Xuất huyết mắt có nguy hiểm không và khi nào cần đi khám?

“Sáng dậy soi gương, tôi hoảng hốt thấy một vệt đỏ to trong lòng trắng mắt – không đau, không ngứa, nhưng rất lo. Liệu đây có phải dấu hiệu của bệnh nặng hay chỉ là hiện tượng lành tính? Bác sĩ ơi, xuất huyết mắt như vậy có nguy hiểm không?”

Chuyên viên tư vấn

Đã trả lời: Ngày

Chào bạn,

Xuất huyết mắt – hay còn gọi là xuất huyết dưới kết mạc – thường không nguy hiểm và tự hết trong vòng 1–2 tuần mà không để lại di chứng. Về bản chất, đây là tình trạng vỡ một mạch máu nhỏ ngay dưới lớp màng trong suốt (kết mạc) bao phủ tròng trắng của mắt, khiến máu rò rỉ ra và tạo thành mảng đỏ rõ rệt.

Tuy trông đáng lo, nhưng trong đa số trường hợp, xuất huyết mắt không ảnh hưởng đến thị lực, không gây đau, và không cần điều trị đặc hiệu. Tuy nhiên, nếu tình trạng này tái phát nhiều lần hoặc đi kèm các triệu chứng khác, bạn nên được đánh giá y khoa kỹ lưỡng.

Dưới đây, tôi sẽ chia sẻ chi tiết hơn để bạn hiểu rõ nguyên nhân, dấu hiệu cảnh báo và cách xử trí phù hợp.

Nguyên nhân phổ biến gây xuất huyết mắt

Xuất huyết dưới kết mạc thường xảy ra do chấn thương nhẹ hoặc tăng áp lực đột ngột lên mạch máu ở mắt. Một số nguyên nhân thường gặp bao gồm:

– Ho, hắt hơi hoặc nôn mạnh: Làm tăng áp lực tĩnh mạch, dẫn đến vỡ mạch máu nhỏ.
– Chà xát mắt quá mạnh: Đặc biệt ở người đeo kính áp tròng hoặc bị dị ứng mắt.
– Chấn thương nhẹ vùng mắt: Dù không gây tổn thương nghiêm trọng, vẫn đủ làm vỡ mạch máu nông.
– Tăng huyết áp chưa kiểm soát: Khiến thành mạch dễ tổn thương, dễ vỡ hơn.
– Rối loạn đông máu hoặc dùng thuốc chống đông: Như aspirin liều cao, warfarin, clopidogrel…
– Đái tháo đường hoặc bệnh lý mạch máu nền: Có thể làm thành mạch giòn và dễ xuất huyết.

Trong phòng khám, tôi từng gặp nhiều bệnh nhân lo lắng vì “mắt đỏ như máu”, nhưng sau khi thăm khám kỹ, họ thở phào khi biết đây chỉ là xuất huyết dưới kết mạc đơn thuần – hoàn toàn lành tính.

Dấu hiệu cảnh báo bạn nên đi khám ngay

Mặc dù phần lớn trường hợp là vô hại, bạn cần đi khám chuyên khoa mắt nếu xuất huyết mắt đi kèm bất kỳ dấu hiệu sau:

– Đau nhức mắt, cộm xốn hoặc cảm giác có dị vật – có thể gợi ý chấn thương giác mạc hoặc viêm nhiễm.
– Thị lực giảm, mờ mắt hoặc nhìn đôi – cho thấy tổn thương sâu hơn, không chỉ ở kết mạc.
– Xuất huyết tái phát nhiều lần ở cùng một mắt hoặc cả hai mắt – cần loại trừ bệnh lý toàn thân.
– Tiền sử rối loạn đông máu, đang dùng thuốc chống đông, hoặc có bệnh mạn tính như tăng huyết áp, đái tháo đường.
– Xuất huyết lan rộng nhanh hoặc không cải thiện sau 2 tuần.

Những dấu hiệu này có thể phản ánh vấn đề nghiêm trọng hơn, chẳng hạn như viêm màng bồ đào, tăng nhãn áp cấp, hoặc bệnh lý nội khoa ảnh hưởng đến mạch máu.

Cách chăm sóc và phòng ngừa tái phát

Nếu bác sĩ xác định bạn chỉ bị xuất huyết dưới kết mạc đơn thuần, việc chăm sóc tại nhà khá đơn giản:

– Không cần nhỏ thuốc đặc trị, trừ khi có kèm khô mắt hoặc kích ứng – lúc đó có thể dùng nước mắt nhân tạo.
– Tránh chà xát mắt, kể cả khi cảm thấy ngứa hoặc khó chịu.
– Hạn chế các hoạt động làm tăng áp lực nội sọ: như nâng vật nặng, ho kéo dài, hoặc gắng sức quá mức.
– Kiểm soát tốt các bệnh nền: đặc biệt là tăng huyết áp và đái tháo đường.
– Thận trọng khi dùng thuốc chống đông: nên thông báo với bác sĩ nếu bạn thường xuyên bị xuất huyết mắt.

Tôi luôn khuyên bệnh nhân: “Đừng tự ý dùng thuốc nhỏ mắt chứa chất co mạch (như naphazolin) để ‘làm mất đỏ’ – điều này có thể che lấp triệu chứng thật và gây phụ thuộc.”

Khi nào cần làm xét nghiệm hoặc chẩn đoán hình ảnh?

Thông thường, không cần xét nghiệm nếu đây là lần đầu tiên bạn bị xuất huyết mắt và không có yếu tố nguy cơ. Tuy nhiên, nếu:

– Xuất huyết xảy ra thường xuyên (>2 lần/năm),
– Không rõ nguyên nhân,
– Hoặc kèm theo chảy máu ở nơi khác (chảy máu chân răng, bầm tím da…),

… thì bác sĩ có thể chỉ định xét nghiệm máu cơ bản: công thức máu, thời gian prothrombin (PT/INR), chức năng tiểu cầu… để loại trừ rối loạn đông máu hoặc bệnh gan.

Xuất huyết mắt nhìn có vẻ đáng sợ, nhưng trong đa số trường hợp, đây chỉ là tình trạng lành tính, tự giới hạn và không ảnh hưởng đến thị lực. Tuy nhiên, đừng chủ quan nếu nó tái phát nhiều lần hoặc đi kèm triệu chứng bất thường – vì đó có thể là “tiếng chuông” cảnh báo từ cơ thể về một vấn đề sức khỏe tiềm ẩn.

Nếu bạn đang lo lắng, hãy đến gặp bác sĩ mắt để được khám trực tiếp và tư vấn cá thể hóa – yên tâm, trong hầu hết trường hợp, bạn sẽ chỉ cần… chờ vài ngày để vết đỏ tự tan!