Đau nửa đầu bên trái kèm nhức mắt và buồn nôn là bệnh gì?

Chào bạn, cảm ơn bạn đã chia sẻ. Triệu chứng bạn mô tả đau nửa đầu bên trái, nhức mắt và buồn nôn – rất có thể là cơn đau nửa đầu (migraine), một rối loạn thần kinh phổ biến. Tuy nhiên, cũng không thể loại trừ các nguyên nhân khác, từ lành tính như căng thẳng, viêm xoang, đến những tình trạng cần can thiệp y tế khẩn cấp như tăng nhãn áp cấp hoặc tổn thương não. Tôi sẽ giải thích rõ hơn để bạn hiểu và biết cách xử trí phù hợp.
Nguyên nhân có thể gây đau nửa đầu bên trái kèm nhức mắt và buồn nôn
– Đau nửa đầu (migraine): Đây là nguyên nhân thường gặp nhất. Cơn đau thường mang tính chất mạch đập, khu trú một bên đầu (trái hoặc phải), kéo dài từ 4–72 giờ nếu không điều trị. Đặc trưng là kèm theo buồn nôn, nôn, nhạy cảm với ánh sáng và tiếng ồn, và đôi khi có “aura” các rối loạn thị giác như thấy chớp sáng, điểm mù trước khi cơn đau xuất hiện.
– Căng thẳng kéo dài hoặc stress tâm lý: Dù thường gây đau đầu kiểu “như bị siết chặt” hai bên, nhưng trong một số trường hợp, stress nặng có thể kích hoạt cơn đau nửa đầu hoặc làm trầm trọng thêm triệu chứng hiện có.
– Viêm xoang trán hoặc xoang sàng: Khi các xoang phía trước (gần mắt) bị viêm, bạn có thể cảm thấy đau nhức sâu trong hốc mắt, lan lên trán hoặc nửa đầu, đặc biệt khi cúi đầu. Tuy nhiên, viêm xoang thường đi kèm sốt, chảy dịch mũi đặc, ngạt mũi, chứ ít khi gây buồn nôn rõ rệt như migraine.
– Tăng nhãn áp cấp (glaucoma góc đóng): Đây là tình trạng khẩn cấp nhãn khoa. Áp lực trong mắt tăng đột ngột gây đau nhói mắt dữ dội, lan lên nửa đầu cùng bên, kèm mờ mắt, buồn nôn, nôn và nhìn thấy quầng sáng quanh đèn. Nếu không xử trí kịp thời, có thể dẫn đến mất thị lực vĩnh viễn.
– Thiếu máu não cục bộ thoáng qua hoặc rối loạn tuần hoàn não: Hiếm hơn, nhưng ở người lớn tuổi hoặc có yếu tố nguy cơ (tăng huyết áp, đái tháo đường, hút thuốc), cơn đau đầu kèm rối loạn thị giác có thể là dấu hiệu cảnh báo tai biến mạch máu não.
Dấu hiệu cảnh báo cần đi khám ngay
Bạn nên đến cơ sở y tế ngay nếu xuất hiện bất kỳ dấu hiệu nào sau:
– Cơn đau đầu đột ngột, dữ dội như “bị sét đánh”, khác hẳn các cơn đau trước đây.
– Kèm theo yếu hoặc tê một bên mặt, tay, chân, nói ngọng, mất thăng bằng.
– Mờ mắt, nhìn đôi, mất thị trường hoặc nhức mắt dữ dội không giảm sau nghỉ ngơi.
– Sốt cao, cứng gáy, lú lẫn, co giật – có thể là dấu hiệu viêm màng não.
– Cơn đau xuất hiện sau chấn thương đầu hoặc tiến triển nặng dần trong vài ngày.
Trong phòng khám, tôi từng gặp không ít bệnh nhân chủ quan vì nghĩ “chỉ là đau đầu”, nhưng hóa ra lại là tăng nhãn áp cấp hoặc u não nhỏ chèn ép dây thần kinh thị giác – những tình huống nếu phát hiện muộn sẽ để lại di chứng nặng nề.
Hướng dẫn giảm triệu chứng và phòng ngừa tái phát
Nếu bạn nghi ngờ cơn đau do migraine hoặc stress, có thể áp dụng các biện pháp sau trong khi chờ khám chuyên khoa:
– Nghỉ ngơi trong phòng tối, yên tĩnh, tránh ánh sáng chói và tiếng ồn.
– Chườm lạnh ở trán hoặc sau gáy (15–20 phút) để co mạch, giảm đau.
– Tránh các yếu tố khởi phát: rượu bia, cà phê, thiếu ngủ, thay đổi thời tiết đột ngột, hoặc thực phẩm chứa tyramine (phô mai lâu ngày, thịt chế biến sẵn).
– Ghi nhật ký đau đầu: ghi lại thời gian, mức độ, triệu chứng kèm theo, thực phẩm đã ăn – giúp bác sĩ chẩn đoán chính xác hơn.
– Không tự ý dùng thuốc giảm đau thường xuyên (như paracetamol, ibuprofen quá 2–3 lần/tuần), vì có thể gây đau đầu do lạm dụng thuốc.
Về lâu dài, duy trì giấc ngủ đều đặn, tập thể dục nhẹ nhàng (như yoga, đi bộ), và quản lý stress là chìa khóa giúp giảm tần suất cơn đau nửa đầu.
Đau nửa đầu bên trái kèm nhức mắt và buồn nôn thường là migraine, nhưng không nên chủ quan – đặc biệt khi triệu chứng mới xuất hiện, khác thường hoặc đi kèm dấu hiệu thần kinh. Việc chẩn đoán sớm không chỉ giúp bạn kiểm soát cơn đau hiệu quả, mà còn loại trừ những bệnh lý nguy hiểm có thể đe dọa thị lực hoặc tính mạng. Tôi khuyên bạn nên đi khám chuyên khoa thần kinh hoặc mắt để được đánh giá toàn diện, có thể cần làm thêm đo nhãn áp, chụp MRI não hoặc điện não đồ tùy theo lâm sàng. Đừng để cơn đau chi phối cuộc sống, bạn hoàn toàn có thể kiểm soát nó với hướng dẫn y khoa đúng đắn.