Bị đau bao tử nên làm gì?
Chào bạn! Tôi hiểu cảm giác bất an khi cơn đau bao tử xuất hiện — nó không chỉ ảnh hưởng đến sinh hoạt mà còn khiến bạn lo lắng về những vấn đề nghiêm trọng hơn. Đừng vội hoảng, vì trong đa số trường hợp, đau bao tử (hay đau dạ dày) là biểu hiện của các rối loạn tiêu hóa lành tính. Tuy nhiên, cách bạn xử trí ngay từ đầu sẽ quyết định liệu tình trạng có nhanh chóng thuyên giảm hay tiến triển thành mạn tính.
Đau bao tử là gì và thường do đâu?
“Bao tử” là cách gọi dân dã của dạ dày – cơ quan tiêu hóa nằm ở vùng thượng vị (trên rốn). Khi niêm mạc dạ dày bị kích thích, viêm, tổn thương hoặc co thắt bất thường, bạn sẽ cảm thấy đau, nóng rát, đầy hơi, ợ chua, buồn nôn…
Nguyên nhân phổ biến nhất bao gồm:
– Nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori (H. pylori) – thủ phạm hàng đầu gây viêm loét dạ dày.
– Lạm dụng thuốc giảm đau NSAID (như ibuprofen, aspirin) làm tổn thương lớp bảo vệ niêm mạc.
– Chế độ ăn uống thất thường: ăn cay, chua, nhiều dầu mỡ, bỏ bữa, ăn khuya.
– Căng thẳng kéo dài: làm tăng tiết acid dịch vị và giảm lưu lượng máu đến dạ dày.
– Rối loạn chức năng tiêu hóa chức năng (không có tổn thương thực thể nhưng vẫn đau).
Bị đau bao tử nên làm gì ngay tại nhà?
Khi cơn đau vừa khởi phát, bạn có thể áp dụng một số biện pháp sau để làm dịu triệu chứng:
– Ngừng ăn thức ăn kích thích: tránh cà phê, rượu, đồ cay, chua, nước ngọt có gas.
– Ăn nhẹ, dễ tiêu: như cháo trắng, bánh mì nướng, khoai luộc – chia nhỏ thành nhiều bữa.
– Uống nước ấm hoặc trà gừng loãng: giúp làm dịu niêm mạc và giảm co thắt.
– Nghỉ ngơi, tránh căng thẳng: nằm nghiêng sang trái (giúp acid dạ dày ít trào ngược hơn).
– Không tự ý dùng thuốc giảm đau thông thường (như paracetamol liều cao hoặc NSAID), vì có thể làm nặng thêm tổn thương.
Trong phòng khám, tôi từng gặp nhiều bệnh nhân tự mua thuốc “giảm đau bao tử” bán sẵn, nhưng lại chứa thành phần làm khô niêm mạc hoặc che giấu triệu chứng – khiến bệnh diễn tiến âm thầm và phát hiện muộn.
Khi nào cần đi khám bác sĩ?
Bạn nên đi khám ngay nếu xuất hiện bất kỳ dấu hiệu cảnh báo sau:
– Đau dữ dội, liên tục > 2 giờ không缓解 (giảm).
– Nôn ra máu, đi phân đen như bã cà phê.
– Sụt cân không rõ nguyên nhân.
– Khó nuốt hoặc cảm giác nghẹn ở ngực.
– Cơn đau tái đi tái lại dù đã điều chỉnh lối sống.
Những dấu hiệu này có thể gợi ý loét dạ dày, xuất huyết tiêu hóa hoặc thậm chí ung thư dạ dày – cần được chẩn đoán bằng nội soi sớm.
Điều trị đau bao tử như thế nào cho đúng?
Nếu nguyên nhân là viêm dạ dày do H. pylori, phác đồ điều trị chuẩn bao gồm:
– Kháng sinh kết hợp (thường 2 loại) + thuốc ức chế bơm proton (PPI) để giảm tiết acid.
– Thời gian điều trị khoảng 10–14 ngày, sau đó xét nghiệm lại để đảm bảo vi khuẩn đã bị tiêu diệt.
Nếu do rối loạn chức năng hoặc stress, bác sĩ có thể khuyên:
– Điều chỉnh chế độ ăn – ngủ – nghỉ.
– Dùng thuốc hỗ trợ tiêu hóa hoặc thuốc bảo vệ niêm mạc (như sucralfate).
– Kết hợp quản lý stress qua thiền, yoga hoặc tư vấn tâm lý nếu cần.
Phòng ngừa đau bao tử tái phát
– Ăn đúng giờ, không để bụng quá đói hoặc quá no.
– Hạn chế chất kích thích: cà phê, rượu, thuốc lá.
– Không nằm ngay sau khi ăn – chờ ít nhất 2–3 giờ.
– Kiểm tra sức khỏe định kỳ, đặc biệt nếu trên 40 tuổi hoặc có tiền sử gia đình mắc bệnh dạ dày.
– Không lạm dụng thuốc giảm đau – nếu bắt buộc, hãy dùng kèm thuốc bảo vệ dạ dày theo chỉ định.
Bị đau bao tử nên làm gì? Trước hết, hãy bình tĩnh, ngừng các yếu tố gây kích ứng và theo dõi sát triệu chứng. Đa số trường hợp sẽ cải thiện trong vài ngày nếu chăm sóc đúng cách. Tuy nhiên, đừng chủ quan nếu cơn đau kéo dài hoặc đi kèm dấu hiệu nguy hiểm – vì viêm loét dạ dày hoàn toàn có thể điều trị khỏi nếu phát hiện sớm, nhưng lại rất nguy hiểm nếu bỏ qua.
Nếu bạn đang lo lắng về những cơn đau gần đây, đừng ngần ngại đi khám. Một lần nội soi sớm có thể giúp bạn yên tâm – hoặc kịp thời ngăn chặn biến chứng nghiêm trọng.
