Viêm loét dạ dày tá tràng có nguy hiểm không?

Chào bạn, cảm ơn bạn đã chia sẻ những lo lắng rất thực tế. Viêm loét dạ dày tá tràng là tình trạng xuất hiện các vết loét hở trên niêm mạc dạ dày hoặc đoạn đầu ruột non (gọi là tá tràng). Đây là một bệnh lý tiêu hóa phổ biến, hoàn toàn có thể điều trị dứt điểm nếu được chẩn đoán đúng nguyên nhân và tuân thủ phác đồ điều trị. Tuy nhiên, nếu chủ quan, bệnh có thể dẫn đến biến chứng nghiêm trọng như xuất huyết tiêu hóa, thủng dạ dày hoặc hẹp môn vị.

Nguyên nhân phổ biến gây viêm loét dạ dày tá tràng

Trong phòng khám, tôi thường gặp hai nguyên nhân chính đứng sau phần lớn các ca loét dạ dày – tá tràng:

– Nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori (H. pylori): Đây là “thủ phạm” hàng đầu. Vi khuẩn này xâm nhập vào lớp nhầy bảo vệ niêm mạc dạ dày, làm suy yếu hàng rào tự nhiên và cho phép axit dạ dày ăn mòn mô bên dưới, tạo thành vết loét.

– Lạm dụng thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs): Các thuốc như ibuprofen, naproxen hay aspirin liều cao, dùng kéo dài sẽ ức chế prostaglandin – chất vốn giúp bảo vệ niêm mạc dạ dày – từ đó làm tăng nguy cơ loét.

Ngoài ra, một số yếu tố làm trầm trọng thêm tình trạng bệnh (dù không phải nguyên nhân trực tiếp) bao gồm:

– Hút thuốc lá: Làm giảm lưu lượng máu đến niêm mạc, cản trở quá trình lành vết loét.
– Uống nhiều rượu bia: Kích thích tiết axit và làm tổn thương trực tiếp lớp lót dạ dày.
– Căng thẳng kéo dài hoặc ăn uống thất thường: Không gây loét, nhưng có thể khiến triệu chứng bùng phát mạnh hơn.

Dấu hiệu cảnh báo bạn nên đi khám ngay

Không phải ai bị loét cũng có triệu chứng rõ ràng, nhưng nếu bạn gặp các biểu hiện sau, đừng chần chừ:

– Đau âm ỉ hoặc bỏng rát vùng thượng vị (giữa rốn và xương ức), đặc biệt:
• Đau sau ăn 15–30 phút → nghi ngờ loét dạ dày.
• Đau khi đói hoặc về đêm, giảm sau khi ăn → nghi ngờ loét tá tràng.

– Buồn nôn, nôn, ợ chua, đầy bụng kéo dài.
– Phân đen như hắc ín hoặc nôn ra máu (có thể trông như bã cà phê) → dấu hiệu xuất huyết tiêu hóa, cần cấp cứu.
– Sụt cân không rõ nguyên nhân kèm mệt mỏi kéo dài.

Hướng dẫn điều trị và phòng ngừa tái phát

Điều trị viêm loét dạ dày tá tràng phải dựa trên nguyên nhân. Tôi luôn nhấn mạnh với bệnh nhân: “Đừng tự ý dùng thuốc giảm đau hay thuốc ức chế axit mãi mà không tìm rõ gốc rễ.”

– Nếu do H. pylori: Bạn sẽ được chỉ định phác đồ kết hợp 2 kháng sinh + thuốc ức chế bơm proton (PPI) trong 10–14 ngày. Tỷ lệ tiệt trừ vi khuẩn thành công hiện nay trên 90% nếu tuân thủ đúng.

– Nếu do NSAIDs: Cần ngừng hoặc thay thế thuốc giảm đau, đồng thời dùng PPI để bảo vệ niêm mạc và hỗ trợ liền loét.

– Không tự ý dùng thuốc giảm đau kéo dài, đặc biệt là aspirin hay ibuprofen, khi chưa có chỉ định y khoa.

– Thay đổi lối sống đóng vai trò then chốt:
• Bỏ thuốc lá, hạn chế rượu bia.
• Ăn uống điều độ, tránh thức ăn quá cay, chua, nhiều dầu mỡ.
• Không nhịn đói, cũng không ăn quá no.
• Quản lý căng thẳng qua vận động nhẹ, thiền, ngủ đủ giấc.

Viêm loét dạ dày tá tràng không phải là bệnh nan y, nhưng lại rất dễ tái phát nếu không điều trị đúng cách và bỏ qua yếu tố nguy cơ. Trong nhiều trường hợp, người bệnh tưởng chỉ “đau dạ dày thông thường” nên tự mua thuốc cầm chừng, dẫn đến biến chứng muộn. Nếu bạn có triệu chứng kéo dài trên 1–2 tuần, hãy đi nội soi sớm – đây là cách duy nhất để chẩn đoán chính xác và loại trừ các bệnh lý nghiêm trọng khác. Đừng để vết loét nhỏ trở thành mối lo lớn.