Cắt tuyến giáp có sao không?

Chào bạn, tôi hiểu nỗi lo lắng của bạn – u tuyến giáp là một trong những chẩn đoán khiến nhiều người hoang mang nhất, vì nó vừa “ẩn mình” trong cổ, vừa mang tiếng là có thể “biến chất”. Tuy nhiên, không phải cứ có u là phải cắt, và cắt rồi cũng không đồng nghĩa với việc “phụ thuộc thuốc suốt đời” như nhiều người lầm tưởng. Hãy cùng tôi phân tích rõ hơn.

U tuyến giáp: Khi nào cần cắt, khi nào nên theo dõi?

Trước hết, bạn cần hiểu: tuyến giáp không phải là cơ quan “dư thừa”. Đây là tuyến nội tiết trung tâm, điều tiết gần như mọi hoạt động chuyển hóa trong cơ thể – từ nhịp tim, tiêu hóa, nhiệt độ cơ thể đến tâm trạng, trí nhớ và khả năng sinh sản.

Việc cắt bỏ tuyến giáp chỉ được cân nhắc khi thật sự cần thiết, dựa trên các yếu tố sau:

– Bản chất khối u: lành tính hay nghi ngờ ác tính (qua siêu âm, xét nghiệm TSH, FT4, và đặc biệt là chọc hút tế bào – FNA).
– Kích thước và triệu chứng: u to gây chèn ép (khó nuốt, khó thở, khàn tiếng), hoặc tăng trưởng nhanh.
– Tiền sử gia đình: có người thân bị ung thư tuyến giáp thể tủy hoặc hội chứng đa u nội tiết.
– Tình trạng chức năng tuyến giáp: u độc (gây cường giáp) không đáp ứng điều trị nội khoa.

Nếu u nhỏ (<1–2 cm), lành tính, không gây triệu chứng và chức năng tuyến giáp bình thường – theo dõi định kỳ là lựa chọn an toàn và hợp lý nhất.

Cắt tuyến giáp rồi có phải uống thuốc suốt đời không?

Đây là câu hỏi tôi nghe hàng ngày trong phòng khám. Câu trả lời là: “Tùy trường hợp”, và việc dùng thuốc không phải là gánh nặng mà là liệu pháp thay thế sinh lý.

– Nếu chỉ cắt một thùy (một bên): hơn 70% bệnh nhân không cần thuốc lâu dài. Thùy còn lại sẽ “gồng mình” bù đắp, duy trì đủ hormone cho cơ thể nhờ cơ chế tự điều hòa nội môi.
– Nếu cắt toàn bộ tuyến giáp: bạn sẽ cần bổ sung levothyroxine – một dạng tổng hợp của hormone T4. Đây không phải là thuốc “phụ thuộc”, mà là cách thay thế chính xác những gì cơ thể mất đi. Liều được điều chỉnh theo xét nghiệm, giúp bạn sống khỏe như người bình thường.
– Nếu chỉ bóc nhân giữ nguyên tuyến: chức năng tuyến giáp thường không bị ảnh hưởng, không cần thuốc.

Tôi từng gặp nhiều bệnh nhân từ chối mổ dù u đã nghi ngờ ác tính, chỉ vì sợ “uống thuốc cả đời”. Trong khi đó, nguy cơ lớn hơn nằm ở việc bỏ lỡ thời điểm điều trị ung thư sớm, khi khối u còn nhỏ và chưa di căn.

Dấu hiệu cảnh báo cần đi khám ngay

Bạn nên tái khám sớm nếu xuất hiện bất kỳ dấu hiệu sau:

– Khối u ở cổ tăng nhanh kích thước trong vài tuần.
– Khàn tiếng kéo dài, khó nuốt, cảm giác vướng cổ.
– Sờ thấy hạch cổ cứng, không đau, dính vào mô xung quanh.
– Xét nghiệm TSH bất thường kèm triệu chứng cường hoặc suy giáp.

Trong hơn 15 năm hành nghề, tôi thấy nhiều bệnh nhân lo lắng thái quá dẫn đến yêu cầu mổ “cho chắc”, trong khi u hoàn toàn lành tính. Ngược lại, cũng có người chủ quan quá mức, để u phát triển âm thầm đến khi ung thư đã lan.

Hãy nhớ:
– U tuyến giáp lành tính rất phổ biến – tới 50–70% người trưởng thành có thể có, đặc biệt ở nữ giới.
– Phẫu thuật là giải pháp cuối cùng, không phải lựa chọn đầu tiên.
– Thuốc thay thế hormone không phải là xiềng xích, mà là công cụ giúp bạn duy trì chất lượng sống.

Nếu bạn đang phân vân, hãy làm đầy đủ các xét nghiệm cần thiết (siêu âm Doppler tuyến giáp, FNA nếu cần, xét nghiệm chức năng), và trao đổi kỹ với bác sĩ chuyên khoa nội tiết hoặc ngoại giáp – không phải ai cũng cần mổ, nhưng ai cũng cần được đánh giá đúng.

U tuyến giáp không phải “bom nổ chậm” – phần lớn là lành tính và ổn định. Việc cắt bỏ chỉ được cân nhắc khi có chỉ định rõ ràng. Còn việc uống thuốc sau mổ, nếu có, là một phần của điều trị hợp lý – không đáng sợ như bạn nghĩ. Giữ được tuyến giáp là tốt nhất, nhưng nếu không giữ được, chúng ta vẫn có cách để sống khỏe.