Mí mắt bị sụp bẩm sinh có chữa được không?
Chào bạn, tình trạng mí mắt bị sụp bẩm sinh (còn gọi là sa mí bẩm sinh) hoàn toàn có thể điều trị được — đặc biệt nếu được phát hiện và can thiệp đúng thời điểm. Đây là một dị tật khá phổ biến ở trẻ sơ sinh, xảy ra do cơ nâng mi trên không phát triển đầy đủ hoặc dây thần kinh chi phối cơ này hoạt động kém. Tuy không gây đau, nhưng nếu không xử lý kịp thời, nó có thể ảnh hưởng đến thị lực vĩnh viễn của trẻ.
Dưới đây, tôi sẽ chia sẻ rõ hơn về nguyên nhân, dấu hiệu cần lưu ý, cũng như hướng điều trị phù hợp dựa trên kinh nghiệm lâm sàng nhiều năm của tôi.
Nguyên nhân khiến mí mắt bị sụp bẩm sinh
– Rối loạn phát triển cơ nâng mi: Đây là nguyên nhân thường gặp nhất. Cơ này có nhiệm vụ kéo mí mắt lên khi mở mắt, nhưng ở trẻ bị sụp mí bẩm sinh, cơ thường mỏng, yếu hoặc thiếu hụt chức năng từ trong bào thai.
– Tổn thương thần kinh III (dây thần kinh vận nhãn): Dây thần kinh này chi phối nhiều cơ vận nhãn, bao gồm cả cơ nâng mi. Nếu bị ảnh hưởng từ sớm, có thể dẫn đến sụp mí kèm theo các rối loạn vận động mắt khác.
– Hội chứng bẩm sinh kèm theo: Một số trường hợp sụp mí là biểu hiện của hội chứng như Marcus Gunn (sụp mí – hàm), Blepharophimosis (mí hẹp kèm sụp mí), hoặc các bất thường di truyền khác.
Dấu hiệu cảnh báo cần đưa trẻ đi khám sớm
– Mí mắt che quá 2 mm mép đồng tử, đặc biệt khi trẻ phải ngửa đầu hoặc nhướn trán để nhìn.
– Trẻ nheo mắt thường xuyên, nghiêng đầu khi quan sát đồ vật.
– Xuất hiện nhược thị (mắt lười): Não bắt đầu “bỏ qua” hình ảnh từ mắt bị che khuất, dẫn đến suy giảm thị lực vĩnh viễn nếu không can thiệp trước 6–7 tuổi.
– Sụp mí hai bên không đối xứng rõ rệt hoặc đi kèm sụp mí đột ngột sau sinh — cần loại trừ nguyên nhân thần kinh hoặc cơ.
Cách điều trị và thời điểm can thiệp phù hợp
– Theo dõi và đánh giá chức năng thị giác: Với trẻ nhỏ dưới 1 tuổi, bác sĩ thường theo dõi sát khả năng nhìn, đo độ che phủ mí và kiểm tra nhược thị định kỳ.
– Phẫu thuật nâng mí: Đây là phương pháp điều trị chính. Thời điểm mổ phụ thuộc vào mức độ che phủ:
• Nếu mí che trên 4 mm hoặc có dấu hiệu nhược thị, phẫu thuật có thể được chỉ định sớm từ 3–6 tháng tuổi.
• Nếu mức độ nhẹ và thị lực chưa bị ảnh hưởng, có thể đợi đến 3–5 tuổi để đảm bảo cấu trúc mí ổn định hơn.
– Phẫu thuật không chỉ cải thiện thẩm mỹ mà còn bảo vệ chức năng thị giác, giúp trẻ phát triển thị giác hai mắt bình thường.
Biến chứng nếu không điều trị kịp thời
– Nhược thị vĩnh viễn: Do não không nhận đủ kích thích hình ảnh từ mắt bị che.
– Lác mắt: Mất cân bằng thị giác giữa hai mắt có thể dẫn đến lệch trục nhãn cầu.
– Ảnh hưởng tâm lý sau này: Trẻ lớn lên có thể tự ti vì khác biệt ngoại hình, đặc biệt nếu sụp mí nặng và không đối xứng.
Trong phòng khám, tôi từng gặp nhiều phụ huynh chủ quan nghĩ rằng “lớn lên sẽ hết”, nhưng thực tế, mí mắt bị sụp bẩm sinh không tự khỏi. Điều quan trọng nhất là đánh giá sớm bởi chuyên gia nhãn khoa nhi để xác định mức độ ảnh hưởng đến thị lực. Can thiệp đúng thời điểm không chỉ giúp bé nhìn rõ mà còn tránh những hệ lụy lâu dài về cả chức năng lẫn thẩm mỹ. Nếu bạn thấy con có dấu hiệu như mô tả, đừng chần chừ — hãy đưa bé đi khám trong vòng 1–2 tuần đầu sau khi nhận thấy bất thường.
