Ngoại tâm thu nhĩ có nguy hiểm không và khi nào cần đi khám?
Chào bạn! Cảm giác tim “bỏ nhịp”, đập mạnh hoặc hồi hộp là triệu chứng rất thường gặp ở người bị ngoại tâm thu nhĩ – một dạng rối loạn nhịp tim xuất phát từ buồng tâm nhĩ. Trong đa số trường hợp lành tính, ngoại tâm thu nhĩ không nguy hiểm và không cần điều trị đặc hiệu. Tuy nhiên, nếu xuất hiện thường xuyên, kèm theo triệu chứng rõ rệt hoặc có bệnh tim nền, đây có thể là dấu hiệu cảnh báo cần được đánh giá kỹ lưỡng.
Nguyên nhân phổ biến gây ngoại tâm thu nhĩ
Ngoại tâm thu nhĩ xảy ra khi một xung điện bất thường xuất hiện sớm tại tâm nhĩ (thay vì từ nút xoang – máy tạo nhịp tự nhiên của tim), khiến tim co bóp sớm hơn chu kỳ bình thường. Một số nguyên nhân thường gặp bao gồm:
– Căng thẳng, lo âu hoặc mất ngủ kéo dài: hệ thần kinh giao cảm hoạt động mạnh làm tăng tính kích thích cơ tim.
– Sử dụng chất kích thích: cà phê, trà đặc, rượu bia, thuốc lá, thậm chí cả năng lượng hoặc thuốc cảm có chứa pseudoephedrine.
– Rối loạn điện giải: đặc biệt là thiếu kali, magie – hai khoáng chất quan trọng cho dẫn truyền điện trong tim.
– Bệnh lý tim mạch tiềm ẩn: như bệnh van tim, suy tim, tăng huyết áp lâu ngày, hoặc bệnh cơ tim.
– Tình trạng tăng chuyển hóa: cường giáp là một nguyên nhân nội tiết thường bị bỏ sót ở người trẻ bị ngoại tâm thu tái phát.
Dấu hiệu cảnh báo bạn nên đi khám ngay
Mặc dù ngoại tâm thu nhĩ đơn độc ở người khỏe mạnh thường vô hại, nhưng bạn cần lưu ý nếu có các biểu hiện sau:
– Cảm giác hồi hộp, trống ngực liên tục, đặc biệt khi nghỉ ngơi.
– Chóng mặt, ngất xỉu hoặc gần ngất sau cơn tim nhanh.
– Khó thở, mệt mỏi bất thường, giảm khả năng gắng sức.
– Tiền sử gia đình có người trẻ đột tử do bệnh tim.
– Ngoại tâm thu xuất hiện dày đặc trên điện tim Holter (>10% tổng số nhịp trong 24 giờ) hoặc tạo thành chuỗi (salvo).
Trong phòng khám, tôi từng gặp nhiều bệnh nhân chủ quan với triệu chứng “tim bỏ nhịp” cho đến khi cơn rung nhĩ khởi phát – một biến chứng có thể dẫn đến đột quỵ nếu không được kiểm soát kịp thời.
Cách giảm triệu chứng và phòng ngừa ngoại tâm thu nhĩ tái phát
Nếu ngoại tâm thu nhĩ của bạn là lành tính, việc điều chỉnh lối sống thường mang lại hiệu quả rõ rệt:
– Hạn chế chất kích thích: cắt giảm cà phê, rượu bia, thuốc lá – kể cả những loại “trà thảo mộc” có chứa caffeine ẩn.
– Ngủ đủ và quản lý stress: thiền, yoga, hít thở sâu giúp ổn định hệ thần kinh thực vật – yếu tố chi phối rất lớn đến nhịp tim.
– Bổ sung đủ magie và kali: qua thực phẩm như chuối, rau lá xanh đậm, hạt bí, đậu… (trừ khi bạn có bệnh thận).
– Tập thể dục đều đặn: vận động nhẹ đến vừa như đi bộ, bơi lội giúp cải thiện tính ổn định điện học của tim.
– Không tự ý dùng thuốc chống loạn nhịp: nhiều loại có thể gây tác dụng phụ nghiêm trọng nếu không có chỉ định y khoa.
Khi nào cần can thiệp y tế chuyên sâu?
Bạn nên được thăm khám chuyên khoa tim mạch nếu:
– Triệu chứng ảnh hưởng rõ rệt đến chất lượng cuộc sống.
– Có bằng chứng tổn thương cấu trúc tim trên siêu âm (như giãn nhĩ trái, rối loạn chức năng thất trái).
– Ngoại tâm thu nhĩ kết hợp với các rối loạn nhịp khác (ví dụ: block nhĩ-thất, nhịp nhanh trên thất).
Lúc này, bác sĩ có thể đề nghị điện tim Holter 24–48 giờ, siêu âm tim, hoặc thậm chí nghiên cứu điện sinh lý để đánh giá mức độ nguy cơ và quyết định điều trị – từ thuốc đến triệt đốt ổ gây loạn nhịp bằng sóng cao tần.
Ngoại tâm thu nhĩ phần lớn là lành tính, nhưng không nên chủ quan nếu triệu chứng lặp lại thường xuyên hoặc đi kèm dấu hiệu bất thường. Đừng chỉ “sống chung” với cảm giác tim bỏ nhịp – hãy tìm nguyên nhân gốc rễ. Trong nhiều trường hợp, chỉ cần thay đổi thói quen sinh hoạt là đủ; nhưng nếu có bệnh tim tiềm ẩn, can thiệp sớm sẽ giúp bạn tránh được những biến chứng nghiêm trọng về sau.
