Sỏi thận kích thước bao nhiêu phải mổ?
Chào bạn, cảm ơn bạn đã chia sẻ lo lắng rất thật của mình. Tôi hiểu rằng khi nghe đến “sỏi thận”, ai cũng nghĩ ngay đến cơn đau quặn thận dữ dội và nỗi sợ phải mổ xẻ. Tuy nhiên, không phải cứ sỏi to là phải mổ, và cũng không phải sỏi nhỏ thì luôn an toàn. Quyết định can thiệp phẫu thuật phụ thuộc vào nhiều yếu tố — trong đó kích thước sỏi chỉ là một phần. Nhìn chung, sỏi thận trên 10mm (1cm) thường khó tự đào thải và có khả năng cao cần can thiệp, nhưng vẫn phải xem xét thêm vị trí, triệu chứng và biến chứng đi kèm.
Khi nào sỏi thận cần can thiệp phẫu thuật?
Trong thực hành lâm sàng, tôi thường căn cứ vào tổ hợp các yếu tố sau để quyết định có nên mổ hay không:
– Kích thước sỏi ≥ 10mm: Sỏi lớn hơn 1cm trong đài bể thận hoặc ≥ 6–7mm ở niệu quản thường không thể tự đào thải qua nước tiểu. Khả năng tắc nghẽn và tổn thương thận tăng rõ rệt.
– Vị trí sỏi gây tắc nghẽn: Sỏi nằm ở niệu quản – đoạn ống dẫn nước tiểu từ thận xuống bàng quang – dễ gây ứ nước thận, đau dữ dội và nguy cơ suy thận cấp nếu không xử trí kịp thời.
– Triệu chứng nghiêm trọng: Đau quặn kéo dài, tiểu ra máu, sốt do nhiễm trùng tiết niệu tái phát, hoặc suy giảm chức năng thận trên xét nghiệm.
– Thất bại điều trị bảo tồn: Nếu sau 2–4 tuần điều trị nội khoa (uống nhiều nước, thuốc giãn cơ trơn, giảm đau), sỏi vẫn không di chuyển hoặc triệu chứng không cải thiện, chúng tôi sẽ cân nhắc can thiệp.
Các dấu hiệu cảnh báo cần đi khám ngay
Bạn nên đến cơ sở y tế chuyên khoa nếu gặp bất kỳ dấu hiệu nào sau:
– Cơn đau vùng hông, lưng lan xuống bụng dưới hoặc háng, kèm buồn nôn/nôn. – Tiểu buốt, tiểu rắt, tiểu ra máu hoặc nước tiểu đục, có mùi hôi. – Sốt cao kèm rét run – dấu hiệu nhiễm trùng thận. – Lượng nước tiểu giảm rõ rệt hoặc tiểu không kiểm soát.
Những biểu hiện này có thể phản ánh tình trạng tắc nghẽn niệu quản hoặc nhiễm trùng lan rộng, cần xử trí khẩn cấp để bảo vệ chức năng thận.
Các phương pháp can thiệp phổ biến hiện nay
Tùy vào kích thước, vị trí và tình trạng sức khỏe, bác sĩ có thể lựa chọn một trong các phương pháp sau:
– Tán sỏi ngoài cơ thể (ESWL): Dùng sóng xung kích phá vỡ sỏi thành mảnh nhỏ, phù hợp với sỏi < 2cm, không gây tắc nghẽn nặng. Đây là lựa chọn ít xâm lấn nhất.
– Nội soi niệu quản (URS): Đưa ống soi mềm hoặc cứng qua niệu đạo để tiếp cận sỏi ở niệu quản hoặc đài thận dưới, sau đó tán hoặc gắp sỏi ra. Hiệu quả cao với sỏi 6–15mm.
– Tán sỏi thận qua da (PCNL): Áp dụng cho sỏi lớn (> 2cm), sỏi san hô hoặc sỏi tái phát nhiều lần. Bác sĩ tạo một đường nhỏ qua da lưng để tiếp cận trực tiếp thận.
Tôi muốn nhấn mạnh: kích thước sỏi không phải là yếu tố duy nhất quyết định việc mổ. Một viên sỏi 7mm ở niệu quản có thể nguy hiểm hơn sỏi 12mm nằm yên trong thận. Quan trọng là theo dõi sát, đánh giá chức năng thận và xử trí sớm khi có biến chứng. Nếu bạn đang có sỏi từ 7mm trở lên, hãy tái khám định kỳ và làm thêm xét nghiệm (chức năng thận, CT scan nếu cần) để có kế hoạch điều trị phù hợp – đừng đợi đến khi đau dữ dội mới đi viện.
Bạn hoàn toàn có thể tránh được phẫu thuật nếu phát hiện sớm và điều chỉnh lối sống đúng cách. Nhưng nếu đã đến ngưỡng cần can thiệp, đừng chần chừ – vì bảo vệ thận là bảo vệ sức khỏe lâu dài của bạn.
