Chụp cộng hưởng từ (MRI) có nguy hiểm không?
Chào bạn, tôi hiểu nỗi lo của bạn — đặc biệt khi lần đầu tiếp xúc với một kỹ thuật chẩn đoán tưởng chừng “xa lạ” như MRI. Thực tế, chụp cộng hưởng từ (MRI) là một phương pháp chẩn đoán hình ảnh rất an toàn, vì không sử dụng tia X hay bất kỳ dạng bức xạ ion hóa nào, nên không gây tổn thương tế bào hay tăng nguy cơ ung thư. Tuy nhiên, như mọi thủ thuật y khoa, MRI vẫn có một số rủi ro tiềm ẩn cần được lường trước — và điều quan trọng nhất là bạn cung cấp đầy đủ thông tin y tế cho đội ngũ y bác sĩ trước khi thực hiện.
Dưới đây, tôi sẽ giải thích rõ hơn về những rủi ro có thể gặp, cách xử lý và cách bạn có thể chuẩn bị để quá trình chụp diễn ra an toàn nhất.
Nguyên nhân có thể gây rủi ro khi chụp MRI
– Thiết bị kim loại cấy ghép trong cơ thể: Từ trường mạnh của máy MRI (có thể lên tới 1.5–3 Tesla, gấp hàng chục nghìn lần từ trường Trái Đất) có thể làm nóng, dịch chuyển hoặc làm hỏng các thiết bị kim loại như máy tạo nhịp tim, máy khử rung tim, kẹp mạch máu não, mảnh đạn, mảnh kim loại trong mắt, hoặc thậm chí một số loại vòng tránh thai cũ.
– Dị ứng với thuốc cản quang: Khoảng 5–10% trường hợp chụp MRI cần tiêm thuốc cản quang (thường là gadolinium) để làm rõ tổn thương. Một số người có thể phản ứng dị ứng nhẹ như ngứa, buồn nôn, chóng mặt; rất hiếm khi xảy ra phản ứng nặng.
– Thai kỳ (đặc biệt tam cá nguyệt đầu): Dù không có bằng chứng cho thấy MRI gây hại cho thai nhi, nhưng vì thận trọng, các bác sĩ thường tránh chụp trong 3 tháng đầu trừ khi lợi ích vượt trội so với rủi ro.
Dấu hiệu cảnh báo bạn cần báo ngay trước khi chụp
– Bạn có bất kỳ thiết bị cấy ghép trong cơ thể: máy tạo nhịp, stent, ốc tai điện tử, kẹp mạch, mảnh kim loại…
– Từng bị dị ứng thuốc, đặc biệt với thuốc cản quang hoặc gadolinium.
– Đang mang thai hoặc nghi ngờ có thai.
– Suy thận nặng: vì thuốc cản quang đào thải qua thận, suy thận có thể làm tăng nguy cơ biến chứng hiếm gặp (như xơ hóa thận hệ thống).
Hướng dẫn giảm rủi ro và chuẩn bị an toàn trước khi chụp MRI
– Khai báo trung thực và đầy đủ: Trước khi vào phòng chụp, bạn sẽ được hỏi rất kỹ về tiền sử y khoa. Đừng ngại liệt kê tất cả thiết bị, vật liệu kim loại, phẫu thuật trước đây — kể cả xăm hình (một số mực xăm chứa kim loại có thể gây bỏng nhẹ).
– Không tự ý tiêm thuốc cản quang: Bác sĩ sẽ đánh giá chức năng thận (qua xét nghiệm creatinine) và tiền sử dị ứng trước khi quyết định có dùng thuốc hay không.
– Giữ tâm lý thoải mái: Tiếng ồn từ máy MRI có thể khiến bạn lo lắng. Nhân viên y tế sẽ cung cấp tai nghe hoặc nút tai. Nếu bạn bị hội chứng sợ không gian hẹp (claustrophobia), hãy báo trước — có thể được hỗ trợ thuốc an thần nhẹ.
– Phụ nữ mang thai: Nếu không cấp thiết, nên hoãn chụp đến sau tam cá nguyệt thứ nhất. Nếu bắt buộc, MRI không dùng thuốc cản quang vẫn được xem là lựa chọn an toàn hơn CT hay X-quang.
Chụp MRI là một công cụ chẩn đoán rất an toàn và không xâm lấn, miễn là bạn tuân thủ đúng quy trình sàng lọc. Trong hơn 15 năm hành nghề, tôi chưa từng gặp biến cố nghiêm trọng nào do MRI — miễn là bệnh nhân khai báo đầy đủ và trung thực. Hãy coi buổi chụp như một cuộc “hợp tác” giữa bạn và đội ngũ y tế: bạn cung cấp thông tin, chúng tôi đảm bảo an toàn. Đừng để nỗi sợ vô hình cản trở việc chẩn đoán chính xác — vì chẩn đoán đúng mới là bước đầu tiên để điều trị hiệu quả.
