Dấu hiệu nhiễm virus RSV ở trẻ sơ sinh là gì?
Chào bạn, tôi hiểu nỗi lo lắng của một người cha, người mẹ khi thấy con có dấu hiệu bất thường trong những tuần đầu đời. Virus RSV (Respiratory Syncytial Virus) thực sự là tác nhân phổ biến gây nhiễm trùng đường hô hấp ở trẻ sơ sinh — và ở nhóm trẻ dưới 6 tháng, đặc biệt là trẻ sinh non, bệnh có thể tiến triển nhanh và nghiêm trọng.
Các dấu hiệu ban đầu của RSV thường giống cảm lạnh thông thường, nhưng nếu kèm theo khó thở, bú kém hoặc mệt lả, đó có thể là cảnh báo cần can thiệp y tế sớm.
Những dấu hiệu điển hình của nhiễm virus RSV ở trẻ sơ sinh
Ở trẻ sơ sinh, hệ miễn dịch chưa hoàn thiện nên phản ứng với virus RSV thường không rõ ràng như ở trẻ lớn. Thay vì sốt cao hay ho nhiều, bé có thể chỉ biểu hiện bằng những thay đổi tinh tế nhưng đáng lo:
– Sổ mũi nhẹ hoặc nghẹt mũi, khiến bé khó bú hoặc thở khi ăn.
– Ho khan hoặc ho có đờm, đôi khi chỉ là tiếng “khụt khịt” nhẹ.
– Sốt nhẹ hoặc không sốt – đây là điểm dễ bỏ sót, vì nhiều cha mẹ nghĩ không sốt là không sao.
– Thở khò khè (nghe như tiếng rít khi thở ra), do viêm tiểu phế quản – một biến chứng thường gặp của RSV.
– Khó thở: bạn có thể thấy lồng ngực bé rút lõm khi hít vào, cánh mũi phập phồng, hoặc nhịp thở nhanh (>60 lần/phút).
– Bú ít, bỏ bú, hoặc nôn trớ sau khi ăn do khó thở.
– Trẻ mệt lả, li bì, ít phản ứng, thậm chí có cơn ngưng thở ngắn (đặc biệt ở trẻ sinh non dưới 2 tháng).
Trong phòng khám, tôi từng gặp nhiều trường hợp cha mẹ chủ quan vì “chỉ thấy con ho chút xíu”, nhưng khi đến viện thì bé đã suy hô hấp. Vì vậy, với trẻ dưới 3 tháng tuổi, mọi thay đổi về hô hấp đều cần được đánh giá cẩn trọng.
Khi nào cần đưa trẻ đi khám ngay?
Bạn nên liên hệ bác sĩ hoặc đến cơ sở y tế ngay lập tức nếu trẻ có bất kỳ dấu hiệu sau:
– Khó thở rõ rệt: da tái, môi tím, lồng ngực rút lõm sâu khi thở.
– Nhịp thở rất nhanh hoặc không đều, có lúc ngừng thở vài giây.
– Bỏ bú hoàn toàn hoặc uống dưới một nửa lượng bình thường trong 24 giờ.
– Trẻ lơ mơ, khó đánh thức, hoặc khóc yếu, không phản ứng như thường ngày.
RSV là nguyên nhân hàng đầu gây viêm tiểu phế quản và viêm phổi ở trẻ dưới 1 tuổi, và có thể dẫn đến nhập viện nếu không được theo dõi sát. Đặc biệt với trẻ sinh non, cân nặng thấp, hoặc có bệnh tim, phổi bẩm sinh, nguy cơ trở nặng cao hơn nhiều.
Cách chăm sóc và phòng ngừa RSV cho trẻ sơ sinh
Hiện chưa có thuốc điều trị đặc hiệu cho RSV – phần lớn trường hợp nhẹ được chăm sóc tại nhà, nhưng cần theo dõi sát:
– Giữ mũi thông thoáng: nhỏ nước muối sinh lý và hút nhẹ nhàng giúp bé dễ thở và bú tốt hơn.
– Cho bú thường xuyên, chia thành các cữ nhỏ để tránh sặc do nghẹt mũi.
– Theo dõi sát nhịp thở và tinh thần – bất kỳ dấu hiệu suy hô hấp nào cũng cần báo bác sĩ.
– Tránh tiếp xúc với người bị cảm, ho, sổ mũi – RSV lây mạnh qua giọt bắn và bề mặt.
– Rửa tay kỹ trước khi bế, cho bú hoặc chăm sóc bé – đây là biện pháp phòng ngừa đơn giản nhưng hiệu quả nhất.
– Với trẻ có nguy cơ cao (sinh non, bệnh nền), có thể được tiêm kháng thể đơn dòng nirsevimab theo khuyến cáo của bác sĩ để phòng ngừa nặng.
Nhiễm virus RSV ở trẻ sơ sinh có thể khởi phát nhẹ nhưng diễn tiến nhanh, đặc biệt ở những bé dưới 3 tháng tuổi hoặc sinh non. Đừng đợi đến khi trẻ tím tái hay bỏ bú hoàn toàn mới đi viện — những dấu hiệu sớm như thở nhanh, bú kém, hoặc mệt bất thường đã là lý do đủ để bạn tìm kiếm tư vấn y tế. Việc phát hiện và hỗ trợ hô hấp kịp thời có thể ngăn ngừa biến chứng nghiêm trọng và giúp bé hồi phục an toàn.
