Nuốt dính xương cá có nguy hiểm không và xử trí thế nào?

Chào bạn,

Nếu bạn vừa nuốt phải xương cá và cảm thấy vướng, đau rát ở cổ họng — đừng quá hoảng, nhưng cũng đừng chủ quan. Trong đa số trường hợp, xương cá nhỏ có thể trôi xuống dạ dày mà không gây tổn thương, nhưng nếu xương sắc, dài hoặc mắc kẹt ở thực quản, họng, thậm chí có thể gây thủng mạch máu hoặc nhiễm trùng nghiêm trọng. Tôi sẽ giải thích rõ hơn để bạn hiểu khi nào cần can thiệp y tế ngay.

Nguyên nhân khiến bạn nuốt dính xương cá

– Xương cá nhỏ, sắc nhọn: Đặc biệt từ các loại cá như cá lóc, cá chép, cá mòi… dễ găm vào niêm mạc họng hoặc thành thực quản.
– Ăn vội, nói chuyện khi ăn: Làm giảm khả năng kiểm soát thức ăn, tăng nguy cơ nuốt nguyên cả miếng có xương.
– Rối loạn cảm giác họng: Gặp ở người lớn tuổi hoặc người có bệnh lý thần kinh, khiến họ không nhận ra dị vật đang mắc kẹt.
– Cấu trúc giải phẫu bất thường: Như túi thừa Zenker (diverticulum) ở cổ họng – nơi xương dễ bị giữ lại mà không trôi xuống.

Dấu hiệu cảnh báo cần đi khám ngay

– Cảm giác vướng, đau rát kéo dài > 2 giờ sau khi nuốt, dù đã uống nước hay ăn cơm.
– Khó nuốt, nuốt đau lan lên tai hoặc xuống ngực.
– Chảy nước dãi liên tục, không nuốt được nước bọt.
– Sốt, sưng cổ, khó thở – đây có thể là dấu hiệu nhiễm trùng lan rộng hoặc thủng thực quản.
– Nôn ra máu hoặc đi phân đen – gợi ý tổn thương tiêu hóa sâu.

Trong phòng khám, tôi từng gặp bệnh nhân chủ quan “uống nước chanh cho xương tan”, đến khi xuất hiện áp-xe cổ mới nhập viện – lúc đó xương đã xuyên thủng thành thực quản, rất nguy hiểm.

Những điều tuyệt đối không nên làm khi nuốt dính xương cá

– Không cố nuốt cơm, chuối, bánh mì để “đẩy xương xuống” – hành động này có thể đẩy xương đâm sâu hơn vào niêm mạc.
– Không móc họng bằng tay, tăm, que – dễ gây trầy xước, chảy máu hoặc đẩy dị vật vào sâu hơn.
– Không tự ý dùng thuốc giảm đau kéo dài – che lấp triệu chứng, làm chậm chẩn đoán.

Cách xử trí an toàn và phòng ngừa tái phát

– Ngừng ăn uống ngay khi cảm thấy vướng xương.
– Súc miệng nhẹ nhàng, tránh khạc mạnh.
– Đến cơ sở y tế có chuyên khoa Tai – Mũi – Họng hoặc Tiêu hóa trong vòng vài giờ đầu để nội soi lấy dị vật – đây là cách an toàn và hiệu quả nhất.
– Khi ăn cá: nên gỡ kỹ xương trước khi ăn, đặc biệt với trẻ nhỏ và người già.
– Ăn chậm, nhai kỹ, không vừa ăn vừa xem điện thoại hoặc nói chuyện.

Nuốt dính xương cá tưởng nhỏ nhưng có thể dẫn đến biến chứng nặng nếu xử lý sai. Đa số trường hợp chỉ cần nội soi gắp dị vật đơn giản, nhưng nếu để muộn, bạn có thể đối mặt với viêm trung thất, áp-xe cổ, thậm chí tử vong do thủng mạch máu lớn. Vì vậy, khi nghi ngờ xương cá còn kẹt trong cổ họng – đừng chờ đợi, hãy đi khám càng sớm càng tốt.