Đau ruột thừa ở bên nào?

Chào bạn,
Đau ruột thừa thường xuất hiện ở hố chậu phải, tức vùng bụng dưới bên phải. Tuy nhiên, cơn đau thường bắt đầu quanh rốn, rồi mới di chuyển và khu trú rõ rệt sang bên phải sau vài giờ. Đây là một trong những dấu hiệu điển hình giúp phân biệt viêm ruột thừa với các nguyên nhân đau bụng khác.

Dưới đây, tôi sẽ giải thích rõ hơn để bạn hiểu vì sao cơn đau lại di chuyển như vậy, khi nào cần đi khám ngay, và cách xử trí phù hợp.

Nguyên nhân khiến đau ruột thừa thường ở bên phải

Ruột thừa là một đoạn ruột nhỏ, dài khoảng 5–10 cm, mọc ra từ manh tràng – phần đầu của đại tràng – và nằm ở hố chậu phải trong hầu hết mọi người. Khi ruột thừa bị tắc nghẽn (do sỏi phân, hạch bạch huyết phì đại, hoặc dị vật), vi khuẩn phát triển mạnh gây viêm, sưng và đau.

– Vị trí giải phẫu cố định: Ở hơn 95% dân số, ruột thừa nằm ở hố chậu phải, nên khi viêm, đau tập trung ở vùng này.
– Đau lan theo cơ chế thần kinh: Giai đoạn đầu, tín hiệu đau từ ruột non và ruột thừa chưa được não định vị chính xác, nên bạn cảm thấy đau quanh rốn. Khi viêm lan đến thành bụng, não nhận diện rõ vị trí → đau khu trú bên phải.
– Một số trường hợp bất thường: Người có “situs inversus” (nội tạng đảo ngược) hoặc ruột thừa nằm lệch cao/thấp có thể đau ở vị trí khác, nhưng rất hiếm.

Dấu hiệu cảnh báo bạn có thể bị viêm ruột thừa

Ngoài vị trí đau đặc trưng, bạn nên nghi ngờ viêm ruột thừa nếu có kèm theo:

– Đau tăng dần, đặc biệt khi ho, đi bộ hoặc ấn vào bụng dưới bên phải.
– Buồn nôn, nôn, chán ăn – thường xuất hiện sau khi đau bắt đầu.
– Sốt nhẹ (37.5–38.5°C), đôi khi rét run nếu đã có mủ hoặc vỡ ruột thừa.
– Táo bón hoặc tiêu chảy nhẹ, đầy bụng.
– Triệu chứng Blumberg (+): Đau dữ dội khi bác sĩ ấn sâu rồi buông tay đột ngột ở hố chậu phải.

Trong phòng khám, tôi từng gặp nhiều bệnh nhân chủ quan vì nghĩ “chỉ là đau bụng thông thường”, đến khi ruột thừa vỡ thì phải mổ cấp cứu và phục hồi lâu hơn rất nhiều.

Những tình huống đau bên phải nhưng KHÔNG phải ruột thừa

Không phải cứ đau bụng dưới bên phải là viêm ruột thừa. Một số nguyên nhân khác cần phân biệt:

– Viêm phần phụ (ở nữ giới): Đau kèm rối loạn kinh nguyệt, khí hư bất thường.
– Sỏi niệu quản phải: Đau lan xuống háng, tiểu buốt, tiểu ra máu.
– Hạch mạc treo viêm: Thường sau nhiễm siêu vi, đau mơ hồ, không khu trú rõ.
– Viêm túi thừa Meckel: Hiếm, hay gặp ở trẻ em, triệu chứng giống ruột thừa.

Chẩn đoán chính xác đòi hỏi thăm khám lâm sàng kết hợp siêu âm bụng hoặc CT scan – chứ không chỉ dựa vào vị trí đau.

Khi nào cần đi khám ngay?

Bạn nên đến cơ sở y tế trong vòng 6–12 giờ nếu:

– Đau bụng dưới bên phải kéo dài trên 6 giờ và ngày càng tăng.
– Kèm sốt, nôn ói, không thể ăn uống.
– Bụng cứng, chướng, hoặc đau khi chạm nhẹ.
– Có tiền sử tương tự nhưng lần này đau nặng hơn.

Viêm ruột thừa không tự khỏi. Nếu không điều trị kịp thời, ruột thừa có thể vỡ trong vòng 24–72 giờ kể từ khi khởi phát, dẫn đến viêm phúc mạc – một biến chứng nguy hiểm đe dọa tính mạng.

Đau ruột thừa hầu như luôn ở bên phải, nhưng diễn tiến và mức độ nghiêm trọng rất khác nhau giữa các cá thể. Đừng chờ “đau quá mới đi” – vì khi đó có thể đã muộn. Nếu bạn nghi ngờ mình bị viêm ruột thừa, hãy ngừng ăn uống, không dùng thuốc giảm đau che lấp triệu chứng, và đến bệnh viện ngay để được chẩn đoán chính xác.

Trong đa số trường hợp, phẫu thuật cắt ruột thừa (nội soi) là an toàn, hiệu quả và giúp bạn hồi phục nhanh nếu được thực hiện sớm.