Polyp dạ dày có nguy hiểm không và khi nào cần điều trị?

Chào bạn, tôi hiểu nỗi lo lắng của bạn khi nghe đến từ “polyp” – đặc biệt là khi nó xuất hiện trong dạ dày. Tuy nhiên, bạn đừng quá hoang mang. Đa số polyp dạ dày là lành tính và không gây triệu chứng, nhưng một số loại lại tiềm ẩn nguy cơ tiến triển thành ung thư nếu không được theo dõi hoặc xử trí kịp thời. Việc xác định loại polyp, kích thước và các yếu tố nguy cơ đi kèm sẽ giúp chúng ta quyết định hướng xử lý phù hợp.

Nguyên nhân hình thành polyp dạ dày

Polyp dạ dày là những khối tăng sinh bất thường của tế bào niêm mạc dạ dày. Dưới góc nhìn lâm sàng, tôi thường gặp các nguyên nhân sau:

– Viêm dạ dày mạn tính, đặc biệt là viêm teo niêm mạc dạ dày – thường liên quan đến polyp tuyến đáy vị.
– Nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori (HP) – yếu tố hàng đầu thúc đẩy hình thành polyp tăng sản.
– Sử dụng kéo dài thuốc ức chế bơm proton (PPI) – nhóm thuốc điều trị trào ngược hoặc viêm loét dạ dày – có thể làm xuất hiện polyp tuyến đáy vị.
– Yếu tố di truyền, như hội chứng polyp tuyến gia đình (FAP), dù hiếm nhưng có thể dẫn đến nhiều polyp dạ dày và nguy cơ ung thư cao.
– Tuổi tác: nguy cơ tăng dần sau 50 tuổi, do quá trình thoái hóa và tổn thương mạn tính ở niêm mạc dạ dày.

Dấu hiệu cảnh báo bạn nên đi khám ngay

Điều khiến polyp dạ dày “nguy hiểm” không phải ở bản thân khối polyp, mà ở khả năng che giấu hoặc tiến triển thành ung thư nếu bỏ qua. Trong phòng khám, tôi thường khuyên bệnh nhân lưu ý các dấu hiệu sau:

– Đau vùng thượng vị kéo dài hoặc tái đi tái lại.
– Buồn nôn, nôn mửa, chán ăn không rõ nguyên nhân.
– Cảm giác đầy bụng, nóng rát sau ăn.
– Sụt cân bất thường, mệt mỏi, da xanh – có thể do thiếu máu mạn tính từ chảy máu ẩn qua tiêu hóa.
– Phát hiện polyp qua nội soi nhưng không được theo dõi định kỳ, đặc biệt khi polyp >1 cm hoặc có hình thái bất thường.

Cách xử trí và phòng ngừa polyp dạ dày

Không phải polyp nào cũng cần can thiệp ngay. Hướng xử lý phụ thuộc vào loại, kích thước và đặc điểm mô học:

– Theo dõi định kỳ bằng nội soi: áp dụng cho polyp nhỏ (<1 cm), lành tính, không triệu chứng.
– Cắt bỏ qua nội soi: là lựa chọn phổ biến cho polyp tăng sản hoặc u tuyến – thủ thuật an toàn, ít biến chứng và giúp chẩn đoán mô học chính xác.
– Điều trị nguyên nhân: như diệt vi khuẩn HP, điều chỉnh thuốc PPI nếu cần.
– Phẫu thuật: chỉ áp dụng trong trường hợp polyp rất lớn, nghi ngờ ác tính hoặc có biến chứng.

Về phòng ngừa, tôi luôn khuyên bệnh nhân:

– Nội soi dạ dày định kỳ nếu trên 50 tuổi hoặc có yếu tố nguy cơ (tiền sử gia đình, viêm dạ dày mạn, nhiễm HP).
– Hạn chế rượu bia, thuốc lá, ăn uống điều độ, tránh thức ăn cay nóng, nhiều muối.
– Không tự ý dùng thuốc giảm đau, chống viêm hoặc PPI kéo dài mà không có chỉ định y khoa.
– Thăm khám sớm khi có triệu chứng tiêu hóa kéo dài – đừng đợi đến khi “nghi ung thư” mới đi nội soi.

Polyp dạ dày thường lành tính, nhưng không nên chủ quan – đặc biệt khi bạn đã có triệu chứng hoặc polyp kích thước lớn. Trong nhiều trường hợp tôi gặp, việc cắt bỏ sớm và theo dõi định kỳ đã giúp bệnh nhân tránh được nguy cơ ung thư dạ dày về sau. Nếu bạn vừa được chẩn đoán polyp, hãy trao đổi kỹ với bác sĩ tiêu hóa để có kế hoạch theo dõi phù hợp – vì phòng luôn tốt hơn chữa.