Súc miệng bằng nước muối có tác dụng gì và cách sử dụng đúng?
Chào bạn! Câu hỏi của bạn rất thường gặp trong phòng khám – và tôi rất vui vì bạn đã chủ động tìm hiểu trước khi dùng bất kỳ biện pháp nào. Súc miệng bằng nước muối sinh lý (0,9%) hoặc nước muối pha loãng đúng cách thực sự có tác dụng sát khuẩn nhẹ, làm sạch khoang miệng và hỗ trợ giảm viêm họng, nhiệt miệng hay các tổn thương niêm mạc nhẹ. Tuy nhiên, nếu dùng sai nồng độ hoặc lạm dụng, nó có thể gây khô niêm mạc, kích ứng hoặc mất cân bằng hệ vi sinh tự nhiên trong miệng.
Dưới đây là những điều bạn cần biết để sử dụng nước muối súc miệng an toàn và hiệu quả:
Nguyên nhân khiến nước muối súc miệng được khuyên dùng rộng rãi
– Tác dụng thẩm thấu: Nước muối tạo môi trường ưu trương, giúp “hút” dịch từ mô viêm ra ngoài, giảm sưng và làm sạch ổ vi khuẩn.
– Kháng khuẩn nhẹ: Muối (NaCl) ức chế sự phát triển của một số vi khuẩn và nấm men trong khoang miệng.
– Làm dịu niêm mạc: Khi bị nhiệt, viêm lợi hay sau nhổ răng, súc miệng bằng nước muối ấm giúp giảm cảm giác xót rát.
– An toàn và dễ thực hiện: Không chứa hóa chất, chi phí thấp, phù hợp với cả trẻ em và người lớn (miễn là không nuốt).
Dấu hiệu cho thấy bạn đang dùng nước muối súc miệng sai cách
– Niêm mạc miệng khô, nứt nẻ hoặc bỏng rát sau khi súc → do pha quá đặc (trên 1%).
– Tình trạng viêm họng, nhiệt miệng không cải thiện sau 3–5 ngày → có thể do nguyên nhân sâu hơn (vi-rút, vi khuẩn kháng muối, thiếu vitamin…).
– Buồn nôn hoặc khó chịu khi súc → do nuốt phải nước muối hoặc súc quá sâu.
– Men răng bị mòn theo thời gian → nếu súc nước muối quá thường xuyên (trên 2 lần/ngày kéo dài nhiều tuần), do pH axit nhẹ của dung dịch.
Hướng dẫn pha và súc miệng bằng nước muối đúng chuẩn y khoa
– Nồng độ lý tưởng: 1/2 thìa cà phê muối ăn tinh (không i-ốt) pha trong 240 ml nước ấm (~1 cốc). Đây gần tương đương nước muối sinh lý 0,9%.
– Thời gian súc: Súc trong 30–60 giây, đầu ngửa nhẹ, kêu “khò khò” để dung dịch tiếp xúc vùng họng.
– Tần suất: 2–3 lần/ngày khi đang có triệu chứng; chỉ 1 lần/ngày để duy trì vệ sinh nếu không có vấn đề.
– Không nuốt: Luôn nhổ bỏ sau khi súc, kể cả với nước muối loãng.
– Kết hợp với đánh răng: Súc sau khi đánh răng buổi tối để tăng hiệu quả làm sạch.
Khi nào nước muối súc miệng không đủ – cần đi khám?
– Đau họng kéo dài trên 5 ngày kèm sốt >38°C.
– Nhiệt miệng to (>1 cm), tái phát liên tục hoặc lâu lành (>2 tuần).
– Có mảng trắng bám dày ở lưỡi/họng (có thể là nấm candida).
– Chảy máu lợi thường xuyên dù đã vệ sinh đúng cách.
– Triệu chứng kèm theo như khó nuốt, sụt cân, hạch cổ to – đây có thể là dấu hiệu bệnh lý nghiêm trọng hơn.
Trong hơn 10 năm làm việc tại phòng khám răng hàm mặt và tai mũi họng, tôi thấy nước muối súc miệng là “vũ khí” đơn giản nhưng hiệu quả nếu dùng đúng lúc và đúng cách. Tuy nhiên, nó chỉ hỗ trợ – chứ không thay thế – điều trị chuyên sâu khi có nhiễm trùng rõ ràng. Nếu bạn bị viêm họng do vi khuẩn (như liên cầu tan huyết nhóm A) hay herpes miệng, bạn sẽ cần thuốc đặc hiệu. Vì vậy, đừng chần chừ đi khám nếu triệu chứng dai dẳng – để tránh biến chứng hoặc điều trị trễ.
Chúc bạn sớm hết khó chịu và luôn giữ được khoang miệng khỏe mạnh!
