Lịch tiêm vắc xin cho trẻ 0 – 5 tuổi bao gồm những mũi nào?
Chào bạn,
Tôi là Ths.Bs. Đặng Thị Kim Hạnh – Trưởng đơn vị, Phòng tiêm chủng Thu Cúc TCI. Với câu hỏi “Lịch tiêm vắc xin cho trẻ 0 – 5 tuổi mới nhất hiện nay bao gồm những mũi nào?”, tôi xin chia sẻ cụ thể để cha mẹ có thể dễ dàng theo dõi và chủ động trong việc tiêm vắc xin cho trẻ, đặc biệt trong giai đoạn 5 năm đầu đời – giai đoạn nền tảng cho sức khỏe lâu dài của trẻ, như sau:
1. Hai chương trình tiêm chủng đang được áp dụng tại Việt Nam
Hiện nay tại Việt Nam, chúng ta đang triển khai song song hai chương trình tiêm chủng.
Thứ nhất là Chương trình Tiêm chủng mở rộng, đây là chương trình miễn phí do Nhà nước tài trợ, dành cho trẻ em dưới 5 tuổi và phụ nữ có thai. Chương trình này tập trung phòng những bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, có khả năng lây lan nhanh và để lại biến chứng nặng nề.
Thứ hai là Chương trình Tiêm chủng dịch vụ, tức là gia đình sẽ chủ động chi trả để cho trẻ tiêm phòng thêm những bệnh chưa có trong Chương trình Tiêm chủng mở rộng, từ đó mở rộng phổ bảo vệ cho trẻ
Theo Thông tư 10 của Bộ Y tế năm 2024, lịch tiêm cho trẻ dưới 5 tuổi đã được quy định rõ ràng về đối tượng, loại vắc xin và thời điểm tiêm.
2. Chi tiết lịch tiêm vắc xin cho trẻ 0 – 5 tuổi từng giai đoạn theo Chương trình Tiêm chủng mở rộng
2.1. Lịch tiêm vắc xin cho trẻ – Giai đoạn sơ sinh và 1 tháng đầu đời
Ngay sau khi trẻ chào đời, việc tiêm chủng cần được thực hiện rất sớm:
- Trong 24 giờ đầu sau sinh, trẻ sẽ được tiêm vắc xin phòng viêm gan B.
- Trong tháng đầu tiên, trẻ được tiêm vắc xin phòng lao (BCG).
Đây là hai mũi vắc xin rất quan trọng, giúp bảo vệ trẻ trước những bệnh nguy hiểm ngay từ những ngày đầu đời.
2.2. Lịch tiêm vắc xin cho trẻ – Giai đoạn 2 – 4 tháng tuổi
Khi đủ 2 tháng tuổi, trẻ sẽ bắt đầu tiêm vắc xin 5 trong 1, phòng các bệnh: Bạch hầu, Ho gà, Uốn ván, Viêm gan B, Hib. Vắc xin này được tiêm 3 mũi liên tiếp vào tháng thứ 2, 3 và 4, sau đó nhắc lại mũi thứ 4 khi trẻ từ 16 – 18 tháng tuổi.
Trong giai đoạn này, khi trẻ tiêm 5 trong 1 thì trẻ cũng sẽ được: Uống vắc xin bại liệt 3 lần. Do vắc xin bại liệt trong chương trình mở rộng chỉ phòng được 2 tuýp, nên trẻ cần tiêm nhắc lại vắc xin bại liệt vào tháng thứ 5 và tháng thứ 6.
Bên cạnh đó, trẻ sẽ được uống 2 liều vắc xin Rotavirus để phòng tiêu chảy cấp do virus.
2.3. Lịch tiêm vắc xin cho trẻ – Giai đoạn từ 9 – 18 tháng tuổi
- Khi trẻ 9 tháng tuổi, trẻ được tiêm vắc xin phòng sởi. Khi trẻ 18 tháng tuổi, trẻ được tiêm nhắc lại vắc xin sởi – rubella.
- Sau 1 tuổi, trẻ sẽ được tiêm vắc xin phòng viêm não Nhật Bản.
Đây là giai đoạn trẻ bắt đầu vận động nhiều, tiếp xúc môi trường rộng hơn nên nguy cơ mắc các bệnh truyền nhiễm cũng tăng lên rõ rệt.
3. Các mũi vắc xin dịch vụ nên tiêm bổ sung cho trẻ
Bên cạnh lịch tiêm trong chương trình mở rộng, tôi thường khuyến cáo cha mẹ nên chủ động cho trẻ tiêm thêm những mũi vắc xin cần tiêm cho trẻ chưa được bao phủ đầy đủ.
- Từ 6 tuần tuổi: Ngay từ khi trẻ đủ 6 tuần tuổi, cha mẹ có thể cho trẻ tiêm vắc xin phế cầu. Đây là loại vắc xin rất quan trọng, giúp phòng các bệnh do phế cầu gây ra như viêm phổi, viêm tai giữa, viêm họng và đặc biệt là viêm màng não mủ, một bệnh lý nguy hiểm có thể để lại di chứng nặng nề ở trẻ nhỏ. Ở giai đoạn này, trẻ cũng có thể uống vắc xin Rotavirus dịch vụ. So với loại trong Chương trình Tiêm chủng mở rộng chỉ uống 2 liều, vắc xin dịch vụ có thể uống 3 liều, giúp mở rộng phổ phòng bệnh và tăng hiệu quả bảo vệ đường tiêu hóa cho trẻ.
- Từ 2 tháng tuổi: Khi trẻ đủ 2 tháng tuổi, cha mẹ có thể cho trẻ tiêm vắc xin phòng não mô cầu. Hiện nay có vắc xin phòng não mô cầu 4 chủng A, C, Y, W, đồng thời còn có vắc xin phòng não mô cầu chủng B.
- Từ 6 tháng tuổi: Khi đủ 6 tháng tuổi, trẻ có thể được tiêm vắc xin phòng cúm.
- Từ 9 tháng tuổi: Ở mốc 9 tháng tuổi, trẻ có thể tiêm vắc xin thủy đậu và vắc xin phối hợp sởi – quai bị – rubella.
- Trên 1 tuổi: Khi trẻ trên 1 tuổi, cha mẹ nên cho trẻ tiêm vắc xin phòng viêm gan A.
- Từ 2 tuổi trở lên: Trẻ đủ 2 tuổi có thể được tiêm thêm vắc xin phòng tả và vắc xin phòng thương hàn.
Như vậy, lịch tiêm vắc xin cho trẻ 0 – 5 tuổi hiện nay đã được xây dựng khá đầy đủ và chi tiết. Tuân thủ đúng lịch tiêm vắc xin cho trẻ em, kết hợp giữa Chương trình Tiêm chủng mở rộng và Chương trình Tiêm chủng dịch vụ, sẽ giúp trẻ được bảo vệ toàn diện hơn trước nhiều bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.
Tôi khuyến cáo cha mẹ nên theo dõi sát lịch tiêm, đưa trẻ đi tiêm đúng thời điểm và trao đổi trực tiếp với bác sĩ tiêm chủng để được tư vấn lịch tiêm phù hợp nhất với thể trạng và tình hình sức khỏe của trẻ.
