Đau bụng dưới là dấu hiệu của bệnh gì?
Chào bạn,
Đau bụng dưới có thể xuất phát từ rất nhiều nguyên nhân — từ những vấn đề lành tính như rối loạn tiêu hóa hay đau bụng kinh, cho đến các tình trạng cần can thiệp y tế khẩn cấp như viêm ruột thừa hay nhiễm trùng phụ khoa. Bản chất cơn đau (âm ỉ, quặn thắt, dữ dội), vị trí cụ thể, thời điểm xuất hiện và các triệu chứng đi kèm sẽ giúp xác định nguyên nhân chính xác.
Dưới đây, tôi sẽ chia sẻ rõ hơn để bạn hiểu khi nào cần lo lắng và khi nào chỉ là phản ứng sinh lý bình thường.
Nguyên nhân thường gặp gây đau bụng dưới
– Đau bụng kinh (dysmenorrhea): Xảy ra do tử cung co bóp mạnh để đẩy niêm mạc ra ngoài trong kỳ kinh. Cơn đau thường âm ỉ hoặc quặn, kéo dài 1–3 ngày đầu chu kỳ.
– Hội chứng ruột kích thích (IBS): Rối loạn chức năng tiêu hóa mạn tính, gây đau bụng kèm theo đầy hơi, táo bón hoặc tiêu chảy — thường cải thiện sau khi đi đại tiện.
– Nhiễm trùng đường tiết niệu (UTI): Vi khuẩn xâm nhập niệu đạo gây viêm bàng quang, dẫn đến đau vùng hạ vị, tiểu buốt, tiểu rắt, nước tiểu đục hoặc có máu.
Các nguyên nhân nghiêm trọng hơn cần lưu ý
– Viêm ruột thừa: Đau thường bắt đầu quanh rốn, sau vài giờ chuyển xuống hố chậu phải, kèm sốt nhẹ, buồn nôn — nếu không xử trí kịp thời có thể vỡ ruột thừa.
– Sỏi thận hoặc sỏi niệu quản: Khi sỏi di chuyển, bạn có thể cảm thấy cơn đau quặn dữ dội lan từ lưng xuống bụng dưới, háng, kèm tiểu ra máu.
– Bệnh lý phụ khoa (ở nữ giới):
– Lạc nội mạc tử cung: Mô nội mạc phát triển ngoài tử cung gây đau bụng dưới dữ dội trong kỳ kinh, đôi khi ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.
– U nang buồng trứng hoặc u xơ tử cung: Có thể gây đau âm ỉ, nặng vùng chậu, đặc biệt khi khối u lớn hoặc xoắn.
– Viêm vùng chậu (PID): Nhiễm trùng lan từ âm đạo lên tử cung, vòi trứng — thường kèm sốt, khí hư bất thường, đau khi quan hệ.
– Viêm túi thừa (diverticulitis): Viêm các túi nhỏ ở thành đại tràng, thường gặp ở người lớn tuổi, gây đau bụng dưới bên trái, sốt, rối loạn tiêu hóa.
Dấu hiệu cảnh báo cần đi khám ngay
Bạn nên đến cơ sở y tế nếu cơn đau bụng dưới đi kèm bất kỳ dấu hiệu sau:
– Đau dữ dội, khởi phát đột ngột hoặc tăng dần theo thời gian.
– Sốt cao (>38,5°C), nôn mửa liên tục, không thể ăn uống.
– Tiểu ra máu, chảy máu âm đạo bất thường (ngoài chu kỳ kinh).
– Bụng chướng cứng, không trung tiện được — có thể là dấu hiệu tắc ruột.
– Đau kéo dài hơn 2–3 ngày mà không rõ nguyên nhân hoặc tái phát nhiều lần.
Cách giảm đau và phòng ngừa tại nhà
– Nghỉ ngơi hợp lý, tránh mang vác nặng hoặc vận động mạnh khi đang đau.
– Chườm ấm vùng bụng dưới giúp giãn cơ, giảm co thắt (hiệu quả với đau bụng kinh hoặc IBS).
– Uống đủ nước, hạn chế caffeine, đồ cay nóng nếu nghi ngờ liên quan tiêu hóa hoặc tiết niệu.
– Duy trì vệ sinh vùng kín đúng cách, quan hệ an toàn để giảm nguy cơ viêm nhiễm phụ khoa.
– Không tự ý dùng kháng sinh hay thuốc giảm đau kéo dài — điều này có thể che lấp triệu chứng, làm chậm chẩn đoán.
Trong phòng khám, tôi thường gặp nhiều bệnh nhân chủ quan với cơn đau bụng dưới vì nghĩ “chỉ là đau bụng thông thường”. Tuy nhiên, đây có thể là biểu hiện sớm của các bệnh lý cần can thiệp kịp thời — đặc biệt ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Nếu cơn đau ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày, tái phát thường xuyên hoặc đi kèm triệu chứng bất thường, bạn đừng chần chừ — hãy đi khám để được đánh giá toàn diện, có thể cần siêu âm, xét nghiệm nước tiểu hoặc nội soi tùy trường hợp.
Sớm tìm ra nguyên nhân, bạn sẽ tránh được biến chứng và điều trị hiệu quả hơn.
