Chảy máu cam nên làm gì để cầm máu nhanh và an toàn?
Chào bạn, trước tiên đừng quá lo lắng — chảy máu cam (hay còn gọi là chảy máu mũi) là tình trạng khá phổ biến, đặc biệt trong thời tiết khô hanh hoặc khi niêm mạc mũi bị kích ứng. Tuy nhiên, cách xử trí ban đầu rất quan trọng để tránh làm tình trạng nặng hơn. Tôi sẽ hướng dẫn bạn cách cầm máu đúng, những điều cần tránh, và khi nào nên đi khám.
Nguyên nhân thường gặp gây chảy máu cam
Chảy máu cam phần lớn xuất phát từ vùng vùng Little – một đám rối mạch máu rất nông ở vách ngăn mũi, dễ tổn thương khi:
– Không khí khô hanh làm nứt niêm mạc mũi.
– Ngoáy mũi mạnh hoặc xì mũi quá lực.
– Dùng thuốc xịt mũi corticoid kéo dài.
– Tăng huyết áp hoặc rối loạn đông máu (ít gặp hơn, nhưng cần lưu ý).
– Chấn thương vùng mũi – mặt (va đập, té ngã).
Trong phòng khám, tôi thường gặp bệnh nhân bị chảy máu cam do thói quen ngoáy mũi khi cảm thấy ngứa hoặc khô, vô tình làm trầy lớp niêm mạc mỏng manh bên trong.
Cách xử trí đúng khi bị chảy máu cam
Khi máu bắt đầu chảy, bạn cần bình tĩnh và làm theo các bước sau:
– Ngồi thẳng, cúi nhẹ người về phía trước: Giúp máu thoát ra ngoài mũi thay vì chảy ngược xuống họng, tránh gây buồn nôn hoặc sặc.
– Bóp chặt phần mềm của mũi (ngay dưới sống mũi xương) bằng ngón tay cái và trỏ trong 10–15 phút liên tục. Hít thở bằng miệng trong lúc này.
– Không thả tay kiểm tra giữa chừng – điều này làm vỡ cục máu đông đang hình thành và khiến máu chảy lại.
– Chườm lạnh nhẹ ở sống mũi (không chườm trực tiếp đá lên da) để hỗ trợ co mạch, giảm lưu lượng máu.
Sau khi máu ngừng, tránh xì mũi, cúi gập người hoặc tập thể dục mạnh trong 6–8 tiếng để cục máu đông không bị bong.
Những sai lầm phổ biến cần tránh
Nhiều người vẫn áp dụng các mẹo dân gian không đúng, vô tình làm tình trạng tệ hơn:
– Ngửa đầu ra sau: Máu sẽ chảy xuống họng, có thể gây nôn ói hoặc hít sặc vào phổi.
– Nhét giấy vệ sinh, bông gòn sâu vào mũi: Dễ làm tổn thương niêm mạc khi rút ra, đồng thời tăng nguy cơ nhiễm trùng.
– Nằm xuống ngay khi đang chảy máu: Làm tăng áp lực tĩnh mạch mũi, khiến máu chảy nhiều hơn.
Khi nào cần đi khám ngay?
Mặc dù đa số trường hợp chảy máu cam là lành tính, bạn nên đến cơ sở y tế nếu:
– Máu không ngừng sau 20 phút dù đã bóp mũi đúng cách.
– Chảy máu rất nhiều, cảm giác máu chảy xuống cổ họng liên tục.
– Kèm theo chóng mặt, khó thở, da xanh tái.
– Xảy ra sau chấn thương đầu/mặt hoặc bạn đang dùng thuốc chống đông (warfarin, aspirin liều cao…).
– Trẻ dưới 2 tuổi bị chảy máu cam – cần loại trừ dị vật mũi hoặc bệnh lý hiếm.
– Tái phát nhiều lần trong tháng mà không rõ nguyên nhân.
Chảy máu cam thường không nguy hiểm, nhưng phản ánh tình trạng niêm mạc mũi đang bị tổn thương hoặc cơ thể thiếu độ ẩm. Tôi khuyên bạn nên giữ ẩm mũi bằng nước muối sinh lý, uống đủ nước, và tránh ngoáy mũi. Nếu tình trạng tái diễn, hãy đi khám chuyên khoa Tai – Mũi – Họng để nội soi mũi và đánh giá nguyên nhân sâu xa.
Chảy máu cam nên làm gì? Câu trả lời nằm ở cách bạn xử trí trong 15 phút đầu tiên – đúng cách sẽ giúp cầm máu nhanh, an toàn và tránh biến chứng. Đừng chủ quan, nhưng cũng đừng hoảng loạn.
