Nút mạch gan (TACE) là gì và hoạt động như thế nào?
Chào bạn, nút mạch gan (TACE – Transarterial Chemoembolization) là một thủ thuật can thiệp nội mạch, thường dùng để điều trị ung thư gan nguyên phát (như ung thư biểu mô tế bào gan) ở giai đoạn chưa di căn xa. Phương pháp này kết hợp hóa trị tại chỗ và tắc mạch máu nuôi khối u, nhằm tiêu diệt tế bào ung thư mà ít ảnh hưởng đến mô gan lành.
TACE là gì?
TACE là kỹ thuật y học can thiệp, trong đó bác sĩ đưa ống thông (catheter) từ động mạch đùi lên đến động mạch gan, sau đó tiêm trực tiếp thuốc hóa trị và chất gây tắc mạch vào nhánh mạch máu nuôi khối u. Việc này làm cho thuốc tập trung cao tại khối u và đồng thời cắt nguồn cung cấp máu của nó.
Cơ chế hoạt động của TACE
- Tập trung hóa trị tại khối u: Thuốc hóa trị được tiêm trực tiếp vào mạch máu nuôi u, giúp nồng độ thuốc tại khối u cao hơn nhiều so với truyền tĩnh mạch toàn thân.
- Tắc mạch máu nuôi u: Chất gây tắc (embolic agent) làm nghẽn mạch, khiến khối u thiếu oxy và dinh dưỡng, dẫn đến hoại tử.
- Bảo vệ mô gan lành: Gan có nguồn máu kép (từ động mạch gan và tĩnh mạch cửa), nên việc tắc nhánh động mạch chỉ ảnh hưởng chủ yếu đến khối u – vốn phụ thuộc gần như hoàn toàn vào động mạch.
Đối tượng phù hợp với TACE
TACE thường được chỉ định khi:
- Ung thư gan nguyên phát, kích thước dưới 7 cm, chưa xâm lấn mạch máu lớn hoặc di căn xa.
- Chức năng gan còn tốt (Child-Pugh A hoặc B).
- Bệnh nhân không đủ điều kiện phẫu thuật cắt gan hay ghép gan.
Tác dụng và hiệu quả điều trị
TACE không phải là phương pháp điều trị triệt để, nhưng có thể:
- Làm teo nhỏ khối u hoặc kiểm soát sự phát triển của nó.
- Kéo dài thời gian sống thêm cho bệnh nhân (trung bình từ 18–24 tháng ở nhóm đáp ứng tốt).
- Là cầu nối để chờ ghép gan hoặc phối hợp với các phương pháp khác như đốt u, xạ trị.
Tác dụng phụ thường gặp
- Hội chứng sau nút mạch: sốt, đau bụng, buồn nôn trong 2–5 ngày đầu.
- Tăng men gan tạm thời.
- Hiếm hơn: suy gan, áp-xe gan, tổn thương túi mật.
Khi nào cần tái can thiệp?
TACE thường được lặp lại sau 4–8 tuần nếu còn tồn dư khối u trên hình ảnh (CT/MRI). Số lần thực hiện tùy thuộc vào đáp ứng của khối u và chức năng gan.
TACE là một lựa chọn điều trị quan trọng trong ung thư gan giai đoạn trung gian, giúp kiểm soát khối u hiệu quả mà không cần phẫu thuật. Nếu bạn đủ tiêu chuẩn lâm sàng và chức năng gan ổn định, TACE có thể mang lại lợi ích rõ rệt. Tuy nhiên, bạn nên trao đổi kỹ với bác sĩ can thiệp về kế hoạch điều trị tổng thể, bao gồm theo dõi sau TACE và khả năng phối hợp với các phương pháp khác.
