Trẻ sơ sinh ngủ không sâu giấc vào ban ngày – có đáng lo không?
Chào bạn, tôi hiểu nỗi lo của bạn – đặc biệt khi vừa trải qua những tuần đầu làm cha mẹ với bao bỡ ngỡ. Việc trẻ sơ sinh ngủ không sâu giấc vào ban ngày là hiện tượng rất phổ biến, và trong đa số trường hợp, không phải dấu hiệu bệnh lý nghiêm trọng. Nguyên nhân chủ yếu liên quan đến sự non nớt của hệ thần kinh trung ương và chu kỳ giấc ngủ chưa trưởng thành ở trẻ dưới 3 tháng tuổi.
Dưới đây, tôi sẽ giải thích rõ hơn để bạn yên tâm và biết cách hỗ trợ con tốt hơn.
Nguyên nhân khiến trẻ sơ sinh ngủ không sâu giấc ban ngày
– Chu kỳ giấc ngủ ngắn: Trẻ sơ sinh có chu kỳ ngủ chỉ khoảng 40–50 phút (so với 90–120 phút ở người lớn), nên dễ thức giấc giữa các chu kỳ, nhất là ban ngày khi môi trường nhiều kích thích.
– Phản xạ Moro (giật mình): Đây là phản xạ sinh lý tự nhiên, khiến trẻ vung tay, rúm người và tỉnh giấc đột ngột – thường giảm dần sau 3–4 tháng tuổi.
– Thiếu vitamin D hoặc canxi: Thiếu hụt dinh dưỡng này có thể gây rối loạn giấc ngủ, ra mồ hôi trộm, rụng tóc hình vành khăn – nhưng cần xét nghiệm để chẩn đoán chính xác, không nên tự bổ sung.
– Môi trường ngủ không phù hợp: Ánh sáng mạnh, tiếng ồn, nhiệt độ quá nóng/lạnh hoặc tã ướt đều làm trẻ khó ngủ sâu.
– Đói hoặc đầy bụng: Dạ dày nhỏ nên trẻ cần bú thường xuyên; ngược lại, nuốt nhiều hơi khi bú cũng gây khó chịu, quấy khóc sau ăn.
Dấu hiệu cảnh báo cần đưa trẻ đi khám
Bạn nên lưu ý nếu trẻ kèm theo các biểu hiện sau:
– Quấy khóc dữ dội kéo dài > 3 giờ/ngày, > 3 ngày/tuần (có thể là colic).
– Không tăng cân hoặc sụt cân.
– Co giật, mắt đảo liên tục, thở nhanh hoặc tím tái khi ngủ.
– Ra mồ hôi trộm nhiều kèm chậm phát triển vận động (lẫy, ngóc đầu).
– Ngủ ít hơn 10–12 giờ/ngày tổng cộng (kể cả ngày lẫn đêm) ở trẻ dưới 2 tháng.
Cách giúp trẻ sơ sinh ngủ sâu giấc hơn ban ngày
– Tạo môi trường ngủ lý tưởng: Đảm bảo phòng thoáng mát (26–28°C), ánh sáng dịu, yên tĩnh. Có thể dùng tiếng ồn trắng (white noise) để che bớt âm thanh đột ngột.
– Bế ẵm đúng cách khi ru ngủ: Ôm sát, vỗ nhẹ lưng, quấn khăn (swaddling) giúp hạn chế phản xạ Moro – nhưng chỉ áp dụng khi trẻ chưa biết lẫy.
– Thiết lập thói quen ngày – đêm: Ban ngày cho bé tiếp xúc ánh sáng tự nhiên, trò chuyện nhiều; ban đêm giữ yên lặng, ít tương tác khi thay tã/bú.
– Theo dõi cữ bú: Đảm bảo trẻ bú đủ (8–12 lần/ngày), vỗ ợ hơi sau mỗi cữ để tránh đầy bụng.
– Không ép ngủ: Trẻ sơ sinh chưa có khả năng “tự ngủ” như trẻ lớn – hãy đáp ứng nhu cầu an toàn và gần gũi của bé.
Khi nào cần bổ sung vitamin D?
Tôi thường khuyên tất cả trẻ sơ sinh bú mẹ hoàn toàn nên được bổ sung 400 IU vitamin D/ngày từ những ngày đầu đời, theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới và Hội Nhi khoa Việt Nam. Việc này giúp phòng còi xương và hỗ trợ giấc ngủ ổn định hơn – nhưng không phải “thần dược” trị mất ngủ nếu nguyên nhân không phải do thiếu vitamin.
Tôi gặp rất nhiều cha mẹ kiệt sức vì con ngủ ngày “chập chờn như mèo”. Xin bạn nhớ: giai đoạn này chỉ kéo dài vài tuần đến 2–3 tháng. Não bộ và hệ thần kinh của bé đang phát triển nhanh chóng – giấc ngủ không sâu ban ngày là một phần tất yếu của quá trình đó. Hãy kiên nhẫn, ưu tiên chăm sóc bản thân để đủ sức đồng hành cùng con. Nếu nghi ngờ bất thường, đừng ngần ngại đưa bé đi khám để được đánh giá toàn diện – chứ không nên tự chẩn đoán hay dùng thuốc, thảo dược không rõ nguồn gốc.
Bạn không đơn độc – và con bạn rất có thể đang phát triển hoàn toàn bình thường.
