Trực tràng là gì?

Chào bạn,

Trực tràng đúng là đoạn cuối cùng của ruột già, nối giữa đại tràng sigma và ống hậu môn, dài khoảng 12–15 cm ở người trưởng thành. Chức năng chính của nó là chứa phân tạm thời cho đến khi cơ thể sẵn sàng đào thải ra ngoài qua hậu môn.

Cấu tạo và vị trí của trực tràng

1. Vị trí: Nằm trong khoang chậu, phía trước xương cùng và xương cụt, sau bàng quang (ở nam) hoặc tử cung (ở nữ).
2. Cấu tạo thành trực tràng: Gồm 4 lớp – niêm mạc, dưới niêm mạc, cơ (cơ dọc và cơ vòng), và thanh mạc (lớp ngoài).
3. Niêm mạc trực tràng chứa nhiều mạch máu và tuyến tiết nhầy, giúp bôi trơn phân khi di chuyển ra ngoài.

Chức năng chính

1. Dự trữ phân: Khi phân từ đại tràng xuống, trực tràng giãn ra và kích thích cảm giác muốn đi đại tiện.
2. Điều phối bài xuất: Phối hợp với cơ thắt hậu môn (trong và ngoài) để kiểm soát việc thải phân một cách có ý thức.

Trực tràng liên quan đến những bệnh nào?

1. Trĩ: Do dãn quá mức các đám rối tĩnh mạch ở trực tràng dưới và hậu môn.
2. Nứt kẽ hậu môn: Vết rách niêm mạc ở rìa hậu môn, thường do táo bón kéo dài.
3. Viêm trực tràng: Có thể do nhiễm khuẩn, viêm ruột (IBD) hoặc xạ trị vùng chậu.
4. Ung thư trực tràng: Một trong những loại ung thư phổ biến của đường tiêu hóa, thường khởi phát từ polyp tuyến.

Khi nào cần đi khám?

Bạn nên thăm khám nếu có các dấu hiệu sau:

1. Đi ngoài ra máu tươi hoặc máu đen.
2. Thay đổi thói quen đại tiện (tiêu chảy/táo bón kéo dài).
3. Cảm giác mót rặn, đau rát hậu môn.
4. Sụt cân không rõ nguyên nhân kèm rối loạn tiêu hóa.

Trực tràng tuy ngắn nhưng đóng vai trò quan trọng trong quá trình đào thải chất thải. Nhiều bệnh lý hậu môn – trực tràng có triệu chứng tương tự nhau, nên việc chẩn đoán sớm bằng thăm khám lâm sàng và nội soi rất cần thiết. Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng bất thường kéo dài trên 1–2 tuần, hãy đến chuyên khoa tiêu hóa hoặc hậu môn – trực tràng để được đánh giá chính xác.