Thường xuyên đau bụng – Có phải dấu hiệu của bệnh lý tiêu hóa?
Chào bạn, cảm ơn bạn đã chia sẻ. Đau bụng thường xuyên không nên xem nhẹ — dù đôi khi nguyên nhân chỉ là do ăn uống thất thường hoặc stress, nhưng cũng có thể là biểu hiện của các vấn đề tiêu hóa mạn tính như hội chứng ruột kích thích, viêm dạ dày, trào ngược thực quản, thậm chí là bệnh lý gan mật hoặc viêm đại tràng. Tôi sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn qua những điểm sau.
Nguyên nhân phổ biến gây đau bụng tái đi tái lại
– Rối loạn chức năng tiêu hóa: Như hội chứng ruột kích thích (IBS) – thường kèm theo đầy hơi, táo bón hoặc tiêu chảy xen kẽ, nhưng không có tổn thương thực thể.
– Viêm dạ dày – tá tràng: Do nhiễm Helicobacter pylori, dùng thuốc giảm đau kéo dài (NSAIDs), hoặc căng thẳng – gây đau vùng thượng vị, đặc biệt khi đói hoặc sau ăn.
– Trào ngược dạ dày – thực quản: Gây nóng rát sau xương ức, ợ chua, đôi khi đau lan lên ngực khiến nhiều người nhầm với bệnh tim.
– Sỏi mật hoặc viêm túi mật: Đau thường xuất hiện ở hạ sườn phải, tăng sau bữa ăn nhiều dầu mỡ, có thể kèm sốt hoặc vàng da.
– Táo bón mạn tính hoặc đầy hơi kéo dài: Dù nghe đơn giản, nhưng nếu xảy ra thường xuyên, đây có thể là dấu hiệu mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột hoặc chế độ ăn thiếu chất xơ.
Dấu hiệu cảnh báo cần đi khám ngay
– Đau bụng dữ dội, khởi phát đột ngột hoặc tăng dần theo thời gian.
– Kèm theo sụt cân không rõ nguyên nhân, nôn ra máu, phân đen hoặc có máu tươi trong phân.
– Sốt kéo dài, vàng da, chướng bụng rõ rệt hoặc không thể đánh rắm/xì hơi.
– Đau ảnh hưởng đến giấc ngủ hoặc khiến bạn phải thay đổi thói quen sinh hoạt hàng ngày.
– Triệu chứng kéo dài trên 2 tuần dù đã điều chỉnh ăn uống và nghỉ ngơi.
Cách giảm đau bụng tại nhà và phòng ngừa tái phát
– Ghi nhật ký triệu chứng: Ghi lại thời điểm đau, loại thức ăn trước đó, mức độ đau và các triệu chứng kèm theo – điều này giúp bác sĩ chẩn đoán chính xác hơn.
– Ăn uống điều độ: Tránh đồ cay, dầu mỡ, caffeine, rượu bia; chia nhỏ bữa ăn; không nằm ngay sau khi ăn.
– Quản lý stress: Lo âu và căng thẳng có thể làm nặng thêm các rối loạn tiêu hóa chức năng – hãy thử thiền, hít thở sâu hoặc vận động nhẹ nhàng.
– Không tự ý dùng thuốc giảm đau hoặc kháng sinh: Một số thuốc có thể làm tổn thương niêm mạc dạ dày hoặc làm mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột.
– Uống đủ nước và bổ sung chất xơ hòa tan: Như yến mạch, táo, hạt chia – giúp ổn định nhu động ruột.
Khi nào nên nội soi hoặc làm xét nghiệm chuyên sâu?
Nếu bạn trên 45 tuổi, có tiền sử gia đình mắc ung thư tiêu hóa, hoặc triệu chứng không đáp ứng với điều trị ban đầu, tôi thường khuyên bệnh nhân làm nội soi dạ dày – đại tràng để loại trừ tổn thương thực thể. Xét nghiệm phân tìm máu ẩn, siêu âm bụng hay xét nghiệm H. pylori cũng là những bước cần thiết tùy theo lâm sàng.
Đau bụng thường xuyên hiếm khi “chỉ là do ăn uống”. Tôi gặp rất nhiều bệnh nhân chủ quan, để tình trạng kéo dài hàng năm trời mới đi khám – lúc đó bệnh đã tiến triển thành mạn tính hoặc có biến chứng. Hãy lắng nghe cơ thể bạn: nếu cơn đau lặp lại, ảnh hưởng đến sinh hoạt hoặc khiến bạn lo lắng, đừng chần chừ – thăm khám sớm luôn là lựa chọn an toàn và thông minh nhất.
