Nấm vùng kín có nguy hiểm không và điều trị thế nào cho đúng?

Chào bạn, cảm ơn bạn đã chia sẻ những lo lắng rất thật. Triệu chứng bạn mô tả – ngứa, khí hư vón cục, đau rát – rất điển hình của nhiễm nấm vùng kín, còn gọi là viêm âm đạo do nấm Candida. Đây là tình trạng khá phổ biến ở phụ nữ, thường không nguy hiểm nếu được xử trí đúng cách, nhưng lại dễ tái phát nếu điều trị qua loa hoặc tự ý dùng thuốc.

Nguyên nhân thường gặp gây nấm vùng kín

Nấm Candida albicans vốn tồn tại tự nhiên trong âm đạo với số lượng nhỏ, được cân bằng bởi hệ vi sinh vật lành mạnh. Khi sự cân bằng này bị phá vỡ, nấm có thể phát triển quá mức và gây viêm nhiễm. Một số yếu tố thúc đẩy bao gồm:

– Thay đổi nội tiết: như trong thai kỳ, dùng thuốc tránh thai, hoặc quanh kỳ kinh.
– Sử dụng kháng sinh kéo dài: tiêu diệt vi khuẩn có lợi, tạo điều kiện cho nấm bùng phát.
– Suy giảm miễn dịch: do stress kéo dài, bệnh mạn tính (tiểu đường, HIV), hoặc dùng thuốc ức chế miễn dịch.
– Vệ sinh không phù hợp: rửa sâu bằng dung dịch có mùi, thụt rửa âm đạo, hoặc vệ sinh kém.
– Môi trường ẩm ướt: mặc quần lót chật, đồ bơi ẩm lâu, hoặc chất liệu vải tổng hợp giữ nhiệt và độ ẩm.

Dấu hiệu cảnh báo bạn nên đi khám ngay

Mặc dù nấm vùng kín thường lành tính, nhưng các triệu chứng tương tự cũng có thể xuất hiện trong các bệnh lý khác như viêm âm đạo do vi khuẩn, nhiễm Trichomonas, hay thậm chí là bệnh lây truyền qua đường tình dục. Bạn nên đến cơ sở y tế nếu có:

– Ngứa rát dữ dội, ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày.
– Khí hư có mùi hôi, màu xanh/vàng, hoặc loãng như nước.
– Đau khi quan hệ hoặc tiểu buốt kéo dài.
– Triệu chứng tái phát ≥ 4 lần/năm (gọi là nấm vùng kín tái phát).
– Đang mang thai hoặc nghi ngờ có thai.

Trong phòng khám, tôi thường thấy nhiều chị em tự mua thuốc đặt khi thấy ngứa, nhưng lại bỏ sót chẩn đoán viêm do vi khuẩn – dẫn đến điều trị sai, tổn thương niêm mạc nặng hơn.

Hướng dẫn điều trị và phòng ngừa tái phát hiệu quả

Điều trị nấm vùng kín chủ yếu dựa vào thuốc kháng nấm, nhưng cần đúng phác đồ và đúng nguyên nhân:

– Với trường hợp nhẹ, lần đầu: có thể dùng thuốc không kê đơn như viên đặt hoặc kem bôi chứa clotrimazole, miconazole trong 1–7 ngày.
– Với nấm tái phát hoặc nặng: cần thuốc uống (fluconazole) theo đơn, đôi khi kết hợp điều trị kéo dài 6 tháng để ngăn tái phát.
– Không tự ý ngưng thuốc khi hết ngứa – hãy dùng đủ liệu trình để tránh kháng thuốc.
– Không thụt rửa âm đạo, không dùng xà phòng thơm, băng vệ sinh có mùi.
– Mặc đồ lót cotton, thay ngay sau khi bơi hoặc tập thể dục.
– Kiểm soát đường huyết nếu bạn bị tiểu đường – đây là yếu tố nguy cơ hàng đầu ở nhóm bệnh nhân trung niên.

Nấm vùng kín tuy không đe dọa tính mạng nhưng gây khó chịu rõ rệt và dễ tái phát nếu không điều trị triệt để. Quan trọng nhất là chẩn đoán chính xác – vì không phải ngứa vùng kín nào cũng do nấm. Nếu triệu chứng kéo dài hơn 1 tuần hoặc tái đi tái lại, bạn nên đi khám phụ khoa để được xét nghiệm dịch âm đạo và có hướng xử trí phù hợp. Đừng để “chủ quan” biến một tình trạng đơn giản thành mạn tính.