Acid uric trong máu cao có nguy hiểm không?

Chào bạn,

Acid uric trong máu cao (hay còn gọi là tăng acid uric máu) không phải lúc nào cũng gây triệu chứng, nhưng nếu kéo dài, nó có thể dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng — điển hình nhất là bệnh gout, sỏi thận, thậm chí ảnh hưởng đến tim mạch và chức năng thận.

Tình trạng này xảy ra khi cơ thể sản xuất quá nhiều acid uric hoặc không đào thải đủ qua đường tiểu. Dưới đây, tôi sẽ giải thích rõ hơn để bạn hiểu nguyên nhân, dấu hiệu cảnh báo và cách xử trí phù hợp.

Nguyên nhân khiến acid uric trong máu cao

– Chế độ ăn giàu purin: Thịt đỏ, nội tạng động vật, hải sản, bia rượu… đều làm tăng sản xuất acid uric.
– Suy giảm chức năng thận: Thận không lọc và thải acid uric hiệu quả, khiến nồng độ tích tụ trong máu.
– Béo phì hoặc hội chứng chuyển hóa: Tình trạng kháng insulin và rối loạn lipid máu thường đi kèm tăng acid uric.
– Thuốc: Một số thuốc lợi tiểu, aspirin liều thấp, hoặc hóa trị có thể làm tăng acid uric.
– Yếu tố di truyền: Gia đình có người bị gout hoặc tăng acid uric máu thì nguy cơ của bạn cũng cao hơn.

Dấu hiệu cảnh báo bạn nên đi khám ngay

– Đau khớp dữ dội, đột ngột, thường ở ngón chân cái, mắt cá chân hoặc đầu gối — đặc biệt về đêm hoặc sáng sớm.
– Sưng, nóng, đỏ tại khớp, cảm giác như bị bỏng hoặc châm chích.
– Cơn đau tái phát nhiều lần, mỗi lần kéo dài vài ngày đến tuần.
– Xuất hiện hạt tophi (các cục u nhỏ dưới da quanh khớp) — dấu hiệu của gout mạn tính.
– Tiểu ít, đau lưng, nước tiểu đục hoặc có cặn — nghi ngờ sỏi thận do acid uric.

Lưu ý: Nhiều người không có triệu chứng rõ ràng dù acid uric cao. Vì vậy, nếu xét nghiệm tình cờ phát hiện, bạn vẫn nên theo dõi và tư vấn bác sĩ.

Cách giảm acid uric và phòng ngừa biến chứng

– Điều chỉnh chế độ ăn: Hạn chế thực phẩm giàu purin, tăng rau xanh, trái cây ít ngọt, uống đủ 2–2.5 lít nước/ngày để hỗ trợ đào thải.
– Tránh bia rượu, đặc biệt là bia — vì cồn làm giảm bài tiết acid uric qua thận.
– Giảm cân nếu thừa cân, nhưng tránh nhịn ăn hoặc giảm cân quá nhanh — điều này có thể làm acid uric tăng đột ngột.
– Tập thể dục đều đặn: Đi bộ, bơi lội, yoga giúp cải thiện chuyển hóa và kiểm soát cân nặng.
– Không tự ý dùng thuốc hạ acid uric (như allopurinol) nếu chưa có chỉ định — vì dùng sai thời điểm có thể làm cơn gout bùng phát mạnh hơn.

Khi nào cần dùng thuốc?

Tôi thường chỉ kê thuốc hạ acid uric khi bạn đã có cơn gout cấp tái phát ≥2 lần/năm, xuất hiện tophi, hoặc có tổn thương thận do acid uric. Mục tiêu điều trị không chỉ là “hạ số” mà còn ngăn ngừa biến chứng lâu dài.

Acid uric trong máu cao không phải là bệnh, nhưng là yếu tố nguy cơ quan trọng cho nhiều vấn đề sức khỏe — từ gout đến suy thận. Đừng chủ quan nếu chỉ “cao nhẹ”, nhưng cũng đừng hoảng hốt nếu chưa có triệu chứng. Điều quan trọng là theo dõi định kỳ, điều chỉnh lối sống sớm, và can thiệp y khoa đúng lúc. Trong phòng khám, tôi từng gặp nhiều bệnh nhân kiểm soát tốt nhờ thay đổi thói quen sinh hoạt — bạn hoàn toàn có thể làm được điều đó.