Sưng hạch sau tai có nguy hiểm không?
Chào bạn,
Sưng hạch sau tai thường là phản ứng sinh lý của hệ miễn dịch khi cơ thể đang chống lại nhiễm trùng – ví dụ như viêm họng, viêm tai giữa, hoặc thậm chí là mụn nhọt gần vùng đầu mặt. Trong đa số trường hợp, tình trạng này không nguy hiểm và sẽ tự lui sau 1–2 tuần. Tuy nhiên, nếu hạch sưng to, kéo dài, không đau hoặc đi kèm các triệu chứng toàn thân, bạn cần được đánh giá y khoa kỹ lưỡng hơn.
Nguyên nhân thường gặp gây sưng hạch sau tai
– Nhiễm trùng vùng đầu – mặt – cổ: Viêm họng, viêm amidan, viêm tai giữa, viêm da đầu, hoặc nhiễm trùng răng miệng là những nguyên nhân phổ biến nhất. Hạch sau tai phản ứng lại bằng cách sưng lên để “chiến đấu” với vi khuẩn/virus.
– Nhiễm virus: Như sởi, rubella, hoặc virus Epstein-Barr (gây bệnh bạch cầu đơn nhân) cũng có thể khiến hạch sau tai sưng.
– Viêm da tiếp xúc hoặc mụn nhọt: Vết xước, gãi ngứa, hoặc dị ứng mỹ phẩm vùng da đầu/tai có thể kích hoạt hạch vùng này.
– Lao hạch: Hiếm gặp hơn, nhưng ở một số trường hợp, hạch sưng dai dẳng, không đau, có thể vỡ mủ – cần nghĩ đến lao, đặc biệt nếu bạn sống trong vùng có nguy cơ cao.
– Ung thư hạch (lymphoma) hoặc di căn ung thư: Rất hiếm, nhưng nếu hạch to nhanh, cứng, dính, không đau và không giảm sau 3–4 tuần, cần loại trừ nguyên nhân ác tính.
Dấu hiệu cảnh báo bạn nên đi khám ngay
– Hạch sưng trên 2 cm, cứng như đá, không di động dưới da.
– Không đau hoặc đau âm ỉ kéo dài.
– Kèm theo sốt kéo dài, sụt cân không rõ nguyên nhân, đổ mồ hôi đêm.
– Hạch tồn tại trên 3–4 tuần mà không có dấu hiệu thuyên giảm.
– Da vùng hạch đỏ, nóng, sưng nề, có thể có mủ – dấu hiệu nhiễm trùng nặng.
Cách giảm sưng hạch sau tai và phòng ngừa tái phát
– Điều trị nguyên nhân gốc: Nếu do viêm họng hay viêm tai, việc dùng kháng sinh (nếu có chỉ định) hoặc chăm sóc hỗ trợ sẽ giúp hạch tự xẹp.
– Chườm ấm nhẹ: Giúp tăng lưu thông máu, giảm cảm giác căng tức (tránh chườm nóng nếu vùng da đỏ, sưng, có dấu hiệu viêm cấp).
– Nghỉ ngơi đầy đủ, uống đủ nước: Hỗ trợ hệ miễn dịch hoạt động hiệu quả hơn.
– Không nặn, day ấn mạnh hoặc xoa bóp hạch: Việc này có thể làm tình trạng viêm lan rộng hoặc gây tổn thương mô.
– Giữ vệ sinh da đầu và vùng tai: Tránh gãi, cào xước, hoặc dùng sản phẩm gây kích ứng da.
Khi nào cần làm xét nghiệm hoặc chẩn đoán hình ảnh?
Tôi thường chỉ định siêu âm hạch vùng cổ – sau tai nếu hạch có đặc điểm nghi ngờ (to, không đau, kéo dài). Nếu cần, có thể thực hiện chọc hút tế bào (FNA) hoặc sinh thiết hạch để xác định bản chất. Xét nghiệm máu (CBC, CRP, ESR) cũng giúp đánh giá mức độ viêm hoặc nghi ngờ bệnh lý toàn thân.
Sưng hạch sau tai phần lớn là lành tính và tự khỏi khi nguyên nhân nhiễm trùng được kiểm soát. Tuy nhiên, đừng chủ quan nếu hạch tồn tại quá 3 tuần, không đau, hoặc đi kèm triệu chứng toàn thân. Việc thăm khám sớm giúp loại trừ các bệnh lý nghiêm trọng và tránh can thiệp muộn. Nếu bạn đang lo lắng, hãy đến cơ sở y tế để được đánh giá – thà cẩn trọng còn hơn bỏ sót dấu hiệu cảnh báo.
