Đau bụng trên bên trái dấu hiệu của bệnh lý gì?

“Dạo gần đây, tôi thường xuyên bị đau âm ỉ ở vùng bụng trên bên trái, ngay dưới sườn. Có lúc cơn đau lan ra sau lưng, kèm theo cảm giác đầy bụng, ăn vào là khó chịu. Tôi là phụ nữ, 38 tuổi, làm văn phòng, ít vận động. Cơn đau không dữ dội nhưng kéo dài khiến tôi rất lo — không biết có phải do dạ dày, tụy, hay vấn đề gì nghiêm trọng hơn? Tôi cũng nghe nói đau bụng bên trái ở nữ có thể liên quan đến buồng trứng hoặc ruột… Xin bác sĩ giải thích giúp tôi nguyên nhân và khi nào cần đi khám?”

Chuyên viên tư vấn

Đã trả lời: Ngày

Chào bạn, cảm ơn bạn đã chia sẻ những lo lắng rất thật. Đau bụng trên bên trái — dù ở nam hay nữ — là triệu chứng khá phổ biến, nhưng nguyên nhân có thể từ lành tính đến nghiêm trọng, tùy theo vị trí chính xác, tính chất cơn đau và các triệu chứng kèm theo. Tôi sẽ lần lượt giải đáp các câu hỏi bạn nêu, dựa trên kinh nghiệm lâm sàng và kiến thức chuyên khoa.

Đau bụng trên bên trái

Đây là vùng chứa nhiều cơ quan quan trọng: dạ dày, đuôi tụy, lách, một phần ruột non và đại tràng góc lách. Cơn đau ở đây thường liên quan đến:

– Viêm dạ dày hoặc loét dạ dày: đau âm ỉ, nóng rát, tăng sau ăn.
– Viêm tụy mạn tính hoặc cấp: đau lan ra sau lưng, kèm buồn nôn, nôn.
– Giãn hoặc vỡ lách (hiếm, thường sau chấn thương).
– Khí đường ruột tích tụ ở đại tràng góc lách — thường gây đầy hơi, đau quặn nhẹ.

Bị đau bụng bên trái ở nữ

Ở nữ giới, đau bụng bên trái không chỉ liên quan đến tiêu hóa mà còn có thể xuất phát từ hệ sinh dục:

– Buồng trứng trái: u nang, xoắn nang, viêm phần phụ.
– Ống dẫn trứng: viêm nhiễm, thai ngoài tử cung (nếu có quan hệ tình dục).
– Tử cung: lạc nội mạc tử cung có thể gây đau theo chu kỳ.
– Đại tràng sigma: viêm, co thắt, hội chứng ruột kích thích (IBS).

Do đó, với phụ nữ, việc đánh giá đau bụng bên trái luôn cần xem xét cả chu kỳ kinh nguyệt, tiền sử sinh đẻ và quan hệ tình dục.

Bị đau bụng trên bên trái dưới sườn

Vị trí này thường tương ứng với lách và đuôi tụy, đôi khi là phần đáy dạ dày. Các nguyên nhân thường gặp:

– Viêm tụy: đau dữ dội, lan sau lưng, thường sau bữa ăn nhiều dầu mỡ hoặc uống rượu.
– Căng giãn lách: trong nhiễm trùng (sốt, mệt mỏi), hoặc bệnh lý máu.
– Trào ngược dạ dày – thực quản: có thể gây cảm giác bỏng rát vùng thượng vị lệch trái.

Nếu bạn thấy đau tăng khi hít sâu, kèm khó thở, cần loại trừ viêm màng phổi trái hoặc bệnh lý cơ hoành.

Bị đau bụng trên bên trái ở nam

Nam giới ít có yếu tố sinh dục ảnh hưởng, nên nguyên nhân chủ yếu đến từ tiêu hóa hoặc lách:

– Viêm dạ dày, loét dạ dày.
– Viêm tụy (đặc biệt nếu có tiền sử uống rượu).
– Hội chứng ruột kích thích hoặc táo bón mạn tính gây ứ khí đại tràng góc lách.
– Thoát vị hoành (hiếm): một phần dạ dày chui lên lồng ngực, gây đau sau ăn.

