Vị trí của ruột thừa nằm ở đâu?
Chào bạn, tôi hiểu nỗi lo lắng của bạn — đặc biệt khi cơn đau bụng xuất hiện ở vùng “nghiêm trọng” như bụng dưới bên phải. Vị trí của ruột thừa thường nằm ở phần bụng dưới bên phải, cụ thể là gắn vào manh tràng – đoạn đầu tiên của ruột già, ngay tại chỗ nối giữa ruột non và ruột già.
Tuy nhiên, điều quan trọng bạn cần biết là ruột thừa không luôn cố định ở một chỗ. Do tính chất phôi thai học và sự di động của ruột trong ổ bụng, vị trí của nó có thể thay đổi đáng kể giữa các cá thể.
Vị trí điển hình và điểm mốc lâm sàng quan trọng
Trong đa số trường hợp (khoảng 70–80%), ruột thừa nằm ở vị trí chậu phải, tức là vùng bụng dưới bên phải. Đây cũng là lý do vì sao đau bụng dưới bên phải thường gợi ý đến khả năng viêm ruột thừa.
Một điểm mốc rất quan trọng trong chẩn đoán lâm sàng là điểm McBurney. Đây là vị trí nằm ở 1/3 ngoài của đường nối từ rốn đến gai chậu trước trên bên phải. Khi bác sĩ ấn vào điểm này mà bạn cảm thấy đau rõ rệt, đó có thể là dấu hiệu gợi ý viêm ruột thừa cấp.
Trong phòng khám, tôi thường dùng điểm McBurney như một “kim chỉ nam” ban đầu — nhưng không bao giờ dựa vào nó một cách tuyệt đối.
Vì sao ruột thừa có thể “di chuyển”?
Ruột thừa phát triển từ manh tràng trong quá trình phôi thai, và quá trình xoay ruột trong bào thai có thể khiến nó “dừng lại” ở nhiều vị trí khác nhau. Một số biến thể phổ biến bao gồm:
– Ruột thừa nằm sau manh tràng (retrocecal): Chiếm khoảng 25% trường hợp. Đau có thể mơ hồ, ít điển hình, thậm chí lan ra lưng.
– Ruột thừa hướng lên trên, nằm gần gan: Gây đau vùng hạ sườn phải, dễ nhầm với bệnh túi mật.
– Ruột thừa ở vị trí chậu giữa hoặc lệch sang trái: Hiếm hơn, nhưng có thể xảy ra ở người có tạng đảo ngược (situs inversus) hoặc do bất thường trong quá trình phát triển phôi thai.
Tôi từng gặp bệnh nhân đến viện với cơn đau vùng thượng vị, tưởng đau dạ dày, nhưng siêu âm cho thấy ruột thừa nằm cao, áp sát gan — và đã viêm nặng.
Dấu hiệu cảnh báo bạn nên đi khám ngay
Đừng đợi đến khi đau dữ dội mới tìm đến bác sĩ. Hãy lưu ý nếu bạn có:
– Đau bắt đầu quanh rốn rồi khu trú dần sang bụng dưới bên phải (đặc trưng của viêm ruột thừa).
– Buồn nôn, chán ăn, sốt nhẹ đi kèm.
– Đau tăng khi ho, đi lại hoặc ấn vào bụng.
– Triệu chứng kéo dài hơn 6–12 giờ mà không thuyên giảm.
Ở trẻ nhỏ, người già hoặc phụ nữ mang thai, triệu chứng có thể không điển hình — khiến chẩn đoán khó khăn hơn.
Làm sao để phân biệt với các nguyên nhân đau bụng khác?
Nhiều bệnh lý có thể gây đau tương tự: viêm đại tràng, sỏi thận, u nang buồng trứng, nhiễm trùng tiểu… Do đó, không nên tự chẩn đoán dựa vào vị trí đau. Siêu âm bụng, xét nghiệm máu (như CRP, bạch cầu) và đôi khi CT scan là cần thiết để xác định chính xác.
Vị trí của ruột thừa tuy thường nằm ở bụng dưới bên phải, nhưng không phải lúc nào cũng vậy. Chính sự biến đổi giải phẫu này khiến viêm ruột thừa có thể “đánh lừa” cả bệnh nhân lẫn thầy thuốc. Nếu bạn có cơn đau bụng kéo dài, đặc biệt kèm theo các dấu hiệu toàn thân như sốt hoặc nôn, hãy đi khám sớm — đừng chờ đến khi vỡ ruột thừa, vì biến chứng có thể đe dọa tính mạng.
Viêm ruột thừa nếu được phát hiện và mổ kịp thời (trong vòng 24–48 giờ đầu) thường có tiên lượng rất tốt. Nhưng nếu bỏ qua, nó có thể dẫn đến viêm phúc mạc — một cấp cứu ngoại khoa nghiêm trọng.
