Tiếng kêu lục khục ở đầu gối có phải do sụn chêm đầu gối bị tổn thương?

Chào bạn, tình trạng bạn mô tả – tiếng kêu lục khục, lạo xạo hoặc cảm giác vướng khi cử động khớp gối – có thể liên quan đến sụn chêm đầu gối, nhưng cũng có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác. Trong bài viết này, tôi sẽ giải thích rõ hơn để bạn hiểu bản chất vấn đề và biết khi nào nên tìm đến chuyên gia.

Sụn chêm đầu gối là gì và vai trò của nó?

Sụn chêm (meniscus) là hai miếng sụn hình bán nguyệt nằm giữa xương đùi và xương chày, đóng vai trò như bộ phận giảm xóc tự nhiên của khớp gối. Nó giúp phân tán lực, ổn định khớp và bảo vệ sụn khớp khỏi mài mòn. Khi sụn chêm bị tổn thương – do chấn thương cấp tính (như xoay gối đột ngột khi chơi thể thao) hoặc thoái hóa theo tuổi – bạn có thể gặp các triệu chứng đặc trưng như:

– Tiếng lục khục, lạo xạo, hoặc “cạch” khi co duỗi gối
– Cảm giác vướng, kẹt khớp (locking)
– Sưng nhẹ hoặc đau dọc theo khe khớp
– Khó duỗi thẳng hoàn toàn chân

Tuy nhiên, không phải mọi tiếng kêu ở gối đều do sụn chêm. Nhiều người khỏe mạnh vẫn nghe thấy tiếng khớp kêu mà không có tổn thương thực thể.

Những nguyên nhân khác gây tiếng kêu ở đầu gối

Ngoài tổn thương sụn chêm, hiện tượng này còn có thể do:

– Thoái hóa khớp gối: sụn khớp mỏng đi, bề mặt khớp trở nên gồ ghề, gây ma sát bất thường khi cử động.
– Hội chứng dải chậu chầy (IT band syndrome): dải gân chạy dọc ngoài đùi cọ xát vào lồi cầu xương đùi, tạo tiếng kêu khi đi bộ hoặc chạy.
– Khí trong dịch khớp: bong bóng khí nhỏ hình thành và vỡ trong khoang khớp – hiện tượng sinh lý vô hại, tương tự như “bẻ khớp ngón tay”.
– Mất cân bằng cơ tứ đầu – gân kheo: khiến bánh chè (patella) di chuyển lệch trục, cọ xát vào xương đùi và phát ra âm thanh.

Trong phòng khám, tôi từng gặp nhiều bệnh nhân lo lắng vì tiếng kêu khớp, nhưng sau khi thăm khám kỹ và chụp MRI, họ hoàn toàn không có tổn thương sụn chêm – chỉ đơn giản là do khớp “nói chuyện” khi thiếu vận động hoặc căng cơ.

Khi nào nên đi khám bác sĩ?

Bạn nên chủ động đi khám nếu xuất hiện ít nhất một trong các dấu hiệu cảnh báo sau:

– Đau tăng khi leo cầu thang, ngồi xổm hoặc xoay gối
– Cứng khớp kéo dài trên 30 phút vào buổi sáng
– Gối sưng, nóng, đỏ hoặc tích dịch
– Cảm giác khớp “bị kẹt”, không duỗi thẳng được
– Triệu chứng kéo dài hơn 2 tuần dù đã nghỉ ngơi

Đặc biệt, nếu bạn từng bị chấn thương gối (vặn, ngã, va đập mạnh) trước đó, khả năng rách sụn chêm sẽ cao hơn – dù cơn đau có thể xuất hiện muộn hàng tuần sau chấn thương.

Làm sao để giảm tiếng kêu và bảo vệ khớp gối?

Dù chưa chắc chắn nguyên nhân, bạn vẫn có thể áp dụng các biện pháp an toàn để hỗ trợ khớp:

– Tăng cường nhóm cơ tứ đầu và gân kheo: bài tập như duỗi chân, co gối, squat nhẹ giúp ổn định khớp và giảm tải cho sụn chêm.
– Tránh tư thế gây áp lực: ngồi xổm, quỳ gối, hoặc xoay gối khi chân trụ cứng.
– Kiểm soát cân nặng: mỗi kg thừa làm tăng áp lực lên khớp gối gấp 3–4 lần khi đi bộ.
– Chườm lạnh nếu có sưng đau cấp tính; chườm ấm nếu chỉ cảm giác cứng khớp.
– Không tự ý dùng thuốc giảm đau kéo dài – điều này có thể che lấp triệu chứng và trì hoãn chẩn đoán.

Tiếng kêu lục khục ở đầu gối không luôn đồng nghĩa với tổn thương sụn chêm, nhưng cũng không nên bỏ qua nếu đi kèm cảm giác vướng, đau hoặc hạn chế vận động. Trong nhiều trường hợp, đây là tín hiệu sớm của thoái hóa khớp hoặc mất cân bằng cơ – những vấn đề hoàn toàn có thể can thiệp hiệu quả nếu phát hiện kịp thời.

Nếu bạn lo lắng, hãy đến cơ sở chuyên khoa cơ xương khớp để được thăm khám lâm sàng và, nếu cần, chụp MRI – phương tiện chẩn đoán hình ảnh nhạy nhất để đánh giá sụn chêm. Đừng đợi đến khi khớp “kêu cứu” bằng cơn đau dữ dội mới hành động.