Mất trí nhớ tạm thời có nguy hiểm không? Khi nào cần đi khám?

Chào bạn, tôi hiểu cảm giác hoang mang khi trí nhớ “tắt” đột ngột như vậy – dù không đau đớn, nhưng nó dễ khiến người bệnh và người thân lo lắng tột độ. Mất trí nhớ tạm thời (Transient Global Amnesia – TGA) thực chất không đe dạo tính mạng và thường tự hồi phục hoàn toàn trong vòng 24 giờ mà không để lại di chứng. Tuy nhiên, bạn tuyệt đối không nên chủ quan, vì các tình trạng nguy hiểm như đột quỵ, cơn thiếu máu não thoáng qua (TIA), u não hoặc co giật cũng có thể biểu hiện tương tự. Việc thăm khám kịp thời giúp loại trừ những nguyên nhân đe dọa tính mạng này.

Nguyên nhân phổ biến và bản chất của mất trí nhớ tạm thời

Mất trí nhớ tạm thời (TGA) là một hội chứng thần kinh lành tính, đặc trưng bởi suy giảm trí nhớ ngắn hạn đột ngột, trong khi người bệnh vẫn tỉnh táo, nhận thức được bản thân và không có dấu hiệu tổn thương thần kinh khu trú. Một số yếu tố có thể góp phần gây ra TGA bao gồm:

– Căng thẳng tinh thần hoặc thể chất đột ngột (như tắm nước lạnh, gắng sức quá mức, cảm xúc mạnh).

– Rối loạn tuần hoàn não thoáng qua ở vùng hồi hải mã (hippocampus) – trung tâm ghi nhớ của não.

– Cơ chế chưa hoàn toàn rõ ràng, nhưng hiện nay nhiều chuyên gia cho rằng TGA liên quan đến rối loạn chức năng tạm thời của hệ thần kinh trung ương, chứ không phải tổn thương cấu trúc.

Điều quan trọng: TGA là chẩn đoán loại trừ – nghĩa là bác sĩ chỉ kết luận là TGA sau khi đã loại bỏ các nguyên nhân nguy hiểm khác.

Dấu hiệu cảnh báo cần đi khám ngay

Bạn nên đến cơ sở y tế ngay lập tức nếu mất trí nhớ đi kèm bất kỳ dấu hiệu nào sau:

– Yếu hoặc tê một bên cơ thể, méo miệng, nói ngọng, khó nuốt – dấu hiệu điển hình của đột quỵ.

– Mất trí nhớ kéo dài hơn 24 giờ hoặc không có dấu hiệu cải thiện.

– Lú lẫn nặng, không nhận ra bản thân, không biết mình đang ở đâu – đặc biệt ở người lớn tuổi.

– Co giật, mất ý thức, nhìn mờ, chóng mặt dữ dội hoặc nôn ói không rõ nguyên nhân.

– Triệu chứng tái phát nhiều lần – điều này hiếm gặp ở TGA thật sự và cần được đánh giá kỹ.

Trong phòng khám, tôi từng gặp nhiều trường hợp tưởng là TGA, nhưng thực ra là cơn thiếu máu não thoáng qua – một “báo động đỏ” cho nguy cơ đột quỵ sắp xảy ra. Việc chẩn đoán sớm có thể cứu được não bộ và tính mạng.

Làm gì sau cơn mất trí nhớ tạm thời?

Nếu bạn hoặc người thân trải qua một cơn mất trí nhớ đột ngột:

– Không tự chẩn đoán tại nhà – hãy đến bệnh viện để được đánh giá toàn diện (CT/MRI não, điện não đồ nếu cần).

– Ghi lại thời gian khởi phát, triệu chứng kèm theo và hoàn cảnh xảy ra – thông tin này rất quý giá cho bác sĩ.

– Tránh lái xe, vận hành máy móc hoặc ra quyết định quan trọng cho đến khi được bác sĩ xác nhận an toàn.

– Theo dõi sát trong 24–48 giờ đầu – nếu có bất kỳ thay đổi nào, cần tái khám ngay.

Về lâu dài, duy trì lối sống lành mạnh – kiểm soát huyết áp, đường huyết, tránh stress quá mức – giúp giảm nguy cơ cả TGA lẫn các bệnh lý thần kinh nghiêm trọng hơn.

Kết luận từ bác sĩ

Mất trí nhớ tạm thời thường là một rối loạn chức năng não lành tính và tự hồi phục, nhưng không bao giờ được xem nhẹ. Bởi vì đột quỵ hay u não cũng có thể “đội lốt” dưới dạng mất trí nhớ đột ngột, nên việc thăm khám thần kinh kịp thời là bước quan trọng nhất để bảo vệ sức khỏe não bộ của bạn. Nếu bạn từng trải qua cơn như vậy, đừng ngần ngại – hãy để bác sĩ giúp bạn yên tâm bằng chẩn đoán chính xác.