Triệu chứng và cách điều trị viêm xoang nặng

Chào bạn,

Cảm ơn bạn đã chia sẻ những triệu chứng rất cụ thể. Từ mô tả của bạn, khả năng cao bạn đang gặp viêm xoang cấp hoặc mạn tính mức độ trung bình đến nặng. Viêm xoang không phải là bệnh nguy hiểm nếu được xử trí đúng cách, nhưng nếu kéo dài hoặc có biến chứng (hiếm gặp), có thể ảnh hưởng đến các cơ quan lân cận như mắt hay não. Tôi sẽ giải đáp lần lượt các thắc mắc của bạn dưới đây.

Viêm xoang là gì?

Viêm xoang (sinusitis) là tình trạng niêm mạc các xoang cạnh mũi bị viêm, thường do nhiễm virus, vi khuẩn, nấm hoặc phản ứng dị ứng. Các xoang này vốn có chức năng làm ấm, làm ẩm và lọc không khí hít vào. Khi bị viêm, chúng sưng nề, tắc nghẽn, ứ đọng dịch mủ — gây ra các triệu chứng điển hình như: nghẹt mũi, đau mặt, chảy dịch mũi sau, giảm khứu giác…

Triệu chứng viêm xoang nặng gồm những gì?

Khi viêm xoang tiến triển nặng hoặc kéo dài trên 12 tuần (gọi là viêm xoang mạn tính), bạn có thể gặp:

– Đau nhức dữ dội vùng trán, má, giữa hai mắt hoặc sau gáy (tùy xoang bị ảnh hưởng).

– Chảy dịch mũi đặc, vàng hoặc xanh, đôi khi có mùi hôi.

– Nghẹt mũi liên tục, khó thở bằng mũi, phải thở bằng miệng.

– Giảm hoặc mất khứu giác, cảm giác ù tai, mệt mỏi kéo dài.

– Sốt nhẹ hoặc sốt cao (nếu có bội nhiễm vi khuẩn).

– Ho kéo dài, đặc biệt về đêm do dịch mũi chảy xuống họng (post-nasal drip).

Nếu xuất hiện nhức đầu dữ dội kèm buồn nôn, nhìn mờ, sưng mắt, cứng gáy hoặc lú lẫn, đó có thể là dấu hiệu biến chứng thần kinh – như viêm xoang lan đến não – và cần cấp cứu ngay.

Viêm xoang não có thật không?

Có, nhưng rất hiếm. Viêm xoang não (hay chính xác hơn là biến chứng nội sọ của viêm xoang) xảy ra khi nhiễm trùng từ xoang lan qua xương hoặc tĩnh mạch vào não, gây áp-xe não, viêm màng não hoặc huyết khối xoang hang.

Dấu hiệu cảnh báo bao gồm:

– Nhức đầu tăng dần, không đáp ứng thuốc giảm đau.

– Sốt cao, nôn vọt, co giật, thay đổi ý thức.

– Sưng, đỏ, đau quanh mắt, nhìn đôi hoặc sụp mi.

Đây là tình huống y khoa khẩn cấp. Trong hơn 15 năm hành nghề, tôi chỉ gặp vài ca như vậy — đa số đều do chủ quan, tự điều trị viêm xoang kéo dài hàng tháng trời mà không đi khám.

Cách trị viêm xoang tại nhà và mẹo dân gian có hiệu quả không?

Nhiều phương pháp dân gian có thể hỗ trợ làm dịu triệu chứng, nhưng không thay thế điều trị y khoa khi bệnh đã nặng. Dưới đây là những cách an toàn và có cơ sở sinh lý:

– Xông mũi bằng nước ấm + tinh dầu (bạc hà, khuynh diệp): giúp giãn niêm mạc, làm loãng dịch mũi.

– Rửa mũi bằng nước muối sinh lý 0.9%: loại bỏ dịch mủ, dị nguyên, giảm viêm. Nên dùng bình rửa mũi (neti pot) đúng cách.

– Chườm ấm vùng mặt: 2–3 lần/ngày, mỗi lần 10–15 phút, giúp giảm đau và tăng lưu thông dịch.

– Uống đủ nước, giữ ẩm không khí: tránh niêm mạc mũi khô rát.

– Nâng cao đầu khi ngủ: giảm ứ đọng dịch mũi sau.

⚠️ Lưu ý: Tránh nhỏ các loại nước lá, tỏi, chanh… trực tiếp vào mũi — có thể gây bỏng niêm mạc, viêm mũi tiếp xúc hoặc bội nhiễm nặng hơn.

Khi nào nên đi khám bác sĩ?

Bạn nên đi khám chuyên khoa Tai – Mũi – Họng nếu:

– Triệu chứng kéo dài trên 10 ngày không cải thiện.

– Sốt > 38.5°C, đau mặt tăng dần, dịch mũi mủ đặc có mùi hôi.

– Có dấu hiệu biến chứng (sưng mắt, nhìn mờ, cứng gáy…).

– Viêm xoang tái phát > 4 lần/năm — có thể do dị hình vách ngăn, polyp mũi hoặc dị ứng mạn tính.

Bác sĩ có thể chỉ định nội soi mũi xoang, chụp CT scan để đánh giá mức độ tổn thương, từ đó quyết định điều trị bằng kháng sinh, corticoid xịt mũi, hoặc can thiệp phẫu thuật nếu cần.

Viêm xoang tuy phổ biến nhưng không nên xem nhẹ — đặc biệt khi triệu chứng kéo dài, đau nhức nhiều hoặc có dấu hiệu toàn thân. Đa số trường hợp đáp ứng tốt với điều trị đúng, nhưng tự ý dùng kháng sinh hoặc áp dụng mẹo dân gian không kiểm chứng có thể làm bệnh nặng hơn. Hãy lắng nghe cơ thể: nếu triệu chứng không thuyên giảm sau 7–10 ngày chăm sóc tại nhà, bạn nên đi khám sớm để tránh biến chứng và phục hồi nhanh hơn.