Bao quy đầu là gì và có vai trò gì ở nam giới?
Chào bạn,
Bao quy đầu là lớp da mỏng, mềm mại bao phủ phần đầu dương vật (gọi là quy đầu). Đây là cấu trúc sinh lý tự nhiên ở nam giới, có vai trò quan trọng trong bảo vệ, duy trì môi trường sinh lý tại quy đầu và hỗ trợ cảm giác tình dục. Ở trẻ nhỏ, việc bao quy đầu chưa tuột được là hoàn toàn bình thường và thường tự cải thiện theo tuổi.
Chức năng chính của bao quy đầu
Bao quy đầu không chỉ là một lớp da che phủ đơn thuần mà còn đảm nhiệm nhiều vai trò sinh học thiết yếu:
– Bảo vệ quy đầu: Giúp che chắn quy đầu khỏi tác động cơ học (ma sát với quần áo), bụi bẩn, vi khuẩn và các yếu tố gây kích ứng từ môi trường.
– Duy trì độ ẩm sinh lý: Bên trong bao quy đầu có tuyến Tyson tiết ra chất nhờn (smegma), giúp giữ cho bề mặt quy đầu luôn mềm mại và không bị khô ráp.
– Hỗ trợ miễn dịch tại chỗ: Lớp niêm mạc bên trong bao quy đầu chứa tế bào miễn dịch tự nhiên và hệ vi sinh có lợi, góp phần ngăn ngừa nhiễm trùng đường sinh dục.
– Tăng cường cảm giác tình dục: Vùng da bao quy đầu rất giàu đầu mút thần kinh cảm giác, đóng vai trò quan trọng trong phản ứng khoái cảm khi quan hệ.
Bao quy đầu ở trẻ em: Khi nào là bình thường?
Trong phòng khám, tôi thường gặp nhiều phụ huynh lo lắng khi thấy con trai không tuột được bao quy đầu. Tuy nhiên, bạn nên biết rằng:
– Gần như 100% trẻ sơ sinh có bao quy đầu dính chặt vào quy đầu — đây là hiện tượng sinh lý gọi là hẹp bao quy đầu sinh lý.
– Quá trình tách dính tự nhiên diễn ra từ từ, thường bắt đầu từ 3–5 tuổi và hoàn tất ở đa số bé trai trước tuổi dậy thì (khoảng 10–14 tuổi).
– Không nên cố gắng lột bao quy đầu ở trẻ nhỏ vì có thể gây rách da, chảy máu, sẹo xơ và dẫn đến hẹp bao quy đầu bệnh lý sau này.
Các vấn đề bất thường liên quan đến bao quy đầu
Một số tình trạng cần lưu ý khi bao quy đầu không phát triển hoặc hoạt động như bình thường:
– Hẹp bao quy đầu (phimosis): Bao quy đầu quá chật, không thể tuột xuống để lộ quy đầu dù đã qua tuổi dậy thì. Có thể gây khó tiểu, đau khi cương cứng hoặc viêm nhiễm tái phát.
– Dài bao quy đầu: Bao quy đầu trùm kín quy đầu ngay cả khi dương vật cương, nhưng vẫn có thể tuột xuống được. Tình trạng này không nguy hiểm nếu vệ sinh tốt, nhưng dễ tích tụ chất bẩn nếu không làm sạch kỹ.
– Dính bao quy đầu (adhesions): Phần da bao quy đầu dính một phần vào quy đầu, thường gặp ở trẻ nhỏ và thường tự hết. Tuy nhiên, nếu dính kéo dài đến tuổi thiếu niên, có thể cần can thiệp nhẹ.
Khi nào nên đưa trẻ đi khám?
Bạn nên đưa con đến bác sĩ chuyên khoa nếu xuất hiện các dấu hiệu sau:
– Đau khi đi tiểu, tiểu rắt, tiểu buốt.
– Bao quy đầu sưng, đỏ, có mủ hoặc mùi hôi.
– Không thể tuột bao quy đầu dù đã trên 14 tuổi.
– Dương vật cong bất thường khi cương hoặc đau khi quan hệ (ở thanh thiếu niên).
Bao quy đầu là cấu trúc sinh lý quan trọng, và đa số các vấn đề ở trẻ nhỏ đều mang tính sinh lý, tự cải thiện theo thời gian. Quan trọng nhất là không can thiệp thô bạo, đồng thời hướng dẫn trẻ vệ sinh đúng cách khi bao quy đầu đã có thể tuột nhẹ. Nếu nghi ngờ bất thường, hãy thăm khám sớm để được đánh giá chính xác — tránh can thiệp không cần thiết hoặc bỏ sót tổn thương thực thể.
