Nấm da đầu có nguy hiểm không và cách điều trị hiệu quả là gì?

Chào bạn,

Nấm da đầu không đe dọa tính mạng, nhưng nếu không điều trị đúng cách, bệnh có thể lan rộng, gây rụng tóc vĩnh viễn hoặc bội nhiễm da thứ phát. Đây là tình trạng nhiễm nấm sợi (chủ yếu do Microsporum và Trichophyton) xâm nhập vào nang tóc và lớp sừng da đầu, thường gặp ở trẻ em và thanh thiếu niên do hệ miễn dịch chưa hoàn thiện và thói quen sinh hoạt dễ lây nhiễm.

Nguyên nhân gây nấm da đầu

Nấm da đầu không xuất hiện “vô cớ” – nó thường khởi phát khi có sự kết hợp giữa tác nhân gây bệnh và điều kiện thuận lợi cho nấm phát triển:

– Tiếp xúc trực tiếp với người hoặc động vật (chó, mèo) đang bị nhiễm nấm.

– Dùng chung vật dụng cá nhân như lược, mũ, khăn lau, gối – nơi nấm có thể tồn tại hàng tuần.

– Vệ sinh da đầu kém: gội đầu thưa, để tóc ướt qua đêm, hoặc chà xát da đầu quá mạnh gây trầy xước.

– Môi trường ẩm ướt: đội mũ kín đầu lâu ngày, ra mồ hôi nhiều mà không làm khô tóc – tạo “ổ” cho nấm sinh sôi.

Trong phòng khám, tôi từng gặp nhiều trẻ bị nấm da đầu sau khi chơi chung với mèo hoang hoặc dùng chung mũ bảo hiểm ở trường – những tình huống tưởng chừng vô hại nhưng lại là “cánh cửa” cho nấm xâm nhập.

Dấu hiệu nhận biết nấm da đầu

Nấm da đầu không phải là gàu thông thường. Bạn nên cảnh giác nếu thấy các biểu hiện sau:

– Ngứa dữ dội hoặc âm ỉ kéo dài, đặc biệt về đêm.

– Vảy da đầu dày, màu trắng hoặc vàng, bong tróc thành mảng, khác với gàu mỏng và dễ gội sạch.

– Rụng tóc từng mảng tròn, có thể kèm theo chấm đen (sót chân tóc) hoặc tóc gãy sát da.

– Viêm da đầu: sưng đỏ, đau, nóng rát, thậm chí xuất hiện mụn mủ hoặc mảng sưng to (kerion) – dấu hiệu bội nhiễm nặng cần can thiệp y tế khẩn cấp.

Nếu bạn thấy con mình gãi đầu liên tục, tóc rụng bất thường và da đầu có mảng vảy cứng – đừng chần chừ, hãy đưa bé đi khám da liễu càng sớm càng tốt.

Cách điều trị nấm da đầu hiệu quả

Điều trị nấm da đầu không thể chỉ dùng dầu gội – vì nấm đã xâm nhập sâu vào nang tóc. Cần kết hợp thuốc toàn thân và chăm sóc hỗ trợ:

– Thuốc chống nấm đường uống: Bác sĩ thường kê griseofulvin (ưu tiên cho trẻ em), terbinafine hoặc itraconazole (cho thanh thiếu niên và người lớn). Liệu trình thường kéo dài 4–8 tuần để tiêu diệt nấm tận gốc.

– Dầu gội chống nấm: Dùng kèm như ketoconazole 2% hoặc selenium sulfide 2.5% 2–3 lần/tuần để giảm lây lan và kiểm soát triệu chứng.

– Chăm sóc tại chỗ: Gội đầu nhẹ nhàng, lau khô kỹ, tránh gãi để không làm lan nấm hoặc gây bội nhiễm. Cạo tóc không bắt buộc, nhưng có thể giúp thuốc thấm tốt hơn trong một số trường hợp nặng.

Lưu ý quan trọng: Không tự ý ngưng thuốc khi triệu chứng giảm – nấm có thể tái phát mạnh hơn và kháng thuốc.

Phòng ngừa nấm da đầu tái phát và lây lan

Nấm da đầu rất dễ lây trong gia đình hoặc tái phát nếu không phòng ngừa đúng cách:

– Không dùng chung lược, mũ, khăn, gối, mũ bảo hiểm – kể cả trong gia đình.

– Giặt giũ và khử trùng đồ dùng cá nhân, chăn ga gối bằng nước nóng (>60°C) hoặc phơi nắng kỹ.

– Giữ da đầu khô thoáng: gội đầu đều đặn (2–3 lần/tuần), lau khô tóc ngay sau khi gội, hạn chế đội mũ kín khi trời nóng.

– Kiểm tra thú cưng định kỳ: Nếu chó/mèo có mảng da trống lông, ngứa gãi liên tục – hãy đưa đi khám thú y ngay.

Kết luận của bác sĩ

Nấm da đầu tuy lành tính nhưng không thể “tự khỏi” nếu không điều trị đúng phác đồ. Ở trẻ em, bệnh còn ảnh hưởng đến tâm lý và sinh hoạt học đường do rụng tóc và ngứa ngáy. Việc phát hiện sớm, dùng thuốc đủ liều và vệ sinh nghiêm ngặt sẽ giúp khỏi bệnh trong 4–8 tuần mà không để lại di chứng. Nếu bạn nghi ngờ con hoặc chính mình bị nấm da đầu, đừng chần chừ – hãy đến chuyên khoa da liễu để được chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời.