Góc giải đáp phổi tắc nghẽn mãn tính có nguy hiểm không

Phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD) là một bệnh lý hô hấp mạn tính, tiến triển âm thầm nhưng để lại hậu quả nặng nề nếu không được kiểm soát kịp thời. Vậy bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính có nguy hiểm không, những ảnh hưởng tới sức khỏe nào cần chú ý, những biến chứng tiềm ẩn và cách phòng ngừa bệnh ra sao? Cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây để bảo vệ sức khỏe hô hấp cho chính bạn và người thân.

1. Tìm hiểu yếu tố trả lời phổi tắc nghẽn mãn tính có nguy hiểm không

1.1. COPD ảnh hưởng tới phổi như thế nào?

Với một lá phổi khỏe mạnh, không khí hít vào đi qua các ống phế quản, phân nhánh thành hàng nghìn ống nhỏ hơn gọi là tiểu phế quản. Những ống này kết thúc ở các cụm túi khí nhỏ, tròn, đàn hồi được gọi là phế nang. Tuy nhiên, ở người mắc COPD, lượng không khí lưu thông vào và ra khỏi đường thở bị giảm đi đáng kể.

COPD là một bệnh lý mạn tính gây tổn thương đường hô hấp và các phần khác của phổi. Khi mắc COPD, đường dẫn khí và túi khí trong phổi bị mất tính đàn hồi, các vách ngăn giữa nhiều túi khí bị phá hủy, khiến thành đường thở dày lên và bị viêm. Phổi cũng sản xuất nhiều chất nhầy hơn bình thường, dẫn đến tắc nghẽn đường thở.

1.2. Những yếu tố khiến COPD trở nên nguy hiểm

Nhiều yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc COPD và khiến tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn, khẳng định thêm mức độ phổi tắc nghẽn mãn tính có nguy hiểm không:

– Hút thuốc lá: Là nguyên nhân chính gây COPD, chiếm 75% ca bệnh. Hút thuốc làm giảm diện tích phổi, giảm mao mạch, hạn chế cung cấp oxy và dinh dưỡng, đồng thời gây co thắt đường thở và giảm FEV1 đáng kể.

– Tiếp xúc với các chất kích thích phổi khác: Việc hít khói bụi, hóa chất và ô nhiễm không khí từ môi trường sống hoặc nơi làm việc cũng là yếu tố nguy cơ quan trọng. Ngoài ra, còn phải kể tới khói từ việc nấu ăn và nhiên liệu sưởi ấm trong nhà không có thông gió, và khói thuốc lá thụ động.

– Di truyền: Thiếu hụt alpha-1 antitrypsin là yếu tố nguy cơ bẩm sinh. Các yếu tố nguy cơ di truyền tiềm ẩn khác bao gồm thiếu vitamin D và đột biến gen CHRNA.

– Nhiễm trùng hô hấp thường xuyên: Hen suyễn, viêm phổi, HIV, lao phổi làm tăng nguy cơ COPD.

– Tuổi tác: Thường gặp ở người trên 40 tuổi có yếu tố hút thuốc hoặc tiếp xúc bụi nghề nghiệp.

1.3. Tỷ lệ mắc COPD hiện nay giải đáp phổi tắc nghẽn mãn tính có nguy hiểm không

COPD là bệnh hô hấp thường gặp và đang ngày càng gia tăng trên thế giới, nhất là tại các quốc gia có mức thu nhập thấp và trung bình. Theo WHO (2023), COPD là nguyên nhân tử vong đứng thứ 3 thế giới với 90% số ca tử vong ở những người dưới 70 tuổi xảy ra tại các quốc gia này.

Tại các nước có thu nhập cao, hút thuốc lá chiếm hơn 70% các trường hợp COPD. Trong khi đó, ở các nước có thu nhập thấp và trung bình, hút thuốc lá chỉ chiếm khoảng 30-40% các trường hợp, và ô nhiễm không khí trong nhà là một yếu tố nguy cơ chính. Việt Nam được xếp vào nhóm các quốc gia có tỷ lệ mắc COPD cao hàng đầu trong khu vực Châu Á – Thái Bình Dương. Đây là một bệnh lý tiến triển nặng dần, không thể phục hồi hoàn toàn, thường kèm theo các đợt cấp và nhiều biến chứng nghiêm trọng như suy hô hấp mạn tính, suy tim phải, có thể dẫn đến tàn phế và tử vong.

2. Những bệnh lý biến chứng nguy hiểm mà COPD có thể dẫn đến

2.1. Viêm phổi

Viêm phổi xảy ra khi các vi khuẩn hoặc virus xâm nhập vào phổi, gây nhiễm trùng. Viêm phổi đặc biệt nguy hiểm đối với những người có hệ thống phổi bị suy yếu như bệnh nhân COPD. Nếu bạn mắc COPD, viêm phổi có thể gây tổn thương viêm nặng hơn trong phổi, dẫn đến một chuỗi phản ứng các bệnh lý làm suy yếu phổi hơn nữa.

