Nội soi là gì và có đau không?

Chào bạn, tôi hiểu nỗi lo lắng của bạn — vì rất nhiều bệnh nhân khi đến phòng khám cũng chia sẻ cảm giác tương tự. Nội soi không phải là thủ thuật đáng sợ, và trong đa số trường hợp, nó hoàn toàn không gây đau, chỉ có thể có chút khó chịu nhẹ. Tôi sẽ giải thích rõ hơn để bạn yên tâm và chuẩn bị tốt nhất trước khi thực hiện.
Nội soi là một thủ thuật y khoa sử dụng ống nội soi — một ống mềm, dẻo, đường kính nhỏ, có gắn camera và đèn sáng ở đầu — để quan sát trực tiếp niêm mạc bên trong các cơ quan như thực quản, dạ dày, tá tràng (nội soi dạ dày) hoặc đại tràng (nội soi đại tràng). Nhờ hình ảnh truyền trực tiếp lên màn hình, bác sĩ có thể phát hiện tổn thương, lấy mẫu sinh thiết hoặc can thiệp điều trị ngay trong quá trình làm thủ thuật.
Nội soi được dùng để làm gì?
Nội soi không chỉ giúp chẩn đoán mà còn hỗ trợ điều trị nhiều bệnh lý tiêu hóa:
– Chẩn đoán chính xác: Phát hiện viêm loét dạ dày, trào ngược thực quản, polyp, khối u, xuất huyết tiêu hóa, hoặc nhiễm Helicobacter pylori (HP).
– Lấy mẫu sinh thiết: Khi thấy bất thường, bác sĩ có thể lấy một mảnh mô nhỏ để xét nghiệm mô bệnh học hoặc kiểm tra vi khuẩn HP.
– Can thiệp điều trị: Cầm máu vết loét đang chảy máu, cắt polyp, gắp dị vật, hoặc nong hẹp thực quản.
Trong thực hành lâm sàng, tôi từng gặp nhiều trường hợp ung thư dạ dày được phát hiện sớm nhờ nội soi định kỳ — điều này giúp bệnh nhân có cơ hội điều trị khỏi hoàn toàn.
Nội soi có đau không? Gây mê hay không gây mê?
Cảm giác trong quá trình nội soi phụ thuộc vào loại thủ thuật và lựa chọn gây mê:
– Nội soi không gây mê: Bạn sẽ tỉnh táo, có thể cảm thấy buồn nôn hoặc khó chịu khi ống đi qua họng. Bác sĩ thường xịt thuốc tê tại chỗ để làm dịu cổ họng.
– Nội soi gây mê (gây mê tĩnh mạch): Bạn ngủ nhẹ trong 10–20 phút, không cảm thấy gì, và tỉnh lại nhanh sau đó. Đây là lựa chọn phổ biến vì giúp giảm lo âu và tăng độ chính xác — khi bệnh nhân không cử động, bác sĩ quan sát kỹ hơn.
Về đau, tôi khẳng định: nội soi không gây đau thật sự. Một số người có thể cảm thấy đầy bụng (do bơm khí để quan sát rõ) hoặc hơi rát họng sau nội soi dạ dày, nhưng triệu chứng này thường hết trong vài giờ.
Khi nào nên đi nội soi?
Bạn nên cân nhắc nội soi nếu có các dấu hiệu sau:
– Đau bụng vùng thượng vị kéo dài > 2 tuần, không đáp ứng với thuốc.
– Ợ nóng, ợ chua thường xuyên, ảnh hưởng sinh hoạt.
– Nôn ra máu, đi phân đen (dấu hiệu xuất huyết tiêu hóa).
– Khó nuốt, sụt cân không rõ nguyên nhân, hoặc tiền sử gia đình có người mắc ung thư dạ dày/đại tràng.
Ở người trên 40–45 tuổi, dù không có triệu chứng, nhiều hướng dẫn y khoa cũng khuyến nghị nội soi dạ dày hoặc đại tràng định kỳ để tầm soát ung thư sớm.
Chuẩn bị trước khi nội soi như thế nào?
Chuẩn bị đúng cách giúp thủ thuật diễn ra suôn sẻ và kết quả chính xác:
– Nội soi dạ dày: Nhịn ăn và uống (kể cả nước) ít nhất 6–8 tiếng trước khi làm.
– Nội soi đại tràng: Cần làm sạch ruột bằng thuốc xổ theo phác đồ bác sĩ đưa — thường bắt đầu từ ngày hôm trước.
– Thông báo thuốc đang dùng: Đặc biệt là thuốc chống đông (warfarin, aspirin, clopidogrel…) — bạn có thể cần ngưng tạm thời.
– Có người đi kèm: Nếu chọn gây mê, bạn không được tự lái xe về nhà sau thủ thuật.
Sau nội soi, bao lâu thì ăn uống lại được?
– Nếu không gây mê: Bạn có thể uống nước sau 30–60 phút, khi cảm giác tê họng hết. Nên bắt đầu với cháo, súp, sữa… rồi mới ăn đặc dần.
– Nếu gây mê: Cần nghỉ ngơi 1–2 tiếng tại cơ sở y tế, và không ăn uống gì cho đến khi tỉnh hoàn toàn. Trong 24 giờ đầu, tránh lái xe hoặc vận hành máy móc.
Chi phí nội soi hiện nay là bao nhiêu?
Chi phí dao động tùy theo phương pháp và cơ sở:
– Nội soi thường (không gây mê): Khoảng 1–3 triệu đồng.
– Nội soi gây mê: Từ 2,5–7 triệu đồng, tùy bệnh viện và có kèm sinh thiết hay không.
Nhiều bảo hiểm y tế hoặc bảo hiểm tư nhân hiện đã chi trả một phần hoặc toàn bộ chi phí này — bạn nên hỏi kỹ trước khi thực hiện.
Nội soi là công cụ vàng trong chẩn đoán và điều trị bệnh tiêu hóa. Đừng để nỗi sợ “đau” hay “khó chịu” khiến bạn trì hoãn — vì nhiều bệnh lý nghiêm trọng như ung thư dạ dày, polyp đại tràng chỉ được phát hiện sớm nhờ nội soi. Nếu có triệu chứng dai dẳng, hãy chủ động thăm khám. Với kỹ thuật hiện đại ngày nay, nội soi an toàn, nhanh chóng và gần như không gây đau — đặc biệt khi có gây mê.
Bạn hoàn toàn có thể yên tâm: nội soi không phải là “cực hình”, mà là bước quan trọng để bảo vệ sức khỏe của chính mình.