Đo điện tim để làm gì và có phát hiện được bệnh tim không?

Chào bạn,
Đo điện tim (ECG) là một xét nghiệm đơn giản, không xâm lấn và hoàn toàn không gây đau, giúp ghi lại hoạt động điện của tim trong vài phút. Xét nghiệm này đóng vai trò quan trọng trong việc phát hiện sớm các vấn đề về nhịp tim, tổn thương cơ tim hay các dấu hiệu cảnh báo bệnh tim mạch nghiêm trọng. Dù không phải lúc nào điện tim cũng cho thấy toàn bộ bức tranh lâm sàng, nhưng đây là công cụ sàng lọc ban đầu rất hiệu quả và thường được chỉ định ngay khi bạn có triệu chứng nghi ngờ liên quan đến tim.
Điện tim giúp phát hiện những vấn đề tim mạch nào?
Điện tim không chỉ là “bức ảnh” về nhịp tim mà còn phản ánh tình trạng điện sinh lý của toàn bộ cơ tim. Trong thực hành lâm sàng, tôi thường dựa vào điện tim để:
– Phát hiện rối loạn nhịp tim: Như nhịp nhanh (trên 100 nhịp/phút), nhịp chậm (dưới 60 nhịp/phút), hoặc nhịp không đều (ví dụ rung nhĩ, ngoại tâm thu).
– Chẩn đoán thiếu máu cơ tim hoặc nhồi máu cơ tim cấp: Khi cơ tim bị thiếu oxy, sóng ST và sóng T trên điện tim sẽ thay đổi đặc trưng – đây là dấu hiệu “báo động đỏ” cần can thiệp khẩn cấp.
– Giải thích các triệu chứng mơ hồ: Đau ngực, khó thở, chóng mặt, ngất hoặc mệt mỏi kéo dài đôi khi không rõ nguyên nhân, nhưng điện tim có thể hé lộ vấn đề tiềm ẩn.
– Theo dõi hiệu quả điều trị: Như kiểm tra hoạt động của máy tạo nhịp, đánh giá đáp ứng với thuốc chống loạn nhịp, hoặc phát hiện dấu hiệu bệnh cơ tim giãn/nhu mô.
Quy trình đo điện tim diễn ra như thế nào?
Thủ thuật này nhanh chóng, an toàn và có thể thực hiện ở phòng khám, bệnh viện hoặc ngay tại giường bệnh. Cụ thể:
– Bệnh nhân nằm yên trên giường, hít thở đều và tránh nói chuyện để giảm nhiễu tín hiệu.
– Kỹ thuật viên làm sạch da ở các vị trí dán điện cực (thường là cổ tay, cổ chân và ngực) để đảm bảo tiếp xúc tốt.
– Đặt 10 điện cực: 4 điện cực ở tay và chân (chuyển đạo chi) và 6 điện cực trên ngực (chuyển đạo trước tim từ V1 đến V6).
– Máy ghi lại hoạt động điện trong 10–30 giây, sau đó in ra biểu đồ sóng điện tim để bác sĩ phân tích.
Với phụ nữ, đặc biệt là người có ngực lớn hoặc đang mang thai, vị trí điện cực ngực (V4–V6) có thể được điều chỉnh nhẹ để đảm bảo độ chính xác – điều này hoàn toàn bình thường và không ảnh hưởng đến kết quả chẩn đoán.
Khi nào nên lo lắng về kết quả điện tim?
Một điện tim bình thường thường có các đặc điểm sau:
– Nhịp xoang đều, tần số 60–100 nhịp/phút.
– Khoảng PR: 0.12–0.20 giây (phản ánh thời gian dẫn truyền từ tâm nhĩ xuống tâm thất).
– Phức bộ QRS < 0.12 giây (thể hiện thời gian khử cực tâm thất).
Tuy nhiên, kết quả bất thường không đồng nghĩa với bệnh tim. Ví dụ, một số người trẻ, vận động viên có thể có nhịp tim chậm (<60) nhưng hoàn toàn khỏe mạnh. Ngược lại, điện tim bình thường cũng không loại trừ hoàn toàn bệnh tim – đặc biệt nếu triệu chứng vẫn tồn tại. Trong những trường hợp đó, tôi thường chỉ định thêm Holter (điện tim 24 giờ), siêu âm tim hoặc nghiệm pháp gắng sức.
Chi phí và thời gian thực hiện
– Thời gian: Chỉ mất 5–10 phút, kết quả có ngay sau khi đo.
– Chi phí: Dao động từ 50.000 đến 150.000 VNĐ tùy cơ sở y tế. Nếu có bảo hiểm y tế và đúng tuyến, bạn có thể được chi trả toàn bộ hoặc phần lớn chi phí. So với các xét nghiệm chuyên sâu hơn (như MRI tim hay thông tim), điện tim là lựa chọn tiết kiệm và hiệu quả cho bước đánh giá ban đầu.
Điện tim là “cánh cửa đầu tiên” để nhìn vào hoạt động điện của tim – đơn giản nhưng rất giá trị. Tuy nhiên, bạn không nên tự chẩn đoán dựa trên kết quả in ra. Nhiều biến thể bình thường có thể trông “bất thường” nếu không có chuyên gia giải thích. Nếu bạn đang có triệu chứng như hồi hộp, đau ngực, ngất xỉu hoặc tiền sử gia đình có bệnh tim, hãy chủ động đo điện tim và tham vấn bác sĩ chuyên khoa tim mạch để được đánh giá toàn diện.
Đôi khi, một đường sóng nhỏ trên giấy cũng có thể là dấu hiệu sớm của một vấn đề lớn – và phát hiện kịp thời luôn là chìa khóa để bảo vệ trái tim của bạn.