Trẻ sốt cao liên tục trên 39°C có nguy hiểm không?
Chào bạn, tôi hiểu nỗi lo lắng của bạn khi thấy con sốt cao kéo dài. Sốt trên 39°C ở trẻ em không phải lúc nào cũng nguy hiểm, nhưng nếu kéo dài quá 48–72 giờ hoặc kèm theo các dấu hiệu bất thường, đây có thể là biểu hiện của nhiễm trùng nghiêm trọng như viêm phổi, viêm màng não, nhiễm trùng tiểu hoặc các bệnh do virus mạnh. Điều quan trọng là phải đánh giá toàn diện chứ không chỉ dựa vào con số nhiệt độ.
Dưới đây, tôi sẽ chia sẻ rõ hơn để bạn biết khi nào cần can thiệp y tế kịp thời và cách chăm sóc trẻ an toàn tại nhà.
Nguyên nhân phổ biến khiến trẻ sốt cao liên tục
– Nhiễm virus thông thường: Như cảm cúm, tay-chân-miệng, sốt xuất huyết (đặc biệt trong mùa dịch). Sốt có thể kéo dài 3–5 ngày, thường tự lui.
– Nhiễm khuẩn: Viêm họng do liên cầu, viêm tai giữa, viêm phổi, nhiễm trùng tiểu — những tình trạng này thường không tự khỏi và cần kháng sinh.
– Sốt phát ban: Thường sốt cao 3–4 ngày rồi mới nổi ban, dễ nhầm với cảm lạnh ban đầu.
– Bệnh Kawasaki (hiếm gặp): Sốt kéo dài >5 ngày kèm đỏ mắt, môi khô nứt, sưng tay chân — cần điều trị sớm để tránh biến chứng tim mạch.
– Tiêm chủng gần đây: Một số vắc-xin (như MMR) có thể gây sốt cao sau 5–12 ngày tiêm, nhưng thường tự hết trong 1–2 ngày.
Dấu hiệu cảnh báo cần đưa trẻ đi khám ngay
Bạn nên đưa con đến cơ sở y tế ngay lập tức nếu trẻ có bất kỳ dấu hiệu sau:
– Sốt >39°C kéo dài trên 48 giờ ở trẻ dưới 2 tuổi, hoặc trên 72 giờ ở trẻ lớn hơn.
– Trẻ li bì, khó đánh thức, gọi không phản ứng rõ ràng.
– Co giật, nôn trớ nhiều, thở nhanh (>40 lần/phút), da tím tái hoặc nổi ban xuất huyết (chấm đỏ không biến mất khi ấn).
– Cứng gáy, đau đầu dữ dội, sợ ánh sáng — dấu hiệu nghi ngờ viêm màng não.
– Tiểu ít, khô môi, mắt trũng — biểu hiện mất nước nặng.
Tôi từng gặp nhiều phụ huynh chủ quan vì “sốt là bình thường”, nhưng hóa ra trẻ bị nhiễm trùng tiểu hoặc viêm phổi — bệnh không có triệu chứng rõ ràng ngoài sốt.
Cách xử trí an toàn khi trẻ sốt cao tại nhà
– Hạ sốt đúng cách: Dùng paracetamol liều 10–15 mg/kg/lần, cách nhau tối thiểu 4–6 giờ (không quá 4 lần/ngày). Không dùng aspirin hoặc ibuprofen cho trẻ dưới 6 tháng.
– Chườm ấm (không chườm lạnh): Dùng khăn ấm lau trán, nách, bẹn để giúp giãn mạch và tỏa nhiệt.
– Bù nước đầy đủ: Cho trẻ uống oresol, nước dừa loãng, sữa hoặc nước trái cây pha loãng. Trẻ bú mẹ cần được cho bú thường xuyên hơn.
– Theo dõi sát: Ghi lại thời điểm sốt, nhiệt độ, đáp ứng với thuốc và các triệu chứng kèm theo để cung cấp cho bác sĩ.
– Không ủ ấm quá mức: Nhiều cha mẹ sợ con “nhiễm lạnh” nên quấn chăn kín — điều này khiến thân nhiệt tăng cao hơn.
Khi nào cần xét nghiệm hoặc nhập viện?
Tôi thường chỉ định xét nghiệm máu, nước tiểu hoặc X-quang khi:
– Sốt không rõ nguyên nhân kéo dài >3 ngày.
– Trẻ có dấu hiệu nhiễm trùng nhưng không xác định được vị trí.
– Nghi ngờ sốt xuất huyết (xét nghiệm NS1, công thức máu).
– Trẻ nhỏ dưới 3 tháng tuổi — bất kỳ cơn sốt nào trên 38°C đều cần đánh giá y tế khẩn cấp vì hệ miễn dịch chưa hoàn thiện.
Sốt là phản ứng tự nhiên của cơ thể chống lại tác nhân gây bệnh, không phải là một căn bệnh. Tuy nhiên, sốt cao kéo dài ở trẻ nhỏ luôn cần được đánh giá cẩn trọng. Đừng đợi “sốt vài ngày rồi mới đi khám” — đặc biệt khi trẻ dưới 1 tuổi hoặc có biểu hiện bất thường. Việc chẩn đoán sớm không chỉ giúp điều trị hiệu quả mà còn ngăn ngừa biến chứng nghiêm trọng.
Nếu bạn đang lo lắng về tình trạng của con, hãy tin vào trực giác của mình — đó thường là tín hiệu đáng tin cậy nhất.
