Dạ dày dương tính HP có nguy hiểm không?
Chào bạn, cảm ơn bạn đã chia sẻ lo lắng rất thực tế mà tôi gặp hàng ngày trong phòng khám. Khi kết quả xét nghiệm cho thấy dạ dày dương tính với vi khuẩn Helicobacter pylori (HP), điều đó có nghĩa là bạn đã nhiễm loại vi khuẩn này – một trong những nguyên nhân hàng đầu gây viêm loét dạ dày – tá tràng và làm tăng nguy cơ ung thư dạ dày về lâu dài. Tuy nhiên, không phải ai nhiễm HP cũng sẽ gặp biến chứng nghiêm trọng. Vấn đề nằm ở thời điểm phát hiện và cách xử trí kịp thời.
Vi khuẩn HP là gì và vì sao nó sống được trong dạ dày?
Helicobacter pylori (HP) là một loại vi khuẩn hình xoắn, có khả năng xâm nhập và ẩn náu trong lớp nhầy bảo vệ niêm mạc dạ dày – nơi mà hầu hết vi sinh vật khác không thể tồn tại do môi trường axit cực mạnh.
Để “sống sót” trong điều kiện khắc nghiệt này, HP tiết ra enzyme urease, giúp chuyển hóa urea trong dịch dạ dày thành amoniac – một chất kiềm trung hòa axit xung quanh vi khuẩn. Nhờ cơ chế này, HP không chỉ tồn tại mà còn gây viêm mạn tính, làm suy yếu lớp bảo vệ niêm mạc, từ đó dẫn đến tổn thương như viêm, loét, thậm chí chảy máu tiêu hóa.
Dạ dày dương tính HP có nguy hiểm không?
Nhiễm HP không phải là bản án, nhưng cũng không nên xem nhẹ. Trong thực tế lâm sàng, tôi thấy nhiều bệnh nhân chủ quan vì “không đau”, đến khi xuất hiện biến chứng như loét sâu, hẹp môn vị hoặc ung thư dạ dày giai đoạn muộn thì đã quá trễ.
Cụ thể, nhiễm HP có thể dẫn đến:
– Viêm dạ dày mạn tính: thường không có triệu chứng rõ ràng trong giai đoạn đầu.
– Loét dạ dày – tá tràng: gây đau thượng vị, đặc biệt khi đói hoặc về đêm.
– Chảy máu tiêu hóa: biểu hiện qua nôn ra máu, phân đen như bã cà phê.
– Polyp dạ dày hoặc teo niêm mạc: là bước trung gian có thể tiến triển thành ung thư dạ dày.
– Tăng nguy cơ ung thư dạ dày: khoảng 1–3% người nhiễm HP lâu năm có thể tiến triển thành ung thư, đặc biệt khi kèm yếu tố di truyền, hút thuốc, ăn mặn hoặc nhiễm HP chủng độc lực cao (CagA+).
Dấu hiệu cảnh báo bạn nên đi khám ngay
Bạn không cần đợi đến khi đau dữ dội mới đi khám. Những biểu hiện sau đây là “hồi chuông đỏ”:
– Đau hoặc nóng rát vùng thượng vị (trên rốn), tăng khi đói hoặc ban đêm.
– Buồn nôn, nôn mửa kéo dài, đặc biệt nôn ra máu.
– Phân đen, dính, có mùi hôi thối – dấu hiệu chảy máu tiêu hóa.
– Sụt cân không rõ nguyên nhân, chán ăn kéo dài.
– Cảm giác đầy bụng, ợ hơi liên tục dù ăn ít.
Nếu xuất hiện nôn máu, phân đen, chóng mặt, ngất xỉu, bạn cần đến bệnh viện ngay – đây có thể là tình trạng xuất huyết tiêu hóa cấp, đe dọa tính mạng.
Hướng dẫn xử trí và phòng ngừa khi dương tính HP
Nếu bạn đã được chẩn đoán dương tính HP, đừng tự ý mua thuốc điều trị. Phác đồ tiệt trừ HP hiện nay thường gồm 2–3 loại kháng sinh kết hợp với thuốc ức chế bơm proton, và tỷ lệ thất bại ngày càng cao do kháng kháng sinh.
Tôi luôn khuyên bệnh nhân:
– Tuân thủ đúng phác đồ điều trị do bác sĩ kê, uống đủ liều, đủ thời gian (thường 10–14 ngày).
– Tái khám sau 4–6 tuần để kiểm tra lại HP (bằng xét nghiệm hơi thở hoặc phân, không dùng test nhanh trên mẫu sinh thiết ngay sau điều trị).
– Không chia sẻ đồ ăn, thìa đũa trong gia đình – HP lây qua đường miệng-miệng hoặc phân-miệng.
– Hạn chế rượu bia, thuốc lá, thức ăn cay – mặn – hun khói, vì chúng làm tăng nguy cơ tổn thương niêm mạc khi đã có HP.
– Duy trì lối sống lành mạnh: ăn đúng giờ, ngủ đủ, giảm stress – vì yếu tố thần kinh cũng ảnh hưởng đến tiến triển bệnh dạ dày.
Kết luận từ bác sĩ
Dạ dày dương tính HP không nguy hiểm ngay lập tức, nhưng là yếu tố nguy cơ quan trọng cần được quản lý chủ động. Trong nhiều trường hợp, tiệt trừ HP kịp thời không chỉ giúp chữa lành vết loét, mà còn giảm đáng kể nguy cơ ung thư dạ dày trong tương lai.
Nếu bạn chưa có triệu chứng rõ rệt, hãy trao đổi với bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa để đánh giá lợi ích – rủi ro của việc điều trị, đặc biệt nếu trong gia đình có người từng mắc ung thư dạ dày. Đừng để sự “ổn định tạm thời” che lấp nguy cơ âm thầm phía sau.
