Nhịp tim người bình thường là bao nhiêu theo từng độ tuổi?

Chào bạn,
Nhịp tim người bình thường khi nghỉ ngơi dao động trong khoảng 60–100 nhịp/phút ở người trưởng thành. Tuy nhiên, con số này thay đổi theo độ tuổi, thể trạng và tình trạng sức khỏe. Ở trẻ nhỏ, nhịp tim thường nhanh hơn và giảm dần khi trưởng thành. Tôi sẽ giải thích rõ hơn ngay sau đây.

Nhịp tim bình thường theo từng nhóm tuổi

Mỗi giai đoạn phát triển của cơ thể có một phạm vi nhịp tim “chuẩn” khác nhau. Dưới đây là các mốc tham chiếu lâm sàng mà tôi thường dùng để đánh giá cho bệnh nhân:

– Trẻ sơ sinh (0–1 tháng tuổi): 100–190 nhịp/phút
– Trẻ 1–12 tháng: 90–180 nhịp/phút
– Trẻ 1–3 tuổi: 70–110 nhịp/phút
– Trẻ 4–6 tuổi: 65–110 nhịp/phút
– Trẻ 6–12 tuổi: 60–95 nhịp/phút
– Người lớn (trên 12 tuổi): 60–100 nhịp/phút
– Vận động viên hoặc người rất khỏe mạnh: có thể dưới 60 nhịp/phút (gọi là bradycardia sinh lý – hoàn toàn bình thường nếu không có triệu chứng).

Lưu ý: Nhịp tim được đo khi bạn hoàn toàn nghỉ ngơi, không vừa vận động, không căng thẳng, và tốt nhất là vào buổi sáng sau khi ngủ dậy.

Những yếu tố làm thay đổi nhịp tim

Nhiều người lo lắng khi thấy tim đập nhanh hoặc chậm hơn mức “chuẩn”, nhưng thực tế, nhịp tim rất dễ dao động do nhiều yếu tố sinh lý và bệnh lý:

– Cảm xúc và stress: Lo âu, hồi hộp, sợ hãi có thể khiến tim đập nhanh tạm thời.
– Hoạt động thể chất: Tập luyện làm tăng nhịp tim – đây là phản ứng bình thường và lành mạnh.
– Thuốc: Một số thuốc cảm cúm, thuốc hen suyễn, hoặc thuốc điều trị ADHD có thể làm tim đập nhanh.
– Rối loạn nội tiết: Cường giáp làm tim đập nhanh; suy giáp có thể làm tim chậm lại.
– Sốt, mất nước hoặc thiếu máu: Cũng ảnh hưởng rõ rệt đến nhịp tim.
– Tư thế và nhiệt độ môi trường: Đứng dậy đột ngột hoặc trời quá nóng có thể làm tim đập nhanh.

Trong phòng khám, tôi thường hỏi bệnh nhân: “Bạn đo tim lúc nào? Có vừa uống cà phê hay đang lo chuyện gì không?” – vì nhiều trường hợp “nhịp tim nhanh” hóa ra chỉ là phản ứng sinh lý tạm thời.

Khi nào nên đi khám bác sĩ?

Bạn nên chủ động thăm khám nếu:

– Nhịp tim thường xuyên trên 100 nhịp/phút khi nghỉ (gọi là nhịp tim nhanh – tachycardia)
– Hoặc dưới 60 nhịp/phút kèm triệu chứng như mệt, chóng mặt, ngất xỉu (trừ khi bạn là vận động viên)
– Cảm giác tim đập lộn xộn, bỏ nhịp, hồi hộp không rõ nguyên nhân
– Kèm theo khó thở, đau ngực, vã mồ hôi, hoặc ngất

Đặc biệt, nếu bạn trên 40 tuổi, có tiền sử tăng huyết áp, đái tháo đường hoặc hút thuốc – những dấu hiệu bất thường về nhịp tim cần được đánh giá sớm để loại trừ bệnh tim mạch tiềm ẩn.

Để giữ nhịp tim ổn định

– Đo nhịp tim đúng cách: Dùng ngón tay ấn nhẹ vào cổ tay hoặc cổ, đếm trong 30 giây rồi nhân đôi.
– Hạn chế chất kích thích: Cà phê, rượu, thuốc lá có thể làm tim đập nhanh và không đều.
– Tập thể dục đều đặn: Đi bộ, bơi lội, yoga giúp tim khỏe và nhịp ổn định hơn.
– Quản lý stress: Thiền, hít thở sâu, ngủ đủ giấc – đều có tác động tích cực đến hệ thần kinh tim.
– Không tự ý dùng thuốc điều chỉnh nhịp tim nếu chưa có chẩn đoán rõ ràng.

Nhịp tim người bình thường không phải là một con số cố định, mà là một dải dao động phản ánh sức khỏe tổng thể của bạn. Trong đa số trường hợp, tim đập nhanh hay chậm nhẹ là sinh lý – nhưng nếu kèm theo triệu chứng bất thường hoặc kéo dài, đó có thể là lời cảnh báo từ cơ thể. Tôi luôn khuyên bệnh nhân: đừng đợi đến khi ngất mới đi khám tim – vì nhiều rối loạn nhịp có thể được phát hiện và điều trị hiệu quả ngay từ giai đoạn sớm.