Tuổi trên 40 và chưa từng tầm soát ung thư đại trực tràng.
– Gia đình có người thân mắc ung thư đại trực tràng hoặc polyp ác tính.
Cách giảm triệu chứng và phòng ngừa tái phát tại nhà
– Tăng cường chất xơ từ rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt để làm mềm phân, tránh táo bón.
– Uống đủ nước (1.5–2 lít/ngày) và vận động nhẹ nhàng để hỗ trợ nhu động ruột.
– Tránh rặn mạnh khi đi cầu; nên tạo thói quen đi vào khung giờ cố định mỗi ngày.
– Vệ sinh hậu môn nhẹ nhàng bằng nước ấm sau khi đại tiện, tránh dùng giấy khô ráp.
– Không tự ý dùng thuốc cầm máu hoặc thụt tháo khi chưa rõ nguyên nhân.
Khi nào cần nội soi? Bác sĩ tư vấn thế nào?
Nếu bạn dưới 40 tuổi, không có yếu tố nguy cơ, và triệu chứng phù hợp với trĩ/nứt kẽ, tôi thường khuyên theo dõi 1–2 tuần kết hợp điều chỉnh lối sống. Nhưng nếu không cải thiện, hoặc có bất kỳ dấu hiệu cảnh báo nào kể trên, nội soi trực tràng – đại tràng là bước cần thiết để chẩn đoán chính xác.
Trong phòng khám, tôi từng gặp nhiều bệnh nhân chủ quan nghĩ “chỉ là trĩ”, nhưng hóa ra lại là polyp lớn hoặc tổn thương viêm sâu — việc phát hiện sớm giúp điều trị hiệu quả và tránh biến chứng.
Đi ỉa ra máu tươi có thể lành tính, nhưng không bao giờ nên bỏ qua nếu tình trạng kéo dài hoặc đi kèm các dấu hiệu bất thường. Đừng ngại đi khám — vì đa số nguyên nhân đều điều trị được tốt nếu phát hiện kịp thời. Nếu bạn còn băn khoăn, hãy ghi lại tần suất, màu sắc máu, đặc điểm phân và các triệu chứng kèm theo để chia sẻ với bác sĩ — điều đó giúp chẩn đoán chính xác hơn rất nhiều.
