Đau bụng bên phải ngang rốn là dấu hiệu của bệnh gì?

Chào bạn, tôi hiểu nỗi lo lắng của bạn — đau bụng ở vị trí ngang rốn, lệch sang phải, là triệu chứng rất thường gặp trong lâm sàng, nhưng lại có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, từ lành tính đến cấp cứu. Trong nhiều trường hợp, đây chỉ là rối loạn tiêu hóa đơn thuần, nhưng đôi khi lại là dấu hiệu cảnh báo những bệnh lý cần can thiệp y tế kịp thời.

Nguyên nhân phổ biến gây đau bụng bên phải ngang rốn

– Đầy hơi, chướng bụng: Do tiêu hóa kém hoặc ăn thực phẩm sinh khí (như đậu, bắp cải, nước có gas), khiến khí tích tụ trong ruột non – khu vực nằm ngang rốn – gây cảm giác căng tức, đau âm ỉ.

– Hội chứng ruột kích thích (IBS): Một rối loạn chức năng đường ruột mạn tính, thường gây đau bụng kèm theo thay đổi thói quen đại tiện (tiêu chảy/táo bón xen kẽ), nhưng không có tổn thương thực thể.

– Viêm hoặc loét hành tá tràng: Vị trí tá tràng nằm ngay dưới rốn, lệch sang phải. Cơn đau thường xuất hiện khi đói hoặc vài giờ sau bữa ăn, có thể lan ra sau lưng.

– Viêm ruột mạn tính: Như bệnh Crohn hoặc viêm loét đại tràng – tuy thường ảnh hưởng đến đại tràng, nhưng Crohn có thể tổn thương bất kỳ đoạn nào của đường tiêu hóa, kể cả ruột non ở vùng thượng vị – hạ vị phải.

Những nguyên nhân nghiêm trọng cần cảnh giác

– Viêm ruột thừa: Dấu hiệu kinh điển là đau bắt đầu quanh rốn, sau 6–12 giờ di chuyển xuống hố chậu phải. Kèm theo sốt nhẹ, chán ăn, buồn nôn – nếu không xử trí kịp thời có thể vỡ ruột thừa, gây viêm phúc mạc.

– Viêm túi mật hoặc sỏi túi mật: Đau thường xuất hiện sau bữa ăn nhiều dầu mỡ, khu trú ở hạ sườn phải, có thể lan lên vai phải, kèm nôn và sốt.

– Sỏi niệu quản phải: Khi sỏi từ thận di chuyển xuống niệu quản, cơn đau quặn thận có thể lan từ lưng xuống bụng dưới bên phải, ngang rốn, kèm tiểu buốt, tiểu ra máu.

– Thoát vị thành bụng (đặc biệt là thoát vị rốn hoặc thoát vị Spigel): Một đoạn ruột chui qua điểm yếu ở thành bụng, gây đau khi ho, rặn hoặc mang vác nặng.

Nguyên nhân đặc biệt ở nữ giới

Ở phụ nữ, đau vùng bụng phải ngang rốn đôi khi không liên quan đến tiêu hóa mà xuất phát từ cơ quan sinh dục:

– U nang buồng trứng phải: Nếu nang lớn hoặc xoắn, có thể gây đau âm ỉ hoặc dữ dội, đôi khi lan xuống đùi.

– Viêm vùng chậu (PID): Nhiễm trùng lan từ tử cung lên vòi trứng và buồng trứng, thường kèm khí hư bất thường, sốt và đau khi quan hệ.

– Thai ngoài tử cung: Tình trạng cấp cứu! Đau bụng đột ngột, dữ dội ở một bên, kèm trễ kinh, ra máu âm đạo ít – cần can thiệp ngay để tránh vỡ vòi trứng.

Khi nào bạn nên đi khám ngay?

Bạn cần đến cơ sở y tế nếu xuất hiện bất kỳ dấu hiệu sau:

– Đau bụng dữ dội, tăng dần hoặc không giảm sau 24–48 giờ.

– Kèm sốt, nôn liên tục, bụng chướng cứng, không đánh rắm được (dấu hiệu tắc ruột).

– Tiểu ra máu, đi ngoài phân đen hoặc ra máu âm đạo bất thường.

– Đau khi mang vác nặng hoặc sờ thấy khối phồng ở vùng bụng – có thể là thoát vị.

– Với phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ: trễ kinh + đau bụng một bên – cần loại trừ thai ngoài tử cung.

Trong phòng khám, tôi thường gặp nhiều bệnh nhân chủ quan với cơn đau bụng “âm ỉ, không dữ dội”, đến khi bệnh tiến triển mới đi khám – lúc đó việc điều trị đã phức tạp hơn nhiều. Đau bụng bên phải ngang rốn tuy có thể do rối loạn tiêu hóa đơn giản, nhưng cũng có thể là biểu hiện sớm của viêm ruột thừa, sỏi mật hay vấn đề phụ khoa. Đừng tự chẩn đoán hay dùng thuốc giảm đau kéo dài – điều này có thể che lấp triệu chứng, làm chậm trễ chẩn đoán. Hãy đi khám sớm nếu cơn đau kéo dài, tái phát hoặc kèm theo bất kỳ dấu hiệu bất thường nào.