Có khái niệm suy thận cấp độ 4 không?

Chào bạn, tôi hiểu nỗi lo lắng của bạn khi nghe đến những cụm từ như “suy thận độ 4” hay “suy thận cấp”. Tuy nhiên, trong y học hiện đại, không tồn tại khái niệm “suy thận cấp độ 4”. Đây là sự nhầm lẫn phổ biến giữa hai tình trạng hoàn toàn khác nhau: suy thận cấp (tổn thương thận cấp) và suy thận mạn giai đoạn 4. Tôi sẽ giải thích rõ để bạn bớt hoang mang và có hướng xử trí đúng.

Suy thận cấp và suy thận mạn: Khác nhau như thế nào?

Suy thận cấp là tình trạng chức năng thận suy giảm đột ngột trong vài giờ đến vài ngày, thường do nguyên nhân như mất nước nặng, nhiễm trùng huyết, tắc nghẽn đường tiểu hoặc dùng thuốc độc cho thận. May mắn thay, nếu được phát hiện và điều trị kịp thời, thận có thể hồi phục gần như hoàn toàn.

Ngược lại, suy thận mạn là một quá trình tiến triển âm thầm qua nhiều năm, chia thành 5 giai đoạn dựa trên chỉ số GFR (mức lọc cầu thận). Giai đoạn 4 là khi thận đã suy giảm nghiêm trọng — chỉ còn hoạt động khoảng 15–29% so với bình thường. Đây là giai đoạn tiền cuối, và bệnh nhân thường cần chuẩn bị cho các phương pháp thay thế thận như lọc máu hoặc ghép thận.

Dấu hiệu cảnh báo suy thận mạn giai đoạn 4

Nếu bạn hoặc người thân đang có các biểu hiện sau, rất có thể đã bước vào giai đoạn nặng của suy thận mạn:

– Phù nề rõ rệt ở mặt, tay, chân do cơ thể không đào thải được nước dư thừa.

– Mệt mỏi kéo dài, da xanh xao, do thận không sản xuất đủ erythropoietin — hormone tạo hồng cầu.

– Huyết áp tăng cao khó kiểm soát, dù đã dùng thuốc.

– Buồn nôn, chán ăn, miệng có mùi khai, do tích tụ ure và các chất độc trong máu.

– Ngứa da, chuột rút cơ, đặc biệt về đêm, do rối loạn điện giải và canxi-phospho.

Nhiều bệnh nhân đến muộn vì nghĩ “mệt là do tuổi già” hoặc “phù là do ăn mặn”, trong khi thực tế thận đã suy gần giai đoạn cuối.

Làm sao phân biệt suy thận cấp và suy thận mạn giai đoạn 4?

Mấu chốt nằm ở tiền sử và diễn tiến bệnh:

– Suy thận cấp: Khởi phát đột ngột, thường sau một cơn tiêu chảy nặng, nhiễm trùng, hoặc dùng thuốc kháng viêm không steroid. Xét nghiệm máu cho thấy creatinin tăng nhanh trong vài ngày, nhưng có thể giảm lại nếu xử trí đúng.

– Suy thận mạn giai đoạn 4: Diễn tiến âm thầm trong nhiều tháng đến năm, kèm theo tiền sử đái tháo đường, tăng huyết áp lâu năm. Siêu âm thận thường thấy teo nhỏ hai bên, và GFR ổn định ở mức rất thấp (15–29 ml/phút).

Hướng xử trí và lời khuyên từ bác sĩ

Nếu nghi ngờ suy thận — dù cấp hay mạn — bạn cần đi khám ngay để làm các xét nghiệm: creatinin máu, điện giải đồ, siêu âm thận và tính toán GFR.

Với suy thận mạn giai đoạn 4, mục tiêu không phải là “chữa khỏi” (vì tổn thương đã không hồi phục), mà là: – Kiểm soát chặt chẽ huyết áp và đường huyết (nếu có đái tháo đường).

– Ăn nhạt, hạn chế đạm, kali và phospho theo hướng dẫn dinh dưỡng thận.

– Tránh các thuốc gây độc cho thận như NSAIDs (ibuprofen, diclofenac…).

– Chuẩn bị tâm lý và kế hoạch cho lọc máu hoặc ghép thận trong tương lai gần.

Còn nếu là suy thận cấp, điều then chốt là xác định và loại bỏ nguyên nhân — bù dịch, điều trị nhiễm trùng, gỡ tắc nghẽn đường tiểu… — để thận có cơ hội phục hồi.

Kết luận của bác sĩ

“Suy thận cấp độ 4” là cách gọi sai, nhưng phản ánh nỗi lo rất thật của nhiều người. Trên thực tế, suy thận mạn giai đoạn 4 là tình trạng nặng, cần can thiệp chuyên sâu, trong khi suy thận cấp có thể hồi phục nếu xử trí sớm. Việc chẩn đoán chính xác loại suy thận sẽ quyết định hướng điều trị và tiên lượng sống còn. Vì vậy, đừng chần chừ — hãy đến cơ sở y tế có chuyên khoa thận để được đánh giá toàn diện ngay khi có dấu hiệu bất thường.