Xổ mũi là dấu hiệu của bệnh gì và khi nào cần đi khám?

Chào bạn,

Xổ mũi — tình trạng nước mũi chảy ra liên tục — thường là phản ứng tự nhiên của cơ thể trước các tác nhân kích thích như virus, dị nguyên hoặc thay đổi thời tiết. Trong đa số trường hợp, đây là triệu chứng lành tính và tự hết sau vài ngày. Tuy nhiên, nếu kéo dài hoặc kèm theo các dấu hiệu bất thường, xổ mũi có thể là biểu hiện của các vấn đề chuyên sâu hơn như viêm mũi dị ứng, viêm xoang hoặc thậm chí rối loạn thần kinh thực vật.

Dưới đây, tôi sẽ giải thích rõ hơn để bạn hiểu nguyên nhân, cách xử trí và khi nào nên tìm đến bác sĩ.

Nguyên nhân phổ biến gây xổ mũi

– Cảm lạnh thông thường: Do virus (thường là rhinovirus), gây tăng tiết dịch mũi trong, hắt hơi, đôi khi kèm ngạt mũi nhẹ. Triệu chứng thường tự lui sau 5–7 ngày.
– Viêm mũi dị ứng: Nước mũi trong, chảy nhiều, kèm hắt hơi thành tràng, ngứa mắt/mũi/chảy nước mắt. Thường khởi phát khi tiếp xúc với bụi, phấn hoa, lông thú hoặc thay đổi thời tiết đột ngột.
– Viêm xoang cấp: Ban đầu nước mũi trong, sau chuyển sang đặc, vàng/ xanh, kèm đau nhức vùng mặt, sốt nhẹ và cảm giác nặng đầu.
– Kích ứng môi trường: Khói thuốc, hóa chất, không khí khô hoặc ô nhiễm có thể làm niêm mạc mũi tăng tiết dịch bảo vệ.
– Rối loạn vận mạch mũi (vasomotor rhinitis): Không do dị ứng hay nhiễm trùng, mà do mất cân bằng thần kinh chi phối mạch máu mũi — thường gặp ở người stress, thay đổi nội tiết hoặc dùng thuốc co mạch kéo dài.

Dấu hiệu cảnh báo bạn nên đi khám

– Xổ mũi kéo dài trên 10 ngày không cải thiện.
– Nước mũi chuyển đặc, vàng/xanh, kèm sốt > 38°C, đau mặt hoặc sưng quanh mắt.
– Ngạt mũi một bên kéo dài, đặc biệt nếu có lẫn máu trong dịch mũi — cần loại trừ polyp mũi hoặc khối u hiếm.
– Giảm hoặc mất khứu giác, ù tai, đau họng dai dẳng.
– Triệu chứng ảnh hưởng rõ rệt đến giấc ngủ, học tập hoặc công việc hàng ngày.

Cách giảm xổ mũi tại nhà và phòng ngừa tái phát

– Rửa mũi sinh lý (nước muối 0,9%): Giúp làm sạch niêm mạc, loại bỏ dị nguyên và virus. Nên thực hiện 1–2 lần/ngày, đặc biệt sau khi ra ngoài.
– Giữ ấm vùng cổ – mũi: Tránh luồng gió lạnh trực tiếp, nhất là khi ngủ hoặc di chuyển bằng xe máy.
– Uống đủ nước: Giúp làm loãng dịch mũi, giảm cảm giác khó chịu.
– Tránh tự ý dùng thuốc nhỏ mũi co mạch (như naphazolin, oxymetazolin) quá 3–5 ngày — dễ gây “nghiện mũi” và viêm mũi do thuốc.
– Kiểm soát yếu tố dị ứng: Nếu nghi ngờ dị ứng, hãy ghi nhật ký tiếp xúc (bụi, thú cưng, thời tiết…) để xác định tác nhân và hạn chế tiếp xúc.

Khi nào cần dùng thuốc?

Nếu xổ mũi do dị ứng, thuốc kháng histamine thế hệ mới (như loratadine, cetirizine) có thể giúp kiểm soát triệu chứng an toàn, ít gây buồn ngủ. Với viêm xoang, đôi khi cần kháng sinh — nhưng chỉ khi có chỉ định của bác sĩ, vì phần lớn viêm xoang cấp do virus và không đáp ứng với kháng sinh.

Trong phòng khám, tôi gặp rất nhiều bệnh nhân chủ quan với xổ mũi, cho rằng “chỉ là cảm vặt”. Nhưng nếu triệu chứng kéo dài hoặc tái đi tái lại, đó có thể là dấu hiệu của viêm mũi mạn tính, dị ứng chưa được kiểm soát, hoặc thậm chí là suy giảm miễn dịch nhẹ. Đừng đợi đến khi biến chứng mới đi khám. Một đánh giá sớm giúp bạn tránh dùng sai thuốc, tiết kiệm thời gian và bảo vệ sức khỏe đường thở lâu dài.

Nếu xổ mũi của bạn kéo dài hơn 1–2 tuần, hoặc đi kèm bất kỳ dấu hiệu cảnh báo nào nêu trên, hãy đến gặp bác sĩ chuyên khoa Tai – Mũi – Họng để được chẩn đoán chính xác và điều trị phù hợp.