Đau ruột thừa có triệu chứng như thế nào?

Chào bạn, cảm ơn bạn đã chia sẻ. Viêm ruột thừa là một cấp cứu ngoại khoa phổ biến, và nhận biết sớm các dấu hiệu là chìa khóa để tránh biến chứng nguy hiểm như vỡ ruột thừa. Triệu chứng điển hình nhất là cơn đau bụng khởi phát quanh rốn, sau đó di chuyển và khu trú ở vùng bụng dưới bên phải, kèm theo các biểu hiện toàn thân và tiêu hóa đặc trưng.

Dưới đây là những thông tin lâm sàng quan trọng mà tôi thường giải thích cho bệnh nhân trong phòng khám:

Nguyên nhân và cơ chế gây đau trong viêm ruột thừa

Viêm ruột thừa xảy ra khi lòng ruột thừa bị tắc nghẽn do sỏi phân, hạch bạch huyết phì đại, hoặc đôi khi do ký sinh trùng — dẫn đến ứ đọng dịch, tăng áp lực trong lòng ruột, thiếu máu nuôi và cuối cùng là hoại tử nếu không được xử trí kịp thời. Cơn đau ban đầu xuất hiện quanh rốn do kích thích thần kinh nội tạng (đau nội tạng), sau đó khi viêm lan ra màng bụng thành, cơn đau trở nên khu trú, sắc nét và tăng rõ rệt ở hố chậu phải vị trí giải phẫu của ruột thừa.

Các triệu chứng điển hình cần nhận biết

– Đau bụng: Bắt đầu âm ỉ quanh rốn hoặc thượng vị, sau 6–12 giờ di chuyển xuống hố chậu phải (điểm McBurney). Cơn đau trở nên liên tục, tăng khi ho, hắt hơi, đi lại hoặc thay đổi tư thế.

– Rối loạn tiêu hóa: Chán ăn gần như luôn xuất hiện sớm, buồn nôn và nôn thường xảy ra sau khi đau bụng bắt đầu. Táo bón hoặc tiêu chảy có thể gặp, nhưng không đặc hiệu.

– Sốt nhẹ: Thường từ 37.7–38.3°C. Nếu sốt cao (>39°C), rét run hoặc đau lan khắp bụng, đó có thể là dấu hiệu ruột thừa đã vỡ, gây viêm phúc mạc.

– Co cứng thành bụng: Bụng căng, ấn đau rõ ở hố chậu phải, phản ứng thành bụng dương tính (bệnh nhân “nín thở” khi bác sĩ ấn bụng).

– Triệu chứng phụ: Một số người có thể tiểu buốt, tiểu dắt do ruột thừa viêm kích thích bàng quang (đặc biệt khi ruột thừa nằm thấp, gần tiểu khung).

Khi nào cần đi khám ngay?

Bạn nên đến cơ sở y tế ngay lập tức nếu có bất kỳ dấu hiệu sau:

– Đau bụng di chuyển từ rốn xuống hố chậu phải và tăng dần.

– Đau kèm theo chán ăn, buồn nôn và sốt nhẹ không rõ nguyên nhân.

– Bụng cứng, ấn đau nhiều, hoặc đau lan ra toàn bụng.

– Triệu chứng kéo dài hơn 6–12 giờ mà không thuyên giảm.

Lưu ý rằng không phải ai cũng có biểu hiện điển hình. Ở trẻ nhỏ, người già hoặc phụ nữ mang thai, triệu chứng có thể mờ nhạt, không rõ vị trí đau, dễ nhầm với tiêu chảy, nhiễm trùng tiểu hay thậm chí là thai ngoài tử cung. Trong những trường hợp này, chẩn đoán thường đòi hỏi siêu âm, xét nghiệm máu (bạch cầu tăng) hoặc CT scan bụng.

Tôi khuyên bạn điều gì?

Nếu bạn đang có cơn đau bụng nghi ngờ viêm ruột thừa — đừng chờ đợi, đừng tự dùng thuốc giảm đau. Việc che lấp triệu chứng bằng thuốc có thể làm chậm chẩn đoán và tăng nguy cơ vỡ ruột thừa. Trong hơn 15 năm làm lâm sàng, tôi đã gặp không ít bệnh nhân nhập viện muộn vì nghĩ “chỉ là đau bụng thông thường”, dẫn đến phải mổ cấp cứu trong tình trạng viêm phúc mạc nặng.

Viêm ruột thừa nếu được phát hiện sớm, điều trị bằng phẫu thuật cắt ruột thừa (thường là mổ nội soi) sẽ hồi phục nhanh và ít biến chứng. Nhưng nếu để muộn, hậu quả có thể đe dọa tính mạng.

Vì vậy, hãy đi khám ngay khi nghi ngờ — an toàn luôn là ưu tiên hàng đầu.