2.2. Vấn đề về giấc ngủ

Người mắc COPD dễ bị khó thở về đêm, ho và thở khò khè khi ngủ. Nhiều người còn gặp chứng ngưng thở khi ngủ, khiến oxy máu giảm, gây mệt mỏi, đau đầu buổi sáng, giấc ngủ gián đoạn, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tinh thần.

2.3. Suy tim là một trong những biến chứng trả lời phổi tắc nghẽn mãn tính có nguy hiểm không

Một trong những biến chứng nguy hiểm nhất của COPD là suy tim. Do những người mắc COPD có nồng độ oxy trong máu thấp hơn khiến tim của họ thường bị ảnh hưởng khi phổi bị bệnh. Khi tim không bơm máu hiệu quả, người bệnh sẽ bị phù chân, mệt mỏi, khó thở nhiều hơn, làm tình trạng COPD nặng thêm.

Trong một số trường hợp, điều này có thể gây tăng áp phổi nặng, khiến tình trạng huyết áp cao trong các mạch máu đưa máu đến tim. Cuối cùng, tình trạng này có thể tiến triển thành suy tim. Tuy nhiên, việc điều trị COPD đầy đủ có thể giúp ngăn chặn điều này xảy ra.

2.4. Ung thư phổi

Người mắc COPD có nguy cơ mắc ung thư phổi cao hơn do cùng yếu tố hút thuốc lá và tiếp xúc hóa chất độc hại. Đây là biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến tuổi thọ bệnh nhân.

2.5. Trí nhớ kém

Suy giảm nhận thức đặc biệt phổ biến ở người lớn tuổi mắc COPD. COPD làm giảm oxy lên não, dẫn đến rối loạn trí nhớ, giảm khả năng tập trung, làm gia tăng nguy cơ sa sút trí tuệ. Điều này có thể làm cho việc kiểm soát các triệu chứng trở nên khó khăn hơn.

3. Cách phòng ngừa COPD hàng ngày

3.1. Hạn chế và ngừng hút thuốc

Để giảm thiểu nỗi lo lắng về việc phổi tắc nghẽn mãn tính có nguy hiểm không, việc chủ động phòng ngừa và kiểm soát bệnh là vô cùng quan trọng. Bỏ hút thuốc là bước quan trọng nhất bạn có thể thực hiện để làm chậm sự tiến triển của COPD. Bởi thuốc lá còn làm thay đổi cấu trúc và thành phần chất nhầy, khiến chất độc tích tụ trong phổi, cản trở trao đổi khí.

3.2. Hạn chế tiếp xúc chất kích ứng phổi

Ngoài khói thuốc, các chất kích thích như khói bụi, hóa chất, khí thải công nghiệp cũng làm tăng nguy cơ COPD. Nếu bạn thường xuyên tiếp xúc với khói, bụi hoặc hóa chất, hãy đảm bảo không gian làm việc của bạn được thông gió tốt. Ngoài ra, hãy cân nhắc đeo khẩu trang phù hợp với mặt nạ phòng độc nếu cần.

3.4. Tiêm phòng đầy đủ

Trong một số trường hợp, một bệnh lý tiềm ẩn và nhiễm trùng phổi sau đó có thể gây ra đợt cấp COPD. Tiêm vắc xin cúm hàng năm, phế cầu khuẩn, vắc xin COVID-19 và các vắc xin phòng bệnh đường hô hấp khác giúp giảm nguy cơ nhiễm trùng, hạn chế đợt cấp COPD.

3.5. Duy trì hoạt động thể chất hàng ngày và ăn uống lành mạnh

Tập luyện thể dục nhẹ nhàng, phù hợp giúp cải thiện dung tích phổi, tăng cường sức đề kháng, giảm tình trạng khó thở và mệt mỏi. NGoài ra, một chế độ ăn uống lành mạnh giàu chất chống oxy hóa từ thực phẩm thực vật có thể bảo vệ chống lại sự phát triển của COPD. Chế độ ăn này cũng có thể cải thiện chức năng phổi và triển vọng tổng thể của bệnh tắc nghẽn phổi mạn tính.

COPD là một bệnh lý nghiêm trọng, có thể dẫn đến nhiều biến chứng. Việc hiểu rõ về bệnh, nhận biết các yếu tố nguy cơ và chủ động thực hiện các biện pháp phòng ngừa, điều trị sẽ giúp bạn kiểm soát bệnh tốt hơn, giảm thiểu nguy cơ biến chứng và nâng cao sức khỏe tổng thể.