Trào ngược dạ dày có cảm giác gì?

Dạo gần đây, cứ sau khi ăn no – nhất là buổi tối – tôi lại thấy nóng rát từ ngực lan lên cổ, đôi lúc còn ợ chua đến mức cảm giác axit trào tận họng. Có hôm đang ngủ mà tỉnh dậy vì nghẹn, ho sặc sụa. Tôi lo lắm, không biết đây có phải là trào ngược dạ dày không, hay do bệnh gì nghiêm trọng hơn? Và quan trọng là, tôi nên uống gì, ăn gì để bớt khó chịu và giúp dạ dày mau lành?

Chuyên viên tư vấn

Đã trả lời: Ngày

Chào bạn,
Đúng như những gì bạn mô tả, rất có thể bạn đang gặp phải trào ngược dạ dày – thực quản (GERD). Đây là tình trạng axit từ dạ dày trào ngược lên thực quản, gây ra cảm giác nóng rát sau xương ức (ợ nóng), ợ chua, đắng miệng, ho về đêm, thậm chí cảm giác vướng ở cổ họng. Trong nhiều trường hợp, người bệnh không đau bụng rõ rệt mà chỉ có các biểu hiện “lạ” như bạn kể.

Dưới đây, tôi sẽ giải đáp cụ thể từng thắc mắc của bạn dựa trên kinh nghiệm lâm sàng và hướng dẫn điều trị hiện hành.

1. Trào ngược dạ dày có cảm giác gì?

Các triệu chứng điển hình và không điển hình của trào ngược dạ dày bao gồm:

– Ợ nóng: Cảm giác nóng rát lan từ thượng vị lên ngực, cổ, thường xuất hiện sau ăn no, khi cúi người hoặc nằm xuống.
– Ợ chua/đắng: Do dịch vị hoặc mật trào lên họng, khiến bạn nếm thấy vị chua hoặc đắng trong miệng.
– Khó nuốt hoặc vướng cổ: Do niêm mạc thực quản bị kích thích, phù nề.
– Ho kéo dài, khàn tiếng, viêm họng tái phát: Axit trào lên thanh quản – họng gây kích ứng, đặc biệt về đêm.
– Buồn nôn, nôn khan, cảm giác đầy bụng: Dù không ăn nhiều nhưng vẫn thấy no sớm, khó tiêu.

Trong phòng khám, tôi từng gặp nhiều bệnh nhân tưởng mình bị bệnh tim vì đau ngực, nhưng thực ra là trào ngược dạ dày. Vì vậy, nếu triệu chứng kéo dài, đừng chủ quan.

2. Uống gì để trung hòa axit trong dạ dày?

Bạn không cần uống thuốc ngay nếu triệu chứng nhẹ. Một số loại nước tự nhiên có thể giúp trung hòa axit tạm thời và làm dịu niêm mạc:

– Nước ấm pha mật ong loãng: Có tính kháng viêm nhẹ, làm dịu niêm mạc thực quản.
– Sữa (loại ít béo): Tạm thời trung hòa axit, nhưng không dùng nhiều vì chất béo có thể kích thích trào ngược sau đó.
– Nước dừa tươi: Giàu điện giải, giúp cân bằng pH nhẹ và bù nước.
– Nước kiềm (alkaline water): Một số nghiên cứu cho thấy nước có pH >8 có thể trung hòa axit dạ dày hiệu quả hơn nước thường – nhưng chỉ dùng ngắn hạn.
– Trà gừng ấm (loãng): Gừng có tác dụng chống viêm và hỗ trợ tiêu hóa, nhưng tránh uống đặc hoặc khi đói.

⚠️ Lưu ý: Tránh nước cam, chanh, cà phê, trà đặc, nước ngọt có gas – chúng làm nặng thêm trào ngược.

3. Ăn gì để phục hồi niêm mạc dạ dày?

Phục hồi niêm mạc dạ dày đòi hỏi giảm kích thích + cung cấp dưỡng chất hỗ trợ tái tạo. Bạn nên ưu tiên:

– Thực phẩm giàu chất xơ hòa tan: Yến mạch, khoai lang, bí đỏ – giúp hấp thụ axit dư và làm chậm quá trình rỗng dạ dày.
– Rau xanh lá đậm: Rau mồng tơi, rau dền, cải bó xôi – chứa vitamin A, C, K hỗ trợ làm lành niêm mạc.
– Chuối chín: Có tính đệm nhẹ, bao phủ niêm mạc dạ dày, giảm kích ứng.
– Gừng, nghệ (dạng nano hoặc pha với mật ong): Curcumin trong nghệ có đặc tính chống viêm mạnh, hỗ trợ tái tạo tế bào.
– Sữa chua không đường (lên men tự nhiên): Cung cấp probiotic, cân bằng hệ vi sinh đường ruột, gián tiếp hỗ trợ phục hồi niêm mạc.

Tránh đồ chiên rán, cay nóng, rượu bia, chocolate, bạc hà – chúng làm giãn cơ thắt thực quản dưới, tạo điều kiện cho axit trào lên.

4. Trào ngược dạ dày kéo dài bao lâu?

Thời gian hồi phục phụ thuộc vào nguyên nhân và mức độ tổn thương:

– Trào ngược sinh lý (do ăn uống, stress): Có thể tự hết trong 2–5 ngày nếu điều chỉnh lối sống.
– Viêm thực quản do trào ngược (GERD mạn tính): Thường cần ít nhất 4–8 tuần điều trị liên tục bằng thuốc ức chế bơm proton (PPI) kết hợp thay đổi thói quen.
– Tổn thương niêm mạc nặng (loét, hẹp thực quản): Có thể kéo dài nhiều tháng, thậm chí cần nội soi theo dõi.

Trong thực tế, nhiều bệnh nhân của tôi tái phát liên tục vì chỉ dùng thuốc khi đau, không tuân thủ điều trị đủ liệu trình. Hãy nhớ: trào ngược không chỉ là “ợ nóng” – nó là một rối loạn chức năng cần quản lý lâu dài.

Trào ngược dạ dày không nguy hiểm ngay lập tức, nhưng nếu bỏ qua, nó có thể dẫn đến viêm thực quản mạn, Barrett thực quản – thậm chí ung thư thực quản.

Bạn nên:
– Điều chỉnh ăn uống – sinh hoạt trước khi nghĩ đến thuốc.
– Nâng đầu giường 15–20 cm, tránh ăn tối muộn (ít nhất 3 tiếng trước ngủ).
– Không nằm ngay sau ăn, hạn chế cúi gập người.
– Nếu triệu chứng kéo dài trên 2 tuần, hãy đi nội soi dạ dày – thực quản để đánh giá tổn thương thực thể.

Với những gì bạn mô tả, tôi khuyên bạn nên bắt đầu thay đổi lối sống ngay hôm nay. Nếu sau 1–2 tuần không cải thiện, đừng chần chừ – hãy đến gặp bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa để được chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời.

Dạ dày có thể “lành” – nhưng chỉ khi bạn cho nó cơ hội được nghỉ ngơi và bảo vệ đúng cách.