Liên cầu khuẩn nhóm B có ảnh hưởng thế nào đến thai kỳ?
Chào bạn, tôi hiểu nỗi lo của bạn — đặc biệt khi bạn đang mang thai và bất ngờ nhận kết quả dương tính với liên cầu khuẩn nhóm B (Group B Streptococcus – GBS). Xin đừng quá hoảng sợ: GBS là vi khuẩn thường trú ở đường sinh dục hoặc trực tràng của khoảng 10–30% phụ nữ trưởng thành, và đa số trường hợp không gây triệu chứng hay nguy hiểm cho mẹ. Tuy nhiên, nó có thể lây sang em bé trong lúc sinh, dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng nếu không được xử trí đúng cách.
Dưới đây, tôi sẽ giải thích rõ hơn để bạn hiểu bản chất vấn đề, cách phòng ngừa và yên tâm hơn trong hành trình làm mẹ.
Nguyên nhân và đặc điểm của liên cầu khuẩn nhóm B
– Liên cầu khuẩn nhóm B (GBS) là một loại vi khuẩn Gram dương, thường sống “vô hại” trong âm đạo, trực tràng hoặc niệu đạo của phụ nữ.
– Không phải bệnh lây truyền qua đường tình dục, mà là vi khuẩn cư trú tự nhiên — giống như hệ vi sinh bình thường trên da hay đường ruột.
– Không gây triệu chứng ở người mẹ: Hầu hết phụ nữ mang GBS hoàn toàn khỏe mạnh, không đau, không ngứa, không tiết dịch bất thường.
– Nguy cơ chính nằm ở trẻ sơ sinh: Nếu mẹ dương tính GBS và không được điều trị dự phòng trong chuyển dạ, vi khuẩn có thể lây sang bé khi đi qua đường sinh, gây nhiễm trùng huyết, viêm màng não hoặc viêm phổi sơ sinh.
Dấu hiệu cảnh báo cần lưu ý khi mang thai
Mặc dù GBS thường không biểu hiện triệu chứng ở mẹ, nhưng bạn nên báo ngay với bác sĩ nếu:
– Vỡ ối sớm trước 37 tuần kèm sốt hoặc dịch ối có mùi hôi.
– Sốt trong chuyển dạ (>38°C).
– Tim thai bất thường hoặc dấu hiệu nhiễm trùng ối.
– Tiền sử sinh con bị nhiễm GBS trong lần mang thai trước.
Những yếu tố này làm tăng nguy cơ lây truyền GBS cho trẻ và cần can thiệp y tế khẩn trương.
Xét nghiệm và hướng xử trí an toàn trong thai kỳ
– Xét nghiệm GBS thường được chỉ định ở tuần 35–37 của thai kỳ: Bác sĩ sẽ lấy mẫu dịch từ âm đạo và trực tràng để nuôi cấy.
– Nếu kết quả dương tính: Bạn không cần dùng kháng sinh suốt thai kỳ, mà chỉ nhận kháng sinh đường tĩnh mạch (thường là penicillin) trong lúc chuyển dạ.
– Kháng sinh dự phòng trong chuyển dạ giúp giảm nguy cơ lây GBS cho trẻ tới hơn 80% — đây là tiêu chuẩn vàng trong sản khoa hiện nay.
– Sinh thường vẫn an toàn: Dương tính GBS không bắt buộc phải mổ, miễn là bạn nhận đủ liều kháng sinh trước khi sinh.
Cách phòng ngừa và chăm sóc sau sinh
– Không tự ý dùng thuốc kháng sinh trước khi có chỉ định — điều này không loại bỏ được GBS và có thể gây kháng thuốc.
– Giữ vệ sinh vùng kín sạch sẽ, nhưng tránh thụt rửa sâu — việc này có thể làm mất cân bằng hệ vi sinh tự nhiên.
– Theo dõi sát trẻ sơ sinh trong 48 giờ đầu: Dấu hiệu nhiễm GBS ở trẻ bao gồm sốt, bỏ bú, thở nhanh, da tím tái hoặc li bì.
– Nếu sinh non hoặc vỡ ối kéo dài >18 giờ, bé có thể cần theo dõi đặc biệt dù mẹ đã dùng kháng sinh.
Liên cầu khuẩn nhóm B không nguy hiểm với mẹ, nhưng có thể đe dọa tính mạng trẻ sơ sinh nếu bỏ qua dự phòng. Tin vui là chỉ cần một can thiệp đơn giản — kháng sinh trong chuyển dạ — là có thể bảo vệ bé gần như tuyệt đối. Trong phòng khám, tôi từng gặp nhiều bà mẹ lo lắng như bạn, nhưng sau khi hiểu rõ và tuân thủ hướng dẫn, họ đều sinh con khỏe mạnh. Hãy tin tưởng vào quy trình y khoa và giữ liên lạc chặt chẽ với bác sĩ sản khoa của bạn.