Bị đau bụng trên bên trái ở nữ

Tương tự nam giới, nhưng cần lưu ý thêm khả năng đau lan từ buồng trứng trái — nhất là khi cơn đau xuất hiện gần ngày rụng trứng hoặc hành kinh. Một số phụ nữ có dây chằng buồng trứng nhạy cảm, gây cảm giác đau âm ỉ vùng bụng trên khi buồng trứng hoạt động mạnh.

Cách chữa đau bụng bên trái ngang rốn

Vùng ngang rốn bên trái thường là đại tràng sigma — đoạn ruột dễ bị co thắt, viêm hoặc tích khí.

Cách xử trí phụ thuộc vào nguyên nhân:

– Nếu do hội chứng ruột kích thích: điều chỉnh chế độ ăn (giảm chất xơ không hòa tan, tránh caffeine, sữa), giảm stress.
– Nếu do táo bón: tăng nước, chất xơ hòa tan, vận động đều.
– Nếu đau kèm sốt, tiêu chảy ra máu, sụt cân: cần khám ngay để loại trừ viêm đại tràng, bệnh Crohn.
– Không tự ý dùng thuốc giảm đau mạnh — có thể che lấp triệu chứng của bệnh lý nặng.

Bị đau bụng dưới bên trái ở nam

Ở nam giới, vùng này chứa đại tràng sigma, niệu quản trái, và đôi khi tinh hoàn (đau lan). Nguyên nhân thường gặp:

– Viêm đại tràng sigma (diverticulitis): đau khu trú, sốt, táo bón hoặc tiêu chảy.
– Sỏi niệu quản trái: đau quặn, lan xuống bẹn, tiểu buốt, tiểu ra máu.
– Viêm tuyến tiền liệt: có thể gây đau vùng bụng dưới kèm tiểu rắt.

Bị đau bụng dưới bên trái ở nữ

Đây là vùng rất nhạy cảm ở nữ giới, vì chứa buồng trứng trái, ống dẫn trứng, tử cung và đại tràng sigma.

Nguyên nhân phổ biến:

– U nang buồng trứng: đau âm ỉ, đôi khi đột ngột nếu xoắn nang.
– Thai ngoài tử cung: đau dữ dội, ra máu âm đạo bất thường — cấp cứu sản khoa.
– Lạc nội mạc tử cung: đau theo chu kỳ, tăng dần.
– Viêm vùng chậu (PID): đau kèm sốt, khí hư bất thường.
– Viêm đại tràng sigma: giống ở nam, nhưng dễ bị nhầm với bệnh phụ khoa.

Đau bụng trên bên trái dưới sườn ở nữ

Như đã nói, vùng này chủ yếu liên quan đến tụy, dạ dày, lách, nhưng ở nữ, đau có thể lan từ buồng trứng trái lên trên — đặc biệt nếu buồng trứng bị viêm hoặc có nang lớn.

Ngoài ra, rối loạn vận động dạ dày (gastroparesis) hoặc co thắt cơ thành bụng sau gắng sức cũng có thể gây cảm giác đau tương tự.

Đau bụng trên bên trái — dù ở nam hay nữ — không nên xem nhẹ nếu kéo dài trên 1–2 tuần, tái phát nhiều lần, hoặc kèm theo triệu chứng toàn thân như sụt cân, sốt, nôn mửa, tiêu chảy ra máu. Trong phòng khám, tôi thường yêu cầu siêu âm bụng, xét nghiệm máu, men tụy, nội soi dạ dày hoặc CT bụng tùy theo nghi ngờ lâm sàng.

Với trường hợp của bạn — phụ nữ 38 tuổi, đau âm ỉ dưới sườn trái, đầy bụng sau ăn — viêm dạ dày hoặc rối loạn chức năng tiêu hóa là khả năng cao, nhưng cần loại trừ bệnh tụy và bệnh phụ khoa nếu có yếu tố nguy cơ. Hãy đi khám sớm để được chẩn đoán chính xác, thay vì tự điều trị theo kinh nghiệm.

Sức khỏe tiêu hóa phản ánh rất nhiều về lối sống — và điều trị hiệu quả luôn bắt đầu từ chẩn đoán đúng